دومین عقب‌نشینی کاخ سفید

به گزارش مجله خبری نگار/ایران: نماینده امریکا در امور ایران در اظهاراتی تأکید کرد که موضوع افراد دوتابعیتی زندانی در ایران یک اولویت جدی برای واشنگتن است. به گزارش ایسنا، رابرت مالی، نماینده ویژه دولت امریکا در امور ایران در گفتگو با رادیو آزاد اروپا درباره موضوع افراد دوتابعیتی ایرانی- امریکایی که در ایران در بازداشت به‌سر می‌برند، آن را یک مسأله بسیار مهم در روابط کشورش با ایران توصیف کرد.

وی با تکرار ادعا‌ها درباره زندانی شدن این افراد که در ایران به جرم جاسوسی دستگیر و زندانی شده‌اند گفت: ما به گفت‌وگوی غیرمستقیم با ایران درباره این موضوع که یک اولویت بسیار جدی برای ما است، ادامه داده‌ایم تا بتوانیم امریکایی‌هایی را که برخی از آن‌ها سال‌هاست در ایران زندانی هستند به خانه بازگردانیم. مالی افزود: این گفتگو‌ها هیچگاه متوقف نشده است و تلاش خود را برای بازگرداندن هرچه زودتر آن‌ها ادامه خواهیم داد. نماینده دولت امریکا در امور ایران همچنین بیان کرد: ما در حال بررسی راه‌های بشردوستانه برای بازگرداندن این زندانیان به خانه هستیم. فارغ از اینکه چه اتفاق دیگری افتاده باشد، این موضوع اولویت ما در رابطه با ایران است.

چرخش جدید امریکا

اما این مواضع یک روز پس از آنکه آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه امریکا اعلام کرد «همچنان معتقدیم دیپلماسی بهترین راه‌حل درقبال ایران است» را می‌توان دومین چرخش از سوی ایالات متحده امریکا پس از شکست پروژه آشوب و ناامنی در ایران دانست. مقامات امریکایی که تا چند روز قبل صراحتاً اعلام می‌کردند مسأله مذاکرات از دستور کار آن‌ها خارج شده و مسأله اغتشاشات در ایران در اولویت قرار دارد پس از آنکه شکست سنگین پروژه آشوب و عدم همراهی مردم ایران را مشاهده کرده اند اکنون به تغییر برخی مواضع روی آورده‌اند.

این صحبت رابرت مالی نماینده ویژه امریکا در امور ایران و مسئول مذاکرات هسته‌ای از سوی امریکا در خصوص تبادل زندانیان در حالی است که او و سایر مقامات امریکایی در دو ماه گذشته در این خصوص سکوت کرده و در سایه اغتشاشات هیچگاه در خصوص روند شکل‌گیری توافق در تبادل زندانیان صحبت نکرده بودند.

علاوه بر این امریکایی‌ها همواره تلاش داشتند که مسأله تبادل زندانیان را به‌دلیل عواید مالی آن برای ایران به نتیجه مذاکرات گره بزنند چرا که براساس این تبادل چهار ایرانی در برابر چهار امریکایی تبادل شده و مطالبات ۷ میلیارد دلاری ایران نیز آزاد خواهد شد. ایران همواره اعلام داشته است این مسأله را یک موضوع انسانی می‌داند که فارغ از مسائل دیگر برای به نتیجه رساندن آن مصمم است.

ماجرای توافق فروردین ماه

در فروردین ماه امسال حتی توافقی در خصوص تبادل این زندانیان با امریکا حاصل شد. اما امریکایی‌ها که در بدعهدی و گرفتن مواضع متناقض شهره هستند توافق یاد شده را اجرایی نکردند. حسین امیرعبداللهیان قبلاً در این خصوص با اشاره به توافق شکل گرفته خبر داده بود «در مرحله بعد امریکا اعلام کرد بهتر است اجرای توافق تبادل زندانیان به پس از احیای برجام موکول شود. ما به امریکایی‌ها گفتیم این افت و خیز‌های شما دیوار بی‌اعتمادی بین ایران و امریکا را بلندتر می‌کند.»

کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه نیز در توضیح این مسأله گفته بود: «روند برای اجرای توافق تبادل زندانیان میان ایران و امریکا مهیا است، با امریکا پیش از این بر سر مبادله زندانیان توافق کردیم، اما طرف امریکایی آماده اجرای توافق نبود. امریکا توافق تبادل زندانیان را منوط و موکول به توافق درباره احیای برجام کرده بود. ایران تأکید کرده که موضوع زندانیان یک موضوع سیاسی بوده و ارتباطی به توافق و برجام ندارد. امیدواریم با تصمیم درست امریکا شاهد آزادی زندانیان، به‌خصوص زندانیان ایرانی باشیم.» موضع ایران در قبال جدا بودن این دو مسأله حتی توسط رئیس‌جمهور در گفتگو با شبکه سی بی‌اس امریکا انجام شده بود. آیت‌الله رئیسی در این خصوص گفته بود: «ما بار‌ها اعلام کردیم و این می‌تواند یک موضوع مستقیم انساندوستانه باشد و به امریکایی‌ها گفتیم که می‌توانیم با آن‌ها جدای از مذاکرات هسته‌ای گفتگو کنیم.»

حسن نیت، حسن نیت می‌آورد؟

ایران در راستای همین نگاه انسان‌دوستانه و با حسن نیت اقدام به آزاد کردن یکی از زندانیان امریکایی در ایران کرد. از همین رو بود که باقر نمازی یکی از جاسوسان محکوم شده در ایران برای ادامه معالجه خود آزاد و از کشور خارج شد و سیامک نمازی نیز با مرخصی با والدین خود دیدار کرد. پس از آزادی نمازی، «استفان دوجاریک» سخنگوی سازمان ملل هم در بیانیه‌ای به نقل از دبیرکل سازمان ملل متحد از قبول درخواست‌های گوترش از رئیس‌جمهور اسلامی ایران مبنی بر اجازه خروج باقر نمازی برای معالجه در خارج از کشور تشکر کرد.

«جرد گینزر» وکیل سیامک نمازی هم از مرخصی یک هفته‌ای وی خبر داد و این مرخصی را قابل تمدید اعلام کرد. حال باید دید آیا این حسن نیت ایران که منجر به آزادی یکی از زندانیان شد اکنون با حسن نیت امریکا روبه‌رو خواهد شد یا خیر؟ گفتنی است در دولت باراک اوباما تبادل زندانیان انجام شده بود و طی آن طلب ۱.۷ میلیارد دلاری ایران نیز پرداخت شد. این اتفاق با انتقاد رئیس‌جمهور بعدی این کشور دونالد ترامپ روبه‌رو شد و وی مدعی شد بدون پرداخت پول‌های تهران می‌تواند این تبادل را انجام دهد که البته قلدرمآبی وی مسأله را به بن‌بست کشاند. انگلیس نیز اسفند سال گذشته از ایران درخواست کرد نازنین زاغری که به جرم جاسوسی برای این کشور در ایران دستگیر و زندانی شده بود در ازای پرداخت بدهی‌های این کشور به ایران آزاد شود که این مسأله نیز به نتیجه رسید.

هشدار وزیر امور خارجه کشورمان به امریکا و اروپا:
پنجره توافق از سوی ایران باز است، اما نه برای همیشه

​​​​​​​حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه که در اردن و در حاشیه نشست بغداد ۲ با «جوزپ بورل» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا دیدار و گفتگو کرده بود، جمعه دوم دی ماه در توئیتر خود نوشت: در دیدار با آقای بورل در مورد برداشتن گام‌های نهایی توافق، موافق بودیم. وی تصریح کرد: پنجره توافق از سوی ایران باز است، اما نه برای همیشه.

رئیس دستگاه دیپلماسی اضافه کرد: بر راه‌حل سیاسی در اوکراین تأکید کردم. وی همچنین یادآور شد: نه فجایع گوانتانامو و ابوغریب و نه جنایت علیه زنان و کودکان یمن و افغانستان، به امریکا اجازه موعظه دیگران را نمی‌دهد. وزیر امور خارجه پیش از این و بعد از انجام این دیدار نیز در توئیتر، دیدارش با مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا را صریح، دوستانه و سازنده خوانده و گفته بود: بورل بر عزم خود برای به نتیجه رساندن مذاکرات وین تأکید کرد و درباره بحران اوکراین و انرژی هم گفتگو شد. در جریان این دیدار بود که جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگ‌کننده مذاکرات، از سرگیری گفتگو‌ها را اعلام کرد. کارشناسان معتقدند تغییر رویکرد بورل و مورا در نشست اردن به عنوان پیام ایالات متحده امریکا تلقی می‌شود؛ چراکه مسئولان اروپایی همواره نقش پیام‌رسان در این خصوص را ایفا کرده‌اند. دولت‌های غربی ضمن دستاویز قرار دادن مسأله ادعایی پهپاد‌ها و همچنین مسائل حقوق بشری اکنون بار دیگر در خصوص از سرگیری مذاکرات صحبت می‌کنند.