پایان ویالی؛ پایان سرمربی-بازیکن: درباره یک سمت فوتبالی که دیگر وجود ندارد

به گزارش مجله خبری نگار، اولین تصویری که در ذهنم از لیگ برتر انگلیس دارم، بر‌می‌گردد به گزیده بازی‌های این لیگ که جمعه‌صبح‌ها از تلویزیون پخش می‌شد. اواخر دهه ۷۰ بود و هنوز شبکه سه ۲۴ ساعته نشده بود. اولین بازی‌ای که بخوبی آن را به یاد دارم و فریم‌هایش در ذهن من ۱۱-۱۰ ساله حک شده، بازی چلسی بود مقابل تیمی دیگر که به خاطر ندارم. اما چیزی که به خاطر دارم این است: سرمربی چلسی در آن بازی به ناگاه لباسش را عوض کرد، کفش استوک به پا کرد و وارد زمین شد!

نام او جیانلوکا ویالی بود. مردی که همین جمعه‌ای که گذشت بعد از سال‌ها مبارزه با سرطان جان خودش را از دست داد.

ویالی آخرین بازیکن-سرمربی دائم لیگ برتر بود. بعد از او چند بازیکن دیگر به‌دلیل اخراج مربی تیم‌شان به‌صورت موقت و برای یکی، دو بازی همزمان هر دو وظیفه بازی و مربیگری را برعهده داشتند که معروف‌ترین‌شان رایان گیگز در منچستریونایتد بود. اما دیگر هرگز در این سطح کسی به‌مدت ۲ سال چنین قراردادی نبست که هم در داخل و هم خارج از زمین مسئولیت داشته باشد.

مرد ایتالیایی اتفاقاً در آن دوران سه ساله حسابی موفق بود. ۵ جام برای چلسی آورد: برای دومین بار در تاریخ‌شان قهرمان یک جام اروپایی شدند (جام برندگان جام اروپا در سال ۱۹۹۸) بعد سوپرجام اروپا را بردند، قهرمان جام حذفی و اتحادیه شدند و البته یک بار هم جام خیریه یا همان سوپرجام انگلیس را بردند. آبی‌های لندن برخلاف این سال‌ها در اواخر دهه ۹۰ اصلاً تیم مطرحی نبودند، مدت‌ها بود حتی به قهرمانی انگلیس نزدیک نشده بودند و از وقتی ویالی به‌عنوان بازیکن به چلسی نزدیک شد دوباره جان گرفتند. ویالی سال ۹۶ از یووه به لندن آمد و بخشی از پروژه رود گولیت در تیم بود. در همان سال او‌ل آن‌ها در حالی که چلسی از سال ۱۹۷۰ هیچ جام مهمی را نبرده بود، تیم را قهرمان جام حذفی کردند. سال بعد و با مشکلاتی که برای گولیت به‌وجود آمد، ویالی مربی-بازیکن شد. او آنقدر خوب کار کرد و جام‌های مختلف را برد که در نهایت به‌صورت رسمی و دائمی با او به‌عنوان مربی-بازیکن قرارداد بستند.

چلسی البته با پدیده بازیکن-مربی حسابی آشنا بود. آن‌ها اکثر دهه ۹۰ را اینگونه سر کردند. گلن هادل از سال ۱۹۹۳ که به چلسی آمد هم سرمربی این تیم بود و هم بازیکنش و بعد که قرار شد سرمربی تیم ملی انگلیس شود، این نقش به رود گولیت رسید. گولیت فصل قبلش به چلسی آمده بود و با رفتن هادل سرمربی هم شد. بعد از رفتن او همین ماجرا برای ویالی تکرار شد تا تبدیل به اولین مربی ایتالیایی تاریخ فوتبال انگلیس شود.

پیش از آن‌ها هم البته فوتبال انگلیس مربی-بازیکن‌های زیادی داشت؛ برایان رابسون در میدلزبرو سرمربی-بازیکن بود. کنی داگلیش در اواخر فوتبالش هم برای لیورپول بازی می‌کرد و هم آن‌ها را هدایت می‌کرد. پیتر رید هم این نقش را در منچسترسیتی داشت. بعد از ویالی دیگر، اما هیچوقت چنین پدیده‌ای را شاهد نبودیم. دلیلش هم مشخص بود؛ فوتبال آنقدر تخصصی شده بود که در قرن بیست و یکم هیچکس سراغ این ایده نرفت تا ویالی آخرین بازیکن-سرمربی تاریخ لیگ برتر و سطح اول فوتبال دنیا بماند.

منبع: ایران‌ورزشی