گفتگو‌های بین الادیانی تلاشی برای فهم کلام خداوند است

به گزارش مجله خبری نگار، مهدی اصفهانی، استادیار فلسفه پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و رئیس بنیاد مطالعات اسلامی (برلین) در دهمین دور گفت‌وگوی دینی ایران و شورای جهانی کلیسا‌ها با ارائه مقاله خود با موضوع «بیش از ۲۵ سال گفت‌وگوی بین الادیانی، نگاهی به حال» گفت: این عنوان اشاره روشنی است به اینکه گفتگو‌هایی که امروز در آن شرکت می‌کنم، بیش از ربع قرن ادامه دارد.

وی افزود: سه چیز را نباید از نظر دور داشت، نخست خداوند که با جمال و جلال خود و با حضور و جاذبه بی پایان خود دل بستگان به خود را در این دل بستگی نگاه داشته است. دوم، آنان که دل به او بسته‌اند، حضور او را می‌یابند و مشتاقند زندگانی سزاوار حضور او را به سر برند و سوم پاس داشتن حریم دیگران که دل در کار خداوند دارند و به شیوه خود، به راه و رسم خود، در فرهنگ و بوم خود پاسدراران حریم محبت خداوند هستند.

اصفهانی اظهار کرد: ما تنها با جهان خود می‌توانیم بی واسطه‌ترین دریافت‌ها را به گفتگو بیاوریم و در تلاش برای درک حال مساهمت کنیم.

وی ادامه داد: حضرت علی علیه السلام می‌فرمایند: «خداوند در کلام خود متجلی است.» بحث‌های دامنه‌دار درباره خلقت در میان مسلمانان که از دهه‌های اول پیدایش اسلام پدید آمد و به تدریج تمام مسائل رایج الهیات را پوشش داد «کلام» نام گرفت، زیرا در قرآن خلقت تکلم خداوند است.

استادیار فلسفه پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی تأکید کرد: «کلمات الله» عنوانی است برای نامیدن تمام مخلوقات از آن حیث که خدا با آشکار کردن آن‌ها می‌خواسته چیزی بگوید. در قرآن کریم مکررا از کلمات الله سخن به میان آمده است. اگر تمام دریا‌ها مرکب شوند و تمام درختان قلم، این همه به پایان خواهند رسید قبل از اینکه کلمات الله به پایان برسند.

وی در عین حال، تصریح کرد: این که خداوند در کلام خویش متجلی است بدان معناست که هرکجا خدا متجلی است ما با کلام الهی مواجه‌ایم. یعنی خدا می‌خواهد چیزی بگوید. آشکارگی که طلب دیده شدن و گفتاری که طلب فهم شدن دارد.

اصفهانی بیان کرد: گفتگو‌های بین الادیانی تلاشی برای فهم کلام خداوند است. فهم اینکه از آشکارگی او چه می‌توان فهمید. چنانکه گذشت اما، آنچه این گفتگو‌ها را از یک امر لوکس به یک ضرورت بدل می‌کند وصف خاص انسان است که تنها در حال گشودگی خویش بر اشیاء در حالی که در جهان خود قرار دارد، نوعی ارتباط بلاواسطه با آن‌ها برقرار می‌کند.

این پژوهشگر به نقش گفتگو اشاره کرد و گفت: در هر گفت‌وگوی اصیل دینی، هر طرف گفتگو لااقل سه چیز را به همراه می‌آورد. نخست پیوند عمیق خویش با خداوند و شوق به معرفت او را، دوم جهان خویش را و سوم صداقت نیاز به دیگری برای درک خویشتن.

استادیار فلسفه پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی خاطرنشان کرد: قرائت کتاب الهی تلکم با خداوند است و در هر زمان و هر مکان آن کسی که کتاب را می‌خواند در تجلی الهی نظر می‌کند و به وجه حق می‌نگرد و ممکن است مخاطب خطاب الهی قرار گرفته از قرائت کتاب، خدا را که معنای کتاب است ملاقات کند.

وی ادامه داد: در قرآن کریم وقتی سخن از گفتگو (دیالوگ) میان مسلمانان و پیروان مسیح یا موسی می‌شود پیامبر (ص) باید ایشان را اهل کتاب بخواند و به کلمه سواء (کلمه‌ای که میان ما و شما یکسان است) دعوت کند.

اصفهانی همچنین، مطرح کرد: اهل کتاب کسانی هستند که پیوندی عمیق، نوعی اهلیت باطنی، نوعی طلب مستدام نسبت به خداوند که در کتاب آشکار است در جان خود دارند. اگر در زمان حال گفت‌وگویی سزاوار باشد هنوز همین گفت‌وگوست که چگونه می‌توان و می‌باید در بندگی خداوند از بندگی غیر او آزاد بود.

دهمین دور گفت‌وگوی مرکز گفت‌وگوی ادیان و فرهنگ‌ها و شورای جهانی کلیسا‌ها با موضوع «بررسی بیش از بیست و پنج سال گفتگو؛ نگاهی به گذشته، حال و چشم‌انداز آینده» (۱۴ آذرماه) با حضور هیأت عالی رتبه‌ای از جمهوری اسلامی ایران در سوئیس آغاز شد. ریاست این هیأت ایرانی را حجت‌الاسلام والمسلمین محمدمهدی ایمانی­‌پور، رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و رئیس شورای سیاست‌گذاری و هماهنگی گفت‌وگوی ادیان به عهده دارد. در این نشست، نمایندگان مسیحی از کشور‌های رومانی، اندونزی، آمریکا، نروژ، سوئیس و آفریقای جنوبی نیز شرکت دارند.