تا حد امکان از رژیم «کتوژنیک» پرهیز کنید!

به گزارش مجله خبری نگار، دکتر «گلبن سهراب» با بیان این که رژیم کتوژنیک یا کتون زا نوعی رژیم غذایی خاص با چربی زیاد است، گفت: رژیم کتوژنیک برای فردی تجویز می‌شود که قبلاً با رژیم مقداری کاهش وزن را تجربه کرده، اما در حال حاضر با رژیم‌های معمولی نمی‌تواند وزن خود را کاهش دهد. وی اضافه کرد: در موارد پیش دیابتی، مقاومت به انسولین و تخمدان پلی کیستیک تجویز رژیم کتوژنیک برای یک دوره کوتاه مدت می‌تواند مفید باشد.

وی افزود: رژیم کتوژنیک یک برنامه غذایی شامل ۷۰ درصد چربی، ۲۰ درصد پروتئین و ۱۰ درصد کربوهیدرات است؛ به عبارت دیگر در این رژیم مصرف کربوهیدرات بسیار محدود می‌شود و چربی افزایش می‌یابد تا بدن به جای قند از چربی برای تامین انرژی استفاده کند. به گفته عضو هیئت علمی دانشکده علوم تغذیه دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، در این رژیم به دلیل این که بدن وارد فاز کتوزیس می‌شود، روز‌های اول فرد یک کاهش وزن زیادی را تجربه می‌کند که دلیل آن از دست دادن مقدار زیادی از آب بدن است.

دکتر «سهراب» با اشاره به این که میزان کاهش وزن اولیه در این رژیم در افراد مختلف فرق دارد گفت: در بلند مدت از نظر کاهش وزن این رژیم نیز تفاوت چندانی با سایر رژیم‌های لاغری ندارد. وی کتوزیس را یک فرآیند طبیعی متابولیک در بدن بیان کرد که در این فرایند به جای کربوهیدارت و گلوکز برای تامین انرژی چربی‌های اشباع شده و ذخیره شده در اجزای بدن سوزانده می‌شود.

این متخصص تغذیه با بیان این که در رژیم کتوژنیک بسیاری از انواع مواد غذایی از برنامه غذایی حذف می‌شوند، گفت: در این رژیم مصرف انواع قند‌های ساده، شکر، گروه نان و غلات، لبنیات به جز پنیر، انواع میوه ها، سبزی‌های نشاسته‌ای مثل سیب زمینی و هویج و سس‌های قرمز مجاز نیست. به گفته وی، فرد در این رژیم مجاز است از انواع روغن‌ها ترجیحاً روغن‌های سالم تر، گوشت‌ها و تخم مرغ، انواع مغز به میزان محدود و سبزی‌های برگ سبز به مقدار محدود استفاده کند؛ همچنین می‌تواند خامه، کره و مقداری پنیر نیز در برنامه غذایی خود داشته باشد. دکتر «سهراب»، عدم تامین مواد مغذی مورد نیاز بدن و افزایش خطر بروز کمبود آن‌ها را مهم‌ترین عارضه رژیم‌های کتوژنیک بیان کرد.

این متخصص تغذیه از دیگر عوارض این رژیم به سرگیجه و احساس خستگی اشاره کرد که باعث می‌شود فرد نتواند فعالیت بدنی مناسبی داشته باشد و از سبک زندگی سالم فاصله می‌گیرد. وی یبوست شدید را از دیگر عوارض این نوع رژیم برشمرد که به دلیل حذف یک سری مواد مغذی ایجاد می‌شود. این متخصص تغذیه ادامه داد: این مواد باعث رشد باکتری‌های مفید دستگاه گوارش می‌شوند و عدم رشد باکتری‌های مذکور باعث تغییر فلور طبیعی روده و در درازمدت یبوست‌های شدید می‌شود. به گفته وی، افرادی که چند ماه از رژیم کتوژنیک پیروی می‌کنند دچار یبوست شدید می‌شوند که نیاز به اقدامات درمانی برای بازگشت فلور طبیعی روده دارند.

وی آنفلوانزا و راش‌های پوستی خیلی شدید را از دیگر عوارض رژیم‌های کتوژنیک بیان کرد و گفت: رژیم کتوژنیک برای افرادی که می‌توانند با سایر رژیم‌های معمولی لاغر شوند توصیه نمی‌شود، زیرا این رژیم عوارض زیادی در بردارد و در واقع سبک یا روش صحیح تغذیه‌ای را رعایت نمی‌کند. دکتر «سهراب» یکی از عللی را که باعث اقبال عمومی بالا نسبت به این نوع رژیم شده است عدم وجود کالری شماری برشمرد که در آن اجباری نیست کالری مورد مصرف فرد دائماً شمارش شود. وی با اشاره به این که در این رژیم تولید کتون بادی‌ها در بدن باعث سرکوب کردن و کنترل اشتها می‌شود، گفت: این موضوع باعث می‌شود فرد کمتر احساس گرسنگی کند که یکی از دلایل مهم علاقه افراد به این رژیم است. همچنین در هفته‌های اول کاهش وزن بیشتری نسبت به رژیم‌های معمولی تجربه می‌کنند که این موضوع نیز برایشان خوشایند است.

این عضو هیئت علمی دانشگاه به افرادی که تمایل به استفاده از رژیم کتوژنیک دارند تاکید کرد حتماً با مشورت یک متخصص تغذیه اقدام کنند تا رژیم علمی و صحیح برای آن‌ها طراحی و با تجویز مکمل‌های مناسب از بروز عوارض کمبود مواد مغذی پیشگیری شود.