جایگاه دانشگاه‌های ایران در نظام‌های رتبه‌بندی/ صعود تدریجی و تثبیت در قله کشور‌های اسلامی

به گزارش مجله خبری نگار،دولت سیزدهم که به شکل رسمی و از زمان تنفیذ آیت‌الله سیدابراهیم رئیسی در ۱۲ مرداد ۱۴۰۰ کار را با بررسی وضع موجود و انتخاب شایستگان برای انتصاب به مسئولیت‌ها آغاز کرد، هدف اصلی خود را تحول در همه حوزه‌ها و بازگرداندن اعتماد مردم و رفع نواقص اعلام کرد و این هدف را که بر اساس بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی طراحی شده بود، طی حدود ۲۳ ماه فعالیت پی گرفته است. وزارت علوم، تحقیقات و فناوری نیز مسئول طرح تحول در حوزه آموزش عالی بوده و از ابتدای کار با چالش‌های مختلفی دست و پنجه نرم کرده است.

وزیر علوم، تحقیقات و فناوری نیز در ابتدای کار پنج اولویت را برای روند کاری این وزارتخانه به این شرح تغیین و اعلام کرد؛ مرجعیت و دیپلماسی علمی، فناوری و نوآوری؛ آموزش، پژوهش و برونداد هدفمند؛ نوآوری فرهنگی و فرهنگ نوآوری؛ شاگرد، فناوری و نوآور پروری؛ تولید خدمت، ثروت و سرمایه از دانش.

یکی از راه‌های کسب مرجعیت علمی و تقویت دیپلماسی علمی، بهبود وضعیت علمی، آموزشی، پژوهشی و نوآوری در دانشگاه‌هاست که برخی از نظام‌های رتبه‌بندی آن را تعیین می‌کنند و به دلیل اعلام و رسانه‌ای شدن نتایج این نظام‌ها در وضعیت کلی دانشگاه‌ها و نگاه به آموزش عالی کشور‌ها نیز اثرگذار است.

احراز رتبه‌های بهتر در نظام‌های رتبه‌بندی مختلف نه‌تن‌ها موجب اعتبار بیشتر دانشگاه، دانشجویان و همه وابستگان به مراکز آموزش عالی است؛ در ارتقای پذیرش دانشجویان داخلی و بین‌المللی نخبه تاثیرگذار است.

نظام‌های رتبه‌بندی مختلفی امروز در دنیا وجود دارد و از مهمترین نظام‌های رتبه‌بندی دانشگاه‌ها می‌توان به کیو. اس (Q.S Quacquarelli Symonds)، تایمز، شانگ‌های و لایدن (Leiden Ranking) اشاره کرد که هر کدام بر اساس معیار‌های مشخص از جمله تاثیر علمی، اعضای هیات‌علمی در عرصه جهانی، دانشجویان نخبه، جوایز علمی دانشجویان و استادان، کارآفرینی، اختراعات علمی و مقالات معتبر دانشگاه‌های مختلف را در بازه‌های زمانی رتبه‌بندی می‌کنند.

رتبه‌بندی جهانی کیو. اس یک نظام رتبه‌بندی دانشگاهی است که سالانه منتشر می‌شود. رتبه‌بندی کیو. اس توسط موسسه تحلیل داده آموزش عالی انگلیسی کاکارلی سیموندز از سال ۲۰۰۴ و با همکاری موسسه آموزش عالی تایمز با هدف ارائه منبعی مستقل برای ارائه داده‌های تطبیقی در مورد عملکرد دانشگاه‌ها منتشر شد. اما دو موسسه یادشده از سال ۲۰۰۹ از هم جدا شده و این رتبه‌بندی از سال ۲۰۱۰ به شکل جداگانه تهیه و منتشر می‌شود.

رتبه‌بندی دیگری از سال ۲۰۰۳ به نام رتبه بندی شانگ‌های منتشر شده است. گروه مشاوران رتبه‌بندی شانگ‌های که مجری این رتبه بندی در سراسر جهان است، سازمانی مستقل بوده و وابستگی به هیچ دانشگاه یا سازمان دولتی ندارد. این رتبه بندی در دو حوزه کلی شامل زمینه و موضوع منتشر می‌شود. رتبه‌بندی زمینه در پنج زمینه موضوعی علوم طبیعی و ریاضیات، علوم مهندسی و فناوری و کامپیوتر، علوم زیستی و کشاورزی، پزشکی بالینی و داروسازی و علوم اجتماعی و رتبه‌بندی موضوع نیز در پنج حوزه علمی ریاضیات، فیزیک، شیمی، علوم رایانه و اقتصاد و بازرگانی ۲۰۰ دانشگاه برتر جهان را رتبه بندی می‌کند.

رتبه‌بندی لایدن نیز نظام دیگری برای رتبه‌بندی دانشگاه‌هاست که اولین بار در سال ۲۰۰۷ میلادی منتشر شد. این نظام رتبه‌بندی هر ساله توسط مرکز مطالعات علوم و فناوری دانشگاه لایدن هلند و بر مبنای شاخص‌های انتشارات و کتاب‌سنجی (مانند کتاب و مقاله) تهیه و ارائه می‌شود. در این نظام رتبه‌بندی علاوه بر کتاب‌های نمایه شده، انتشارات در قالب مقالات اصیل و مطالب مروری نیز صرفا از مجلات اصلی پذیرفته شده و در ارزیابی مدنظر قرار می‌گیرد.

رتبه‌بندی تایمز؛ ۳۹ دانشگاه ایرانی

رتبه‌بندی تایمز یکی از نظام‌های رتبه‌بندی بین‌المللی است که هر ساله دانشگاه‌های برتر دنیا را بر اساس ۱۳ شاخص عملکردی و در قالب پنج معیار کلی آموزش، پژوهش، استنادات، درآمد صنعتی و وجهه بین‌المللی جهت انجام مقایسه‌های جامع و متوازن ارزیابی و رتبه‌بندی می‌کند.

بر اساس آخرین نسخه نظام رتبه‌بندی تایمز پایگاه رتبه‌بندی تایمز در بین ۶۰۵ دانشگاه که در این رتبه‌بندی حضور دارند، سهم جمهوری اسلامی ایران از دانشگاه‌های جوان و برتر دنیا ۳۹ دانشگاه بوده است. در این بین، پنج دانشگاه علوم پزشکی مازندران، علوم پزشکی کردستان، علوم پزشکی قزوین، علوم پزشکی بابل و علوم پزشکی قم به ترتیب با رتبه‌های ۶۵، ۷۶، ۸۷، ۹۲ و ۱۰۰ در بین ۱۰۰ دانشگاه برتر دنیا قرار دارند. این در حالی است که در رتبه بندی سال قبل فقط دو دانشگاه از ایران در بین ۱۰۰ دانشگاه برتر دنیا بوده اند.

از سال ۲۰۱۲ که این رتبه بندی آغاز شد، دانشگاه صنعتی شریف تا سال ۲۰۱۶ در این رتبه بندی حضور داشت و از سال ۲۰۱۷ به علت اینکه قدمت این دانشگاه بیش از ۵۰ سال شد از این فهرست کنار رفت. دانشگاه‌های بزرگ کشور همچون دانشگاه تهران، علوم پزشکی تهران، دانشگاه شیراز و دیگر دانشگاه‌هایی که در دیگر رتبه بندی‌های تایمز حضور داشته اند، دارای قدمتی بیش از ۵۰ سال هستند و لذا نمی‌توانند در رتبه بندی دانشگاه‌های جوان حضور یابند.

در بین ۶۰۵ دانشگاه که در رتبه‌بندی تایمز که یکی از مشهورترین نظام‌های رتبه‌بندی بین‌المللی است حضور دارند، سهم جمهوری اسلامی ایران از دانشگاه‌های جوان و برتر دنیا ۳۹ دانشگاه بوده است. در این بین، پنج دانشگاه علوم پزشکی مازندران، علوم پزشکی کردستان، علوم پزشکی قزوین، علوم پزشکی بابل و علوم پزشکی قم به ترتیب با رتبه‌های ۶۵، ۷۶، ۸۷، ۹۲ و ۱۰۰ در بین ۱۰۰ دانشگاه برتر دنیا قرار دارند. این در حالی است که در رتبه بندی سال قبل فقط دو دانشگاه از ایران در بین ۱۰۰ دانشگاه برتر دنیا بوده اند.

رتبه‌بندی کیو. اس؛ ۷ دانشگاه ایرانی

بر اساس آخرین نسخه نظام رتبه‌بندی کیو اس که اخیرا منتشر شد، تعداد هزار و ۴۹۷ دانشگاه از سراسر جهان در آخرین نسخه نظام رتبه‌بندی کیو اس (QS) ارزیابی شدند و ۷ دانشگاه از ایران در این فهرست قرار گرفتند. بر همین اساس دانشگاه‌های صنعتی شریف با رتبه ۳۳۴، تهران با رتبه ۳۶۰، صنعتی امیرکبیر با رتبه ۳۷۵ و علم و صنعت ایران با رتبه ۴۵۱، به ترتیب رتبه اول تا چهارم را کسب کردند.

همچنین دانشگاه‌های شیراز با رتبه ۶۹۰-۶۸۱، شهید بهشتی با رتبه ۱۰۰۰-۹۵۱ و فردوسی مشهد با رتبه ۱۲۰۰-۱۰۰۱ دیگر دانشگاه‌های حاضر در این رتبه بندی هستند در رتبه بندی کیو اس در سال ۲۰۲۴ تمام دانشگاه‌های ایران نسبت به سال گذشته از لحاظ رتبه ارتقا پیدا کرده اند. عملکرد دانشگاه‌های کشور در رتبه بندی جهانی کیو اس در سال‌های مختلف در جدول زیر نشان داده شده است.

در این رتبه بندی تعداد ۲۷ کشور اسلامی حضور داشته اند. در میان کشور‌های اسلامی کشور مالزی با ۲۸، اندونزی با ۲۶ و ترکیه با ۲۵ دانشگاه بیشترین تعداد حضور را دارند. در روش شناسی رتبه بندی اخیر کیو اس، از سه شاخص توسعه پایدار، اشتغال فارغ‌التحصیلان و شبکه پژوهش بین المللی برای اولین بار استفاده شده است.

اطلاعات انتشارات علمی دانشگاه‌ها در این رتبه بندی از پایگاه استنادی اسکوپوس (Scopus) در بازه زمانی پنج ساله و استنادات در بازه زمانی ۶ ساله محاسبه می‌شود.

رتبه‌بندی لایدن؛ ۴۶ دانشگاه ایرانی و برتری دانشگاه تهران

نظام رتبه‌بندی لایدن هم که اخیرا یکی از رسانه‌ها با استناد به آن خبر از کاهش رتبه برخی دانشگاه‌ها داد در آخرین نسخه رتبه‌بندی ۲۰۲۳، ۴۶ دانشگاه ایران از جمع هزار و ۴۱۱ دانشگاه برتر جهان حضور دارند و ایران بین کشور‌های اسلامی رتبه نخست را از جهت تعداد دانشگاه دارد. در حالیکه این آمار در سال قبل ۴۴ دانشگاه بوده است.

دانشگاه تهران با نمره ۱۴۴ در مرجعیت علمی رتبه اول، دانشگاه پزشکی تهران با نمره ۲۴۷ در مرجعیت علمی رتبه دوم، دانشگاه تربیت مدرس با نمره ۳۲۸ در مرجعیت علمی رتبه سوم، دانشگاه صنعتی امیرکبیر با نمره ۳۴۴ در مرجعیت علمی رتبه چهارم و دانشگاه علم و صنعت با نمره ۳۵۰ رتبه پنجم را در معیار مرجعیت علمی کسب کرده‌اند.

ایران با حضور ۴۶ دانشگاه در این نظام رتبه بندی، همچون سال‌های گذشته بین کشور‌های اسلامی رتبه نخست را به لحاظ تعداد دانشگاه در اختیار خود دارد. پس از جمهوری اسلامی ایران، ترکیه و مصر به ترتیب با ۳۶ و ۱۳ دانشگاه رتبه‌های دوم و سوم را دارند. نمودار زیر رشد عملکرد تعداد دانشگاه‌های کشور در رتبه‌بندی لایدن را نمایش می‌دهد.

البته در مورد رتبه‌بندی لایدن توجه به این نکته هم جالب است که به گفته سخنگوی وزارت علوم، حضور دانشگاه‌های ایران هم در نظام رتبه‌بندی لایدن از ۲۰۱۲ صفر بوده و هیچ دانشگاهی در آن سال در این رتبه‌بندی قرار نداشته است. در سال ۲۰۱۳ تعداد دانشگاه‌های ایران به ۵ دانشگاه رسیده است، این روند به تدریج افزایش و بهبود یافته و در سال‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ هر دو سال ۳۶ دانشگاه و در سال ۲۰۲۲ به ۴۴ دانشگاه و در سال ۲۰۲۳ به ۴۶ دانشگاه رسیده است.

این روند نشان می‌دهد تعداد دانشگاه‌ها هر سال افزایش یافته است؛ البته رتبه دانشگاه‌های مختلف در این نظام رتبه‌بندی در این سال‌ها با افت و خیز‌های مختلف همراه بوده که بسیاری از این افت‌وخیز‌ها به شاخص‌های رتبه‌بندی مربوط می‌شود؛ از جمله شاخص‌ها معیاری به نام دسترسی آزاد است که در این حوزه کمی وضعیت دانشگاه‌های ایران نسبت به شاخص‌های دیگر متفاوت است و مشکلاتی داریم.

به گفته علی شمسی‌پور و به طور کلی وضعیت دانشگاه‌های جمهوری اسلامی در نظام رتبه‌بندی لایدن از بقیه کشور‌های اسلامی بهتر است؛ ایران با داشتن ۴۶ دانشگاه در این نظام کشور اول است؛ در حالی که جمع کل کشور‌های اسلامی ۱۴۵ دانشگاه در این نظام رتبه‌بندی دارند. ترکیه با ۳۶ دانشگاه، مصر با ۱۳ دانشگاه، عربستان با ۱۱ و پاکستان با ۹ دانشگاه در رتبه‌های بعد از ایران قرار دارند که نشان‌دهنده قوت جمهوری اسلامی ایران در این حوزه است.

رتبه‌بندی تایمز دانشگاه‌های آسیایی؛ ۶۵ دانشگاه از ایران

پایگاه رتبه‌بندی تایمز یکی از نظام‌های رتبه بندی معتبر در سطح بین المللی است که در سال ۲۰۱۳ میلادی برای اولین بار رتبه بندی دانشگاه‌های آسیایی را در کنار رتبه بندی‌های بین المللی انجام داد. روش شناسی این رتبه بندی همانند روش شناسی رتبه بندی جهانی تایمز است که از ۱۳ شاخص در قالب ۵ معیار آموزش (۲۵)، پژوهش (۳۰)، استنادات (۳۰)، درآمد صنعتی (۷.۵) و وجهه بین المللی (۷.۵) استفاده کرده است که در رتبه بندی دانشگاه‌های آسیایی این شاخص‌ها جهت رتبه بندی دانشگاه‌های آسیایی مجددا تنظیم می‌شوند.

رتبه بندی آسیایی تایمز در سال ۲۰۲۳، تعداد ۶۶۹ دانشگاه را از ۳۱ کشور در بردارد. همانند سال‌های گذشته، ژاپن با ۱۱۷ دانشگاه بیشترین تعداد دانشگاه را در این رتبه بندی دارد و پاکستان با ۸ دانشگاه جدید و ترکیه با ۷ دانشگاه جدید بیشترین تعداد دانشگاه‌های جدید را در رتبه بندی تایمز آسیایی جاری داشته اند.

سهم جمهوری اسلامی ایران از نظر تعداد دانشگاه‌های رتبه بندی تایمز آسیایی ۲۰۲۳، ۶۵ دانشگاه است که حدود ۱۰ درصد دانشگاه‌های این رتبه بندی را شامل می‌شود. دانشگاه صنعتی شریف با رتبه ۶۴ اولین دانشگاه ایران و دانشگاه‌های علوم پزشکی مازندران، پزشکی گلستان، پزشکی کردستان و علم و صنعت ایران به ترتیب با رتبه‌های ۶۵، ۶۹، ۷۱ و ۷۴ رتبه دوم تا پنجم ایران را کسب کردند.

همچنین از میان کشور‌های اسلامی قاره آسیا، در مجموع ۲۵۳ دانشگاه از ۱۷ کشور‌های اسلامی در رتبه بندی ۲۰۲۳ حضور دارند و این در حالی است که در رتبه بندی ۲۰۲۲ این تعداد ۲۰۹ دانشگاه بوده است. از لحاظ تعداد حضور دانشگاه کشور ایران با ۶۵ دانشگاه رتبه اول و ترکیه و پاکستان به ترتیب با ۶۱ و ۲۹ دانشگاه رتبه دوم و سوم را دارند.

رتبه‌بندی تایمز دانشگاه‌های جوان؛ ۳۹ دانشگاه از ایران

افزون بر این، پایگاه رتبه‌بندی تایمز، رتبه بندی دیگری به نام رتبه‌بندی دانشگاه‌های جوان دنیا را هم در سال ۲۰۲۳ منتشر کرد. بر اساس این رتبه بندی در بین ۶۰۵ دانشگاه، سهم جمهوری اسلامی ایران از دانشگاه‌های جوان و برتر دنیا ۳۹ دانشگاه بوده است. در این بین، پنج دانشگاه علوم پزشکی مازندران، علوم پزشکی کردستان، علوم پزشکی قزوین، علوم پزشکی بابل و علوم پزشکی قم به ترتیب با رتبه‌های ۶۵، ۷۶، ۸۷، ۹۲ و ۱۰۰ در بین ۱۰۰ دانشگاه برتر دنیا قرار دارند. این در حالی است که در رتبه بندی سال قبل فقط دو دانشگاه از ایران در بین ۱۰۰ دانشگاه برتر دنیا بوده اند.

رتبه سایر دانشگاه‌های حاضر در این رتبه بندی در جدول زیر نمایش داده شده است.

پایگاه شاخص‌های اساسی علم؛ ۱۱۵ مرکز علمی ایرانی

پایگاه شاخص‌های اساسی علم (Essential Science Indicators) یکی از پایگاه‌های اطلاعاتی و وابسته به موسسه کلاریویت آنالیتیکس است که به معرفی پژوهشگران، موسسات، انتشارات و کشور‌های برتر در حوزه‌های موضوعی مختلف می‌پردازد. منظور از موسسات همان دانشگاه‌ها و موسسات پژوهشی است که تعداد استناد دریافتی آن‌ها در ۱۰ سال اخیر، بیش از سایر موسسات است. فهرست دانشگاه و موسسات پژوهشی پراستناد برتر دنیا هر دو ماه یکبار روزآمد می‌شود، یعنی نه‌تن‌ها حضور یا حذف دانشگاه‌ها و موسسات پژوهشی امکان پذیر است، امکان تغییر رتبه آن‌ها براساس شاخص‌های مختلف وجود دارد؛ که بر اساس آخرین دوماهنامه پایگاه شاخص‌های اساسی علم (ESI)، تعداد دانشگاه‌ها و مؤسسات پژوهشی پراستناد برتر دنیا در تمام حوزه‌های موضوعی هشت هزار و ۵۵۷ مورد است که ۱۱۵ دانشگاه و مؤسسه پژوهشی از جمهوری اسلامی ایران در این فهرست وجود دارند. تعداد دانشگاه‌ها و مؤسسات پژوهشی پراستناد برتر ایرانی در این پایگاه از ۱۱۲ مورد در سال گذشته به ۱۱۵ مورد در سال جاری رسیده است.

دانشگاه‌ها و مؤسسات پژوهشی پراستناد برتر ایران در ۱۹ حوزه موضوعی حضور دارند و بیشترین تعداد در حوزه موضوعی مهندسی با ۵۹ دانشگاه و مؤسسه پژوهشی است. تعداد مؤسسات در حوزه‌های پزشکی بالینی ۵۷ و شیمی ۵۰، علوم مواد ۲۵، علوم کشاورزی ۲۳، داروشناسی و سم شناسی ۱۹، علوم گیاهی و حیوانی ۱۶، محیط زیست/ بوم شناسی ۱۵، حوزه‌های علوم اجتماعی، زیست شناسی و زیست شیمی و علوم رایانه هر کدام ۱۳، علوم اعصاب و رفتار ۷، زمین شناسی ۶، حوزه‌های فیزیک و ایمنی شناسی هر کدام ۵، زیست شناسی مولکولی و ژنتیک ۴، ریاضیات و میکروبیولوژی هر کدام ۲، روانپزشکی/روانشناسی ۱ است. حوزه‌های علوم فضا، اقتصاد و تجارت و چن رشته‌ای در ایران فاقد دانشگاه و مؤسسه پژوهشی برتر بوده اند.

موسسه کلاریویت آنالیتیکس برای انتخاب موسسات پر استناد برتر دنیا ابتدا نشریات نمایه شده در پایگاه خود را به ۲۲ حوزه موضوعی تقسیم کرده، سپس در هر حوزه دانشگاه‌ها و موسسات پژوهشی را بر حسب تعداد استناد‌های دریافتی به صورت نزولی (از بیشترین به کمترین استناد) مرتب می‌کند و یک درصد موسسات پُراستناد برتر را انتخاب می‌کند. از این رو دانشگاه‌ها و موسسات پژوهشی بیشترین تعداد استناد‌ها را در حوزه مربوطه دریافت کرده اند، علاوه بر ۲۲ حوزه موضوعی، موسسات به صورت کلی یعنی در تمامی حوزه‌ها نیز رتبه بندی می‌شوند.

حداقل تعداد استنادات لازم برای قرار گرفتن بین موسسات پژوهشی پر استناد برتر دنیا در حوزه‌های موضوعی مختلف در جدول ۱ قابل مشاهده است. ۲۲ حوزه موضوعی در طبقه بندی پایگاه شاخص‌های اساسی علم عبارتند از: علوم اجتماعی، شیمی، علوم گیاهی و جانوری، ایمنی شناسی، زیست شناسی و زیست شیمی، علوم اعصاب و رفتار، زمین شناسی، فیزیک، میکروبیولوژی، روانپزشکی/ روانشناسی، علوم فضا، پزشکی بالینی، ریاضیات، محیط زیست و بوم شناسی، داروشناسی و سم شناسی، اقتصاد و تجارت، علوم رایانه، زیست شناسی مولکولی و ژنتیک، مهندسی، علوم کشاورزی، علوم مواد و چند رشته ای.

نظام رتبه‌بندی نیچر ایندکس؛ رتبه ۳۰ برای ایران

نیچر ایندکس یک پایگاه اطلاعاتی متشکل از وابستگی سازمانی نویسندگانی است که در ۸۲ نشریه برتر علوم طبیعی مقاله چاپ کرده‌اند. نیچر ایندکس تعداد مطلق و تعداد سهم کسری از انتشار مقاله در سطح سازمانی و ملی را ارائه می‌دهد و به این ترتیب، شاخصی از خروجی و همکاری پژوهشی با کیفیت در سطح جهانی است. نیچر ایندکس به صورت ماهانه روزآمد شده و اطلاعات یک دوره ۱۲ ماهه را بر روی وبگاه خود نمایش می‌دهد.

این پایگاه به رتبه‌بندی کشور‌ها بر پایه دستاورد‌های پژوهشی با کیفیت بالای آن‌ها در سال گذشته می‌پردازد و بر پایه بخش کوچکی از دستاورد‌های پژوهشی کشور‌ها انجام می‌شود و برای درک بهتر جایگاه آن‌ها باید نظام‌های رتبه‌بندی دیگر مرور شوند.

خروجی مقاله برای یک موسسه، کشور، منطقه یا شهر به دو صورت محاسبه می‌شود. اول، تعداد؛ به این معنا که یک یا چند نویسنده مقاله پژوهشی از آن موسسه یا مکان باشند، بدون توجه به اینکه چه تعداد از نویسندگان همکار از خارج از آن موسسه یا مکان وجود دارد، امتیاز یک به موسسه یا مکان اختصاص داده می‌شود و دوم، سهم؛ یعنی یک شمارش کسری است که نسبت نویسندگان یک موسسه یا کشور/ منطقه و تعداد مؤسسات وابسته در هر مقاله را در نظر می‌گیرد برای محاسبه سهم، مشارکت همه نویسندگان به طور مساوی در مقاله در نظر گرفته می‌شود.

نیچر ایندکس با شمارش شمار مقاله‌های پدیدآوران در نشریه‌های نمایه‌شده، امکان رتبه‌بندی کشور‌ها را بر پایه سه سنجه کلیدی شمار مقاله‌ها (AC)، شمار کسری (FC)، و شمار کسری وزنی (WFC) فراهم می‌کند.

بر اساس آخرین نسخه از این نظام رتبه‌بندی، ایران در میان کشور‌های جهان حائز رتبه ۳۰ شده است و دانشگاه شیراز، پژوهشگاه دانش‌های بنیادی و دانشگاه تهران رتبه‌های اول تا سوم را کسب کردند. در نسخه جاری رتبه بندی نیچر ایندکس (nature index) که اول دسامبر ۲۰۲۱ تا ۳۰ نوامبر ۲۰۲۲ (آذر ۱۴۰۰ تا آبان ۱۴۰۱) را در بر می‌گیرد، ایران در میان کشور‌های جهان حائز رتبه ۳۰ شده است. در این رتبه بندی چین، آمریکا و آلمان به ترتیب رتبه‌های اول تا سوم را دارند.

همچنین در این رتبه بندی، ۹۵ سازمان ایرانی حضور دارند که ۷۸ سازمان ماهیت دانشگاهی دارند. بین کلیه سازمان‌ها دانشگاه شیراز با کسب رتبه ۹۲۱ جهانی در بین سازمان‌ها و نیز کسب رتبه ۷۵۴ جهانی بین دانشگاه‌ها، رتبه اول کشور را در هر دو بخش به دست آورده است. رتبه سایر سازمان‌های کشور در جدول زیر نشان داده شده است.