درخواست گروسی و تهدید تروئیکا

به گزارش مجله خبری نگار/خراسان: پاسخ عملی و تند ایران به بیانیه ضد ایرانی برخی کشور‌های عضو آژانس بین المللی انرژی اتمی با هدایت آمریکا و سه کشور اروپایی با واکنش «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس روبه رو شد و وی ابراز امیدواری کرد که جمهوری اسلامی ایران در تصمیم خود درباره بازرسان این سازمان تجدیدنظر کند.

گروسی در مصاحبه با خبرگزاری «اسپوتنیک» در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک، گفت که امیدوار است تهران تصمیم خود برای لغو مجوز فعالیت تعدادی از بازرسان کهنه‌کار آژانس اتمی در ایران را تغییر دهد. وی در این‌باره توضیح داد: «من از این موضوع (لغو مجوز بازرسان آژانس اتمی) متأسف هستم. واقعاً این کار را درک نمی‌کنم. من نمی‌توانم بفهمم چه کسی از این گونه اقدامات سود می‌برد.» طبق این گزارش، مدیرکل آژانس اتمی ادامه داد: «ایران به آژانس اتمی نیاز دارد تا تضمین‌های لازم را مبنی بر صلح‌آمیز بودن اهداف برنامه هسته‌ای آن ارائه کند. ما هم این کار را از طریق بازرسان خود انجام می‌دهیم.» به نوشته اسپوتنیک، گروسی سپس گفت: «اگر تعداد بازرسان را محدود کنند، انجام کار را برایمان بسیار دشوار می‌کند؛ بنابراین من واقعا امیدوارم که آن‌ها در این تصمیم تجدید نظر کنند.»

تقاضای دیدار فوری گروسی با رئیسی

همچنین بی بی سی گزارش داد، گروسی گفته خواهان دیدار با ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور ایران است که برای شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل متحد، در نیویورک به سر می‌برد. او در حاشیه برگزاری مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک گفته که امیدوار است بتواند با مقام‌های جمهوری اسلامی ایران از جمله رئیس جمهور دیدار و درباره حل این مسئله و بازگشت به مذاکرات در مسیری سازنده‌تر، رایزنی کند.

بیانیه جدید آمریکا و تروییکا در انتقاد از اقدام هسته‌ای جدید ایران

دولت‌های انگلیس، فرانسه، آلمان و ایالات متحده نیز با صدور بیانیه مشترکی از ایران خواستند تا محدودیت بازرسان هسته‌ای سازمان ملل را لغو کند. در بیانیه مشترک این کشور‌ها که روز دوشنبه منتشر شد، آمده است که ایالات متحده، انگلیس، فرانسه و آلمان از ایران خواستند تا تصمیم خود درباره ممنوعیت بازرسان سازمان ملل را لغو کند. در این بیانیه آمده است: «ایران باید فوراً ایجاد محدودیت برای بازرسان را لغو و به طور کامل با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همکاری کند تا آن‌ها را قادر سازد تضمین‌هایی ارائه دهند که برنامه هسته‌ای ایران منحصراً صلح‌آمیز است. این در شرایطی است که آژانس پرسش‌های جدی، دیرینه و حل‌نشده‌ای درباره مواد و فعالیت‌های هسته‌ای اعلام‌نشده در ایران دارد که ایران بیش از چهار سال است نتوانسته به آن‌ها رسیدگی کند.» این اقدام ایران پاسخی به بیانیه آمریکا و سه متحد اروپایی -موسوم به تروییکای اروپایی- در نشست هفته گذشته شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بود که طی آن خواهان همکاری فوری تهران با آژانس درباره موضوعاتی از جمله توضیح منشأاورانیوم کشف شده در سایت‌های اعلام نشده بود. کشور‌های عضو آژانس به طور کلی می‌توانند بازرسانی را که برای بازدید از تأسیسات هسته‌ای آن‌ها بر اساس معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) و توافقنامه پادمان هر کشور با آژانس حاکم بر بازرسی‌ها تعیین شده اند، وتو کنند.

عمویی: ایران همچنان همکاری خود را با آژانس حفظ می‌کند

از سوی دیگر ابوالفضل عمویی سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی با درست خواندن اقدام دولت در لغو مجوز برخی بازرسان آژانس با ملیت سه کشور اروپایی گفت: ما همچنان همکاری خود را با آژانس حفظ می‌کنیم؛ منتها آژانس و کشور‌های وابسته به آن باید روند کار را با حسن نیت پیش ببرند. وی در گفتگو با ایسنا اظهار کرد: اقدام دولت جمهوری اسلامی ایران برای لغو مجوز برخی از بازرسان با ملیت این کشور‌ها درست بود. وقتی این کشور‌ها با مواضع سیاسی‌شان فضای همکاری بین ایران و آژانس را تخریب می‌کنند چنین شائبه‌ای درباره بازرسان مربوط به این سه کشور هم به وجود می‌آید که فضای همکاری را به سمت چالش ببرند. عمویی در عین حال تاکید کرد: ما همچنان همکاری با آژانس را حفظ می‌کنیم؛ منتهی برای ما مهم این است که آژانس و دبیرخانه آن و کشور‌های وابسته به آژانس با حسن نیت کار را پیش ببرند. وی در ادامه اظهار کرد: دومین اقدام منفی سه کشور اروپایی صدور نامه‌ای یک روز پیش از فراخوان ۲۵ شهریور بود که قصد دارند برخلاف تعهدی که در برجام در سال ۲۰۱۵ پذیرفته بودند تحریم‌ها علیه فعالیت‌های تسلیحاتی و موشکی ما را حفظ کنند. این نقض فاحش برجام از جانب کشور‌هایی است که خود را پیگیر احیای توافق و علاقه‌مند به مذاکره و گفتگو درباره آن می‌دانند، از این‌رو لازم است جمهوری اسلامی ایران اقدام مقتضی را انجام دهد. عمویی اظهار کرد: ما بازه زمانی چند هفته‌ای را پیش‌رو داریم، فکر می‌کنم گفتگو‌های با صراحت و مستحکم مقامات کشور ما در مجمع عمومی سازمان ملل با مقامات اروپایی در تعیین واکنش ما تاثیرگذار خواهد بود.

کنفرانس عمومی سالانه آژانس اتمی دوشنبه آینده برگزار می‌شود

همزمان با چنین فضایی بین ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، شصت و هفتمین کنفرانس عمومی سالانه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دوشنبه هفته آینده با حضور وزیران و رئیسان انرژی اتمی کشور‌های عضو آژانس در مقر سازمان ملل در وین آغاز به کار می‌کند و قرار است محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران نیز در این کنفرانس شرکت و سخنرانی کند. وی همچنین در حاشیه این اجلاس با گروسی ملاقات خواهد کرد. موضوعات باقی‌مانده پادمانی، مسئله اخراج بازرسان آژانس از سوی ایران و درخواست آژانس از ایران برای همکاری‌های بیشتر به ویژه درخصوص نصب دوربین‌های نظارتی بیشتر و ارائه اطلاعات دوربین‌ها به آژانس، برای حل مسائل و ابهامات آژانس از جمله مسائلی است که میان ایران و آژانس در سطوح کارشناسی و سیاسی مورد بحث است.

ابراز امیدواری سازمان ملل برای کاهش تنش میان تهران و واشنگتن پس از تبادل زندانیان.

اما در کنار دعوای ایران و آژانس بر سر بازرسان، موضوع آزادی زندانیان ایران و آمریکا همچنان مورد توجه است. روز گذشته استفان دوجاریک، سخنگوی دبیرکل سازمان ملل در یک نشست خبری با اشاره به تبادل زندانیان میان ایران و آمریکا گفت که سازمان ملل امیدوار است این توافق به کاهش تنش‌ها میان این دو کشور منجر شود. وی در ادامه خاطرنشان کرد: ما بسیار امیدواریم که این امر به همکاری بیشتر و کاهش تنش‌ها منجر شود. آزادی پنج آمریکایی نشان دهنده یک پیشرفت دیپلماتیک قابل توجه پس از سال‌ها مذاکرات غیرمستقیم پیچیده بین واشنگتن و تهران است. شبکه الجزیره قطر نیز در گزارشی درباره تبادل زندانیان میان ایران و آمریکا به نقل از کارشناسان تصریح کرد: توافق اخیر میان تهران و واشنگتن یک گام مهم در جهت تنش‌زدایی میان دو کشور است، اما بعید است که به زودی به حصول یک توافق دیپلماتیک و گسترده منجر شود. الجزیره در ادامه با اشاره به جدیدترین گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مبنی بر کاهش سرعت ذخیره اورانیوم با غنای ۶۰ درصد در ایران تاکید کرد که روابط تهران و واشنگتن در ماه‌های اخیر با نشانه‌های کاهش تنش از یک سو و افزایش تنش‌ها از سوی دیگر همراه بوده است.

روزنامه انگلیسی گاردین نیز توافق آزادی زندانیان بین ایران و آمریکا را نشانه مسیر جدیدی در دیپلماسی غرب در قبال تهران ارزیابی کرد

گاردین با اشاره به توافق تبادل زندانیان ایران و آمریکا مدعی شد: «جو بایدن» رئیس جمهور آمریکا با تبادل زندانیان ریسک کرده، اما ایالات متحده اکنون می‌تواند احتمال موفقیت بر سر برنامه هسته‌ای ایران را محک بزند. این گزارش مدعی است:، اما در تصمیم گیری برای آزادسازی ۶ میلیارد دلار از درآمد‌های نفتی ایران که به دلیل تحریم‌های آمریکا در حساب بانکی کره جنوبی مسدود شده بود، رئیس جمهور آمریکا آزادی این پنج آمریکایی را که برخی از آن‌ها به مدت یک دهه در زندان بودند، در اولویت قرار داد. این تصمیم ضمن احترام به کمپین‌های عمومی که خواهان آزادی آن‌ها بودند، همچنین ممکن است نشانه مسیر جدیدی در دیپلماسی غرب در قبال ایران باشد. گاردین در بخشی از گزارش خود آورده است: مشاوران رئیس جمهوری ایران می‌گویند در نیویورک و در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل، این کشور آمریکا را تحت فشار قرار خواهد داد تا ببیند آیا مبادله زندانیان می‌تواند به تنش زدایی گسترده‌تر در منطقه منجر شود یا خیر. مکان آشکار برای شروع این روند، یمن خواهد بود.

سفیر ایران در دوحه: قطر آمادگی خود را برای ایفای نقش بیشتر در پرونده‌های ایران و آمریکا اعلام کرده است
همچنین سفیر ایران در قطر با اشاره به نقش دوحه در توافق اخیر ایران و آمریکا درخصوص تبادل زندانیان بین دو کشور و آزادسازی دارایی‌های بلوکه شده ایران در کره جنوبی گفت: قطر آمادگی خود را برای ایفای نقش بیشتر اعلام کرده است. «حمیدرضا دهقانی» در گفتگو با ایسنا درخصوص نقش دوحه در توافق اخیر ایران و آمریکا اظهار کرد: در طول دو سال گذشته قطر پیشنهاد نقش‌آفرینی درخصوص این موضوعات را مطرح کرده بود و دولت جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر سیاست همسایگی که از سوی دولت سیزدهم به صورت جدی دنبال می‌شود با پیشنهاد قطر مبنی بر این که در این زمینه نقش‌آفرینی کند، موافقت کرد، البته برخی دیگر از کشور‌های منطقه نیز در این زمینه اعلام آمادگی کرده بودند که در ارتباط با آن‌ها نیز این موافقت وجود داشت. این دیپلمات ارشد جمهوری اسلامی ایران در پاسخ به این سوال که آیا این امکان وجود دارد که در آینده شاهد این باشیم که قطر در پرونده‌های دیگری چنین نقشی را ایفا کند، اظهار کرد: قطر همواره اعلام آمادگی کرده که به ایفای نقش در این خصوص بپردازد و البته همان طور که اشاره شد این امر مستلزم این است که ما به این نتیجه برسیم که مذاکره فایده‌بخش است و صرفا مذاکره برای مذاکره نیست.