گرگر‌های ناایمن در کمین سلامت عشایر الیگودرز

به گزارش مجله خبری نگار، شیوه زندگی عشایری از گذشته تاکنون بر مبنای کوچ استوار بوده و این قشر مولد و تولیدکننده کشور در مسیر‌های کوچ خود ناچار به عبور از جاده‌های ناهموار و پرپیچ و خم هستند.

هرچند انقلاب اسلامی بسیاری از جاده‌های عشایری را علیرغم تحمیل هزینه‌های بسیار سنگین و بالا برای عبور عشایر و دام هایشان احداث کرده، اما هنوز هم برخی گذرگاه‌های عشایری به علت عبور از دل کوه‌ها و صخره‌های پرپیچ و خم با ریسک بالا و خطرات جانی و مالی بسیاری برای جامعه عشایری همراه است.

شهرستان الیگودرز لرستان یکی از مناطقی است که محل عبور عشایر استان‌های ایلام و اصفهان و خوزستان است و برخی گذرگاه‌های عشایری این شهرستان به دلیل وجود کوه‌های بلند و سر به فلک کشیده از دل مسیر‌های کوهستانی و صعب العبور با رودخانه‌های خروشان و طویل می‌گذرد.

طبق آمار، جامعه عشایری و حتی روستاییان برخی مناطق صعب العبور الیگودرز برای عبور و مرور از وسیله‌ای به نام "گرگر" استفاده می‌کنند که وسیله‌ای بسیار خطرآفرین و هولناک است و تاکنون افراد بسیاری جان خود را برای استفاده از این وسیله خطرناک از دست داده و چنانچه در مواردی هم جان سالم به در برده اند با قطع انگشتان دست خود به دلیل هول دادن طناب قرقره "گرگر" مواجه شده اند.

"گرگر" طناب سیمی ضخیمی است که در محل اتصال دو قرقره آهنین دارد و برای استفاده باید بر آن نشست و به وسیله دست قرقره‌ها را به حرکت درآورد. "گرگرها" عمدتا در محل عبور رودخانه‌های طغیانی و بزرگ نصب می‌شوند چرا که به دلیل حجم بالای آب امکان عبور از آن‌ها فراهم نیست.

به گفته رییس اداره امور عشایری۰ الیگودرز، عشایر این استان و حتی استان‌های همجوار برای عبور از ۱۸ گذرگاه عشایری ناچار به استفاده از گرگر هستند که خطرات و ریسک جانی بالایی را برای آن‌ها به همراه دارد.

سید حسین حسینی با اشاره به همکاری اداره امور عشایر خوزستان و امور عشایر لرستان در ایمن سازی طولانی‌ترین گذرگاه عشایری این شهرستان تصریح کرد: الیگودرز بیشترین تعداد "گرگر" را دارد و در حال حاضر عبور و مرور روستاییان و عشایر در ۱۸ نقطه از این شهرستان با استفاده از "گرگر" انجام می‌شود که بسیار خطرآفرین و غیرایمن است.

وی عنوان کرد: گرگر‌های غیرایمن مناطق عشایری شهرستان بیشتر در موقعیت رود بزرگ بختیاری قرار دارند که از بزنوید الیگودرز تا سد دز در جریان است و حذف گرگر‌های ۶ نقطه از این مسیر بسیار حیاتی است.

حسینی با اشاره به اینکه بنیاد علوی سال گذشته برای حذف این گرگر‌ها اعلام آمادگی کرد، افزود: چنانچه سایر دستگاه‌های مربوطه نیز اعلام همکاری کنند می‌توان نسبت به حذف این ۶ نقطه ضروری اقدام کرد.

رییس اداره امور عشایری الیگودرز همچنین با اشاره به اینکه طولانی‌ترین گذرگاه عشایری کشور با یک "گَرگَر" خطرناک در "پل کول" الیگودرز، توسط دولت سیزدهم ایمن شد و مسیر و پل جدید در آستانه بهره برداری قرار دارد، گتصریح کرد: سالانه بیش از ۲ هزار خانوار عشایری استان‌های اصفهان، چهارمحال بختیاری و لرستان از این محل عبور می‌کنند و این مسیر شمال شهرستان دزفول (بخش شهیون) را به جنوب شهرستان الیگودرز (ذلقی) متصل می‌کند.

حسینی با بیان اینکه الیگودرز پنج هزار خانوار عشایری دارد، عنوان کرد: جمعیت عشایری شهرستان الیگودرز بالغ بر ۲۰ هزار نفر است.

"حجت اله میرزایی" معاون اقتصادی و برنامه ریزی وزیر کار و رفاه اجتماعی ۲۳ مهرماه سال ۹۹ در دیدار با جمعی از معاونان وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با نماینده، ولی فقیه در لرستان که در بیت نماینده، ولی فقیه انجام گرفت، افزود: من در این سفر متوجه شدم که رفت وآمد ۱۷ روستای لرستان با استفاده از گرگر انجام می‌شود که این یعنی اینکه نیاز اصلی این روستا‌ها تامین نشده است، اما اگر همزمان منابع خیلی بزرگی را به سمتی ببریم که اولویت ندارد به نظرم مسیر توسعه را گم کردیم.

این صحبت‌های معاون وزیر کار هرچند حکایت از هزینه بسیار بالای راهسازی و پل سازی در این مسیر‌های پرپیچ و خم و صعب العبور دارد با این حال دولت از توجه به این مشکلات غافل نبوده و با وجود مشکلات اقتصادی موجود تلاش داشته است تا حد ممکن مشکلات این مناطق را رفع و خطرآفرین‌ترین گذرگاه‌ها را برای عبور عشایر ایمن کند.

فرماندار الیگودرز نیز با بیان اینکه در مناطق مختلف مرتفع و سخت گذر شهرستان الیگودرز ۱۹ دستگاه "گرگر" وجود دارد، افزود: تعداد ۱۸ دستگاه از این گرگر‌ها توسط اداره امور عشایر احداث شده است که ضرورت دارد با پل معلق جایگزین شوند.

ایمان خسروی با اشاره به سخت گذر و مرتفع بودن این مناطق و عدم امکان جابجایی مصالح و تجهیزات مورد نیاز برای احداث پل عنوان کرد: خوشبختانه در این مناطق روستایی وجود ندارد و تنها محل عبور و مرور و کوچ عشایر هستند، اما تنها راه منطقی احداث پل‌های معلق است.

فرماندار الیگودرز تصریح کرد: در مناطقی که برای گذر از رودخانه از گرگر استفاده می‌شود باید پل‌های معلق فلزی جایگزین شده که محل تردد عشایر و دام‌هایشان شود.

خسروی تصریح کرد: برای احداث پل‌های معلق مورد نیاز با ستاد اجرایی فرمان امام (ره)، بنیاد علوی، جهاد کشاورزی، امور عشایری، راهداری و حمل و نقل جاده ای، معاونت عمرانی استانداری لرستان که مدیریت بحران زیر نظر این مجموعه است و با سازمان مدیریت کل کشور مکاتباتی انجام شده و همچنین با بخش خصوصی رایزنی‌هایی صورت گرفته که هر کدام از این بخش‌ها در ساخت پل‌های معلق کمک کنند.

وی افزود: ساخت تعداد بیش از ۶ پل معلق از مجموع پل‌های مذکور از اولویت بیشتری نسبت به سایر پل‌ها برخوردار است که تاکنون بنیاد علوی در این خصوص اعلام آمادگی نموده و امیدواریم که سایر دستگاه‌ها نیز در این زمینه پای کار بیایند تا هرچه سریعتر حذف این گرگر‌های خطرآفرین و حادثه ساز در دستور کار قرار گیرد.

فرماندار الیگودرز با اشاره به اینکه عشایر مهمترین ذخایر و پشتوانه این انقلاب هستند افزود: باید تمامی تلاش خود را در راستای حمایت از این قشر مولد جامعه بکار گیریم.

عشایر استان شامل ۱۳ ایل و ۱۵ طایفه هستند که ۸۳ هزار و ۷۳۹ نفر در قالب ۱۴ هزار و ۶۳۸ خانوار، جامعه عشایری لرستان را تشکیل می‌دهند و این استان از لحاظ جمعیت عشایری رتبه ششم کشور را دارا می‌باشد.