آخرین تنفس مصنوعی غرب به زلنسکی

به گزارش مجله خبری نگار/رسالت: متعاقب تصرف شهر راهبردی «آودیوکا» توسط نیرو‌های روسی در شرق اوکراین، مقامات آمریکایی و اروپایی دغدغه‌های زیادی نسبت به سرنوشت جنگ پیداکرده‌اند. اکنون روس‌ها ۸۰ هزار نیرو را در اطراف «باخموت» و ۴۰ هزار نیرو را در اطراف «آودیوکا» مستقر کرده و به‌سوی شهر راهبردی «چاسیو یار» در حال پیشروی هستند. تصرف سومین هدف توسط روس‌ها مترادف با برتری میدانی مطلق آن‌ها در شرق اوکراین خواهد بود. در این صورت، قطعا کاخ کرملین از برتری میدانی خود در جنگ جهت چینش و تعریف ابعاد فرامتنی و سیاسی جنگ (ازجمله تعیین مفاد صلح احتمالی) استفاده خواهد کرد. درست در چنین شرایطی شاهد وضع بسته تحریمی جدید آمریکا و اتحادیه اروپا علیه روسیه هستیم. این اقدام در راستای حمایت از دولت و ارتش اوکراین در جنگ با روسیه و همچنین تشدید هزینه‌های مسکو در منازعه اخیر صورت گرفته است. بااین‌حال به نظر می‌رسد آخرین تنفس مصنوعی غرب به زلنسکی نیز نتواند تأثیر چندانی در ابعاد میدانی و فرامتنی میدان نبرد داشته باشد.

استیصال مشترک بایدن و زلنسکی

با سقوط آودیوکا، بارزترین نشانه تغییر در موازنه قدرت در میدان جنگ، به نفع روسیه پدیدار شد. بنا به پیش‌بینی کارشناسان نظامی، نیرو‌های روسی احتمالا می‌کوشند با تقویت توان نظامی در خط مقدم، مقاومت شهر‌های اطراف را درهم شکنند. به باور تحلیلگران، مسکو احتمالا به تصرف سرزمین‌هایی در اوکراین نظر دارد که پیش‌تر، پوتین آن‌ها را بخشی از فدراسیون روسیه خوانده بود. مسکو در ۲۰۲۲ یک‌جانبه اعلام کرد که مناطق دونتسک، لوهانسک، خرسون و زاپوریژیا در اوکراین ضمیمه خاک فدراسیون روسیه می‌شوند؛ هرچند، هیچ‌یک از این سرزمین‌ها کامل تصرف نشده است. کی‌یف از یکسو در حال بازیابی روحیه خسته سربازانش پس از نزدیک به دو سال جنگ بی‌وقفه با نیرو‌های روسیه است و از سوی دیگر بی‌صبرانه به ادامه کمک‌های نظامی غرب چشم دوخته است. پس از سقوط آودیوکا، کاخ سفید در بیانیه‌ای عقب‌نشینی نیرو‌های اوکراین از این شهر را ناشی از «بی‌عملی» کنگره آمریکا دانست. بااین‌حال، جو بایدن رئیس‌جمهوری ایالات‌متحده، به همتای اوکراینی خود اطمینان داد که کنگره کمک‌های نظامی به کی‌یف را به ارزش ۶۱ میلیارد دلار تصویب خواهد کرد.

حرکت بر لبه صلح و جنگ

از یکسو مقامات آمریکایی و اروپایی حداقل در مواضع اعلامی خود مدعی هستند که شرایط لازم برای برگزاری مذاکرات صلح با روسیه در خصوص پایان دادن به جنگ اوکراین وجود ندارد و از سوی دیگر، گذشت زمان و پیشرفت‌های میدانی روسیه در شرق اوکراین، قدرت مانور مسکو در برابر ناتو را افزایش داده است. در اوایل تابستان سال ۲۰۲۳ میلادی، مقامات اوکراینی که از حمایت کامل ناتو برخوردار بودند ضد حمله خود را علیه مواضع روسیه در جبهه شرقی آغاز کردند، اما نتیجه این ضد حمله، چیزی جز پاتک روس‌ها و تصرف شهر راهبردی «باخموت» توسط آن‌ها نبود. پس‌ازآن، برخی کشور‌های اروپایی عضو ناتو به بهانه «پایان تاب‌آوری» شهروندانشان، عملا کمک‌های مالی و نظامی به کی‌یف را متوقف کرده یا کاهش دادند. در آمریکا نیز طناب‌کشی دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان بر سر انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۲۴، اثر سوء خود را بر روی ارتش و دولت اوکراین گذاشت و مانع از اختصاص کمک‌های مالی واشنگتن به کی‌یف شد؛ اما اکنون نیز وضع بسته تحریمی جدید غرب علیه روسیه نمی‌تواند متضمن نجات اوکراین از بحران و گرداب کنونی باشد.

بسته تحریمی اروپا علیه روسیه

به مناسبت دومین سالگرد آغاز جنگ اوکراین، اتحادیه اروپا بسته تحریمی جدیدی را راه‌اندازی می‌کند. گفته شد، این یکی از «جامع‌ترین بسته‌های تحریمی تا به امروز» است. درآمد وجوه مسدود شده روسیه به اوکراین تعلق می‌گیرد.

کشور‌های عضو اتحادیه اروپا خواهان اعمال تحریم‌های جدید علیه روسیه در دومین سالگرد جنگ در اوکراین هستند که از ۲۴ فوریه ۲۰۲۲ آغاز می‌شود. شورای اتحادیه اروپا به ریاست بلژیک اعلام کرد، نمایندگان ۲۷ کشور عضو در بروکسل در این مورد توافق کردند. پس از توافق اساسی نمایندگان دائمی کشور‌های عضو، گفته شد که این سیزدهمین بسته یکی از «جامع‌ترین» تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه روسیه تا به امروز است. انتظار می‌رود که تصمیم رسمی در رویه کتبی پیش از دومین سالگرد جنگ اوکراین اتخاذ شود.

این بسته به‌طور قابل‌توجهی دربرگیرنده افراد و نهاد‌هایی است که دارایی‌های آن‌ها در سطح اتحادیه اروپا باید مسدود شوند. علاوه بر این، شرکت‌هایی که به تقویت نظامی و فناوری روسیه یا توسعه بخش دفاعی و امنیتی روسیه کمک کرد‌ه‌اند نیز قرار است تحریم شوند. هیچ کالا و فناوری دیگری برای استفاده نظامی از اتحادیه اروپا به این شرکت‌ها فروخته نخواهد شد. آخرین بار اتحادیه اروپا به دلیل دورزدن تحریم‌های این اتحادیه، شرکت‌هایی مستقر در چین، ازبکستان، ایران و امارات متحده عربی را هدف تحریم قرار داده بود.

ریاست بلژیکی شورای اتحادیه اروپا اعلام کرد، با رسمیت یافتن بسته تحریمی جدید به رویه مکتوب، فهرست افراد و شرکت‌های تحت تحریم در مجله رسمی اتحادیه اروپا منتشر خواهد شد. بر اساس اطلاعاتی که به دست خبرگزاری آلمان رسیده است، لیست جدید درمجموع شامل اعداد سه‌رقمی از افراد و شرکت‌ها خواهد بود که نه‌تن‌ها دارایی آن‌ها در سطح اتحادیه اروپا مسدود می‌شود، بلکه تجارت با این اشخاص حقیقی و حقوقی و ورود آن‌ها به قلمرو اتحادیه اروپا ممنوع خواهد شد. آخرین بسته تحریمی اتحادیه اروپا علیه روسیه تا به امروز شامل ممنوعیت واردات الماس و جواهرات الماس از روسیه به اتحادیه اروپا بود. مدت‌هاست که ممنوعیت گسترده واردات نفت خام، ذغال سنگ، فولاد، طلا و کالا‌های لوکس و همچنین اقدامات تنبیهی علیه بانک‌ها و مؤسسات مالی وضع شده است.

تعلق درآمد‌های وجوه مسدود شده روسیه به اوکراین!

مقامات اتحادیه اروپا در بروکسل اخیراتصمیم گرفته‌اند که درآمد‌های حاصل از نگهداری وجوه مسدود شده بانک مرکزی روسیه را برای اوکراین مصادره کنند. اولین گام رویه توافق شده، تضمین می‌کند که درآمد فوق‌العاده حاصل از نگهداری دارایی‌های بانک مرکزی روسیه به‌طور جداگانه نگهداری شوند.

در مرحله دوم، قرار است بخشی از وجوه به اوکراین انتقال یابد. بااین‌حال، هنوز باید متون قانونی بیشتری برای این کار تدوین شود. بر اساس برآوردها، این درآمد سالیانه سر به چندین میلیارد می‌زند، زیرا به گفته کمیسیون، بیش از ۲۱۰ میلیارد یورو متعلق به بانک مرکزی روسیه در اتحادیه اروپا مسدود شده است و درآمد حاصل از نگهداری سرمایه دائما رو به افزایش است.

حسین یاری-تحلیلگر حوزه روابط بین‌الملل