به گزارش مجله خبری نگار/همشهری: تحمل گرما برای برخی از افراد غیرممکن است و اگر دمای هوا بالا برود، حسابی بدنشان دچار تغییرات ناخوشایندی میشود. شاید شما هم افرادی را دیده باشید در مترو، تاکسی و اتوبوس، در مواجهه با گرما، آنقدر حالشان به هم میریزد که کارشان به درمانگاه و زدن سرم و ... هم میکشد. گرمازدگی یکی از مشکلات بسیار شایعی است که افراد زیادی در تابستان دچار آن میشوند. این مشکل شاید در نگاه اول خیلی مهم نباشد، اما زمانی که گرمازدگی شدید باشد، تبدیل به تهدیدی برای جان فرد میشود. «دکتر سعید صانعی» پزشک و مشاور درمانهای گیاهی و طب سنتی شما را با گرمازدگی آشنا میکند.
گرمازدگی یکی از مشکلات اجتنابناپذیر در تابستان است که خیلی از افراد دچار آن میشوند. از دیدگاه طب سنتی، افراد با مزاجهای مختلف، میتوانند به گرمازدگی مبتلا شوند، ولی برخی از افراد، بیش از سایرین مستعد ابتلا به گرمازدگی هستند. برای مثال آن دسته از افرادی که مزاج گرم وتر یا مزاج گرم و خشک دارند بیشتر از افرادی که مزاج آنها، سرد وتر یا سرد و خشک است به گرمازدگی دچار میشوند.
تعریق زیاد خشکی دهان، بالا رفتن حرارت بدن و خشکی پوست و بیحالی از علائم ابتلا به گرمازدگی محسوب میشود.
گاهی برخی از افراد علاوه بر علائم یادشده دچار مشکلات گوارشی مثل حالت تهوع و استفراغ میشوند. یکی از مسائل مهمی که در گرمازدگی بسیار حائز اهمیت است و افراد باید به آن توجه کافی داشته باشند، تعریق بیش از حد است. تعریق بیش از حد، باعث دفع املاح ضروری بدن میشود. چنانچه املاح ضروری بدن بیش از اندازه دفع شوند، بدن فرد دچار مشکلات جدی خواهد شد و حتی امکان به خطر افتادن جان فرد نیز وجود دارد.
تغییرات فشارخون یکی دیگر از مشکلاتی است که فرد در اثر گرمازدگی دچار آن میشود. زمانی که فرد دچار گرمازدگی میشود در ابتدا فشار او بالا میرود و در اثر تعریق، فشار فرد میافتد.
تعریق در گرما، یک مسئله بسیار حیاتی محسوب میشود و به خنک شدن بدن کمک میکند، اما زمانی که تعریق بیش از اندازه باشد، برای بدن هیچ منفعتی ندارد. افرادی که بیش از اندازه و در حد غیرطبیعی عرق میکنند باید این مشکلشان را برطرف کنند تا کمتر دچار گرمازدگی شوند.
برای پیشگیری از گرمازدگی باید یکسری کار انجام داد برای مثال توجه به انتخاب نوع لباس میتواند در پیشگیری از گرمازدگی بسیار مهم باشد در فصل تابستان باید لباسهای خنک، روشن و نخی پوشید، این مسئله اولین گام در پیشگیری از گرمازدگی است.
سر و گردن، نسبت به سایر قسمتهای بدن حساستر محسوب میشود و باید افراد از کلاه استفاده کنند تا دچار گرمازدگی نشوند.
برخی از افراد تصور میکنند زمانی که در آستانهی گرمازدگی هستند، با نوشیدن آب به مقدار زیاد میتوانند مانع از پیشرفت گرمازدگی شوند، انجام چنین کاری میتواند فرد را با مشکلات جدی مواجه کند.
فردی که گرمازده شده، نوشیدن آب بدون املاح، کمکی به او نمیکند، چون در گرمازدگی، بدن فرد املاح از دست داده است.
وقتی حرارت بدن بالاست و فرد یکمرتبه حجم زیادی آب سرد مینوشد، انجام چنین کاری میتواند باعث به وجود آمدن درد شدید در قسمتهای مختلف بدن شود ضمن اینکه احتمال سکتهی قلبی را افزایش میدهد. افرادی که گرمازده میشوند نباید از یک محیط گرم، سریعاً به یک محیط خیلی سرد بروند، چون انجام چنین کاری هم میتواند به بدن آسیب وارد کند. بسیاری از افراد عادت دارند که بعد از احساس گرمازدگی، سریعاً دوش آب سرد میگیرند که این کار هم توصیه نمیشود، چون دمای بدن باید آرامآرام پایین بیاید.
زمانی که فرد احساس میکند دچار گرمازدگی شده است باید سرم قندی نمکی بنوشد، این سرم را بهراحتی میتوان در منزل درست کرد. سرم قندی نمکی را باید بهصورت جرعهجرعه نوشید و نوشیدن حجم زیادی از این سرم میتواند باعث حالت تهوع شود.
اگر گرمازدگی بهقدری شدید باشد که باعث افت فشارخون شود و ضعف شدید را به همراه داشته باشد، در چنین شرایطی توصیه میشود که فرد به مراکز درمانی منتقل شود تا این افت فشارخون، منجر به آسیب جدی به بدن بیمار نشود.
علاوه بر این موارد، یکی دیگر از نکاتی که افراد باید به آن توجه کافی داشته باشند، تغذیه است، انتخاب غذاهایی که طبع آنها سرد یاتر محسوب میشود، میتواند در پیشگیری از گرمازدگی مؤثر باشد. افراد برای اینکه دچار گرمازدگی نشوند، باید از خوردن غذاهایی که طبع گرم دارند بپرهیزند، چون این دسته از غذاها میتوانند حرارت بدن را بسیار بالا ببرند و فرد را مستعد گرمازدگی کنند.
استفاده از ادویه بهویژه ادویههای تند، حرارت بدن را بالا میبرد به همین دلیل مصرف این نوع از ادویهها را باید محدود کرد. خوردن غذاهای فستفود نیز میتواند باعث احساس تشنگی شود به همین دلیل این نوع غذاها نیز مناسب فصل گرما نیستند.
برخی خوراکیها میتوانند در پیشگیری از گرمازدگی نقش داشته باشند، برای مثال هندوانه یکی از میوههای مناسب برای فصل تابستان است که میتواند مانع از گرمازدگی شود این میوه، آب زیادی را برای بدن تأمین میکند، ولی مصرف بیش از اندازهی آن میتواند با کاهش فشارخون در برخی از افراد همراه باشد به همین دلیل باید بعد از خوردن هندوانه، از چند عدد خرما استفاده کرد تا کاهش فشارخون را برای فرد به همراه نداشته باشد. گیلاس، میوهی دیگری است که برای فصل گرما مناسب محسوب میشود و از مشکلات گرمازدگی میتواند
پیشگیری کند. علاوه بر گیلاس، آلبالو نیز گزینهی خوبی برای پیشگیری از گرمازدگی است. آلبالو طبع سردتری نسبت به گیلاس دارد. علاوه بر این میوهها میتوان در طول روز از خیار نیز استفاده کرد، چون طبع سرد وتر دارد و مانع از بالا رفتن حرارت بدن میشود.
مصرف کاهو و سکنجبین نیز میتواند برای پیشگیری از گرمازدگی مفید باشد، ولی نباید در مصرف آن زیادهروی کرد، چون کاهو و سکنجبین بهشدت سرد است. آن دسته از افرادی که مزاج سرد دارند باید همراه خوراکیهایی که طبعشان سرد است از مصلح استفاده کنند.
شربتهای زیادی در تابستان میتوان درست کرد که این شربتها، به پیشگیری از گرمازدگی کمک میکنند یکی از این شربتها، شربت خاکشیر با آبلیمو است. برای درست کردن این شربت باید سه قاشق غذاخوری خاکشیر را در یک لیوان آب ریخت و آب یک عدد لیموترش تازه را به آن اضافه کرد. به این شربت باید به میزان دلخواه شکر اضافه کرد. افرادی که به دیابت مبتلا هستند نباید در این شربت شکر زیاد بریزند.
عناب را میتوان بهصورت خشکشده استفاده کرد یا شربت آن را نوشید. درست کردن شربت عناب، چندان کار سختی نیست و میتوان در منزل شربت عناب را درست کرد. برای این منظور باید حدود یک کیلو عناب را در سه لیتر آب ریخت تا آنقدر بجوشد که حجم آن به نصف برسد. سپس باید عنابها را در یک توری ریخت و فشار داد تا شیرهی آن خارج شود. باید در این شیره شکر ریخت تا غلیظ شود. یک استکان از این شربت، میتواند در پیشگیری از گرمازدگی مؤثر باشد.
خیار یکی دیگر از خوراکیهایی است که به پیشگیری از گرمازدگی کمک میکند. برای این منظور باید مغز خیار را که در آن تخم خیار قرارگرفته است از پوست آن جدا و سپس آن را رنده کرد. خیار رنده شده را باید با سکنجبین و آب ترکیب کرد. به این شربت باید شکر هم اضافه شود تا طعم خوبی پیدا کند. نوشیدن این شربت در تابستان میتواند از گرمازدگی پیشگیری کند.
زرشک برای پیشگیری از گرمازدگی مناسب است، یک کیلو زرشک آبگیری را باید برای این منظور خریداری کرد و در ۵ لیتر آب جوش ریخت. وقتی آب شروع به جوشیدن کرد و روی سطح آب حالت کف ایجاد شد، باید اجاقگاز را خاموش کرد. این محلول باید ۱۲ ساعت بماند و بعد از آن صاف شود، پس از صاف کردن باید به آن شکر اضافه کرد. شربت پس از غلیظ شدن آماده است و میتوان آن را با آب ترکیب کرد و نوشید.