مجمع زیر سایه سنگین اقتصاد و جنگ

به گزارش مجله خبری نگار/ایران: هفتاد و هفتمین مجمع عمومی سازمان ملل، از روز دوشنبه در حالی رهبران جهان را در بزرگترین گردهمایی سراسری دورهم جمع کرده که پس از دو سال سخت کرونایی، جنگ اوکراین و بحران‌های اقتصادی و محیط زیستی به عنوان مهم‌ترین معضلات حاکم بر جهان، کانون توجه سیاستمداران حاضر شده است.

به گزارش نیویورک تایمز، وجه تمایز نخستین گردهمایی حضوری رهبران جهان در مجمع عمومی سازمان ملل، پس از دو سال شیوع کرونا، علاوه بر تغییر برنامه سخنرانی رئیس جمهور امریکا به بهانه حضور جو بایدن در مراسم خاکسپاری ملکه، غیبت رؤسای جمهور روسیه و چین بود. از سوی دیگر بحران اوکراین که به باور کارشناسان نظم جهانی را دچار دو‌قطبی بی‌سابقه‌ای از زمان پایان جنگ سرد کرد، و نیز نگرانی‌های آب و هوایی، بحران غذا و انرژی، محور‌های این نشست را تحت‌الشعاع قرار داده است.

تزریق امید

آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل با تأکید بر تقارن برگزاری این نشست با بحران‌های خطرناک جهان گفت: «ما در شرایط بسیار خطرناکی هستیم. جهان باید با درگیری‌ها، فجایع مربوط به تغییر اقلیمی و افزایش فقر و نابرابری مقابله کرده و به تفرقه‌ها در بین قدرت‌های بزرگ که از زمان نبرد روسیه و اوکراین وخیم‌تر شده، رسیدگی کند؛ بنابراین گردهمایی رهبران جهان در نیویورک باید امید به مذاکرات و نشست‌ها و همچنین ایجاد برنامه‌ای برای سلطه بر بحران‌ها و چنددستگی‌ها را تقویت کند.» استفان دوجاریک، سخنگوی سازمان ملل نیز گفت: «بسیار خرسندیم که توانستیم پس از دو سال، نخستین نشست عمومی سازمان ملل را حضوری برگزار کنیم. به عقیده من در این نشست دیپلماسی نقش کانونی را ایفا می‌کند.»

براساس برنامه زمانبندی شده این نشست، ۱۵۷ نفر از سران کشور‌ها یا نمایندگان شان از دیروز سخنرانی‌هایشان را برای ارائه برنامه‌هایشان آغاز کرده‌اند.

غیبت روسیه و چین و تعویق سخنرانی بایدن

در برنامه سال‌جاری سازمان ملل نه تنها نام مقاماتی خالی بود بلکه امریکا نیز به عنوان سخنران دوم جایی در فهرست این نشست نداشت. دبیران مجمع علت تغییر برنامه سخنرانی جو بایدن را به حضور او در مراسم خاکسپاری ملکه و سفرش به لندن عنوان کردند و بنابراین امریکا که همواره بعد از برزیل دومین سخنرانی این مجمع را داشت، در دومین روز نشست نوبت سخنرانی دارد. به باور کارشناسان، اما آنچه مسلم است وقایع پیش آمده برای امریکا در دوران حضور جو بایدن در کاخ سفید بویژه خروج تحقیرآمیز ایالات متحده از افغانستان، محور سخنرانی او را با نخستین حضور او در مجمع عمومی سازمان ملل به عنوان رئیس جمهوری با تمایزات فاحشی همراه خواهد کرد.

غایبان گردهمایی

نشست هفتاد و هفتم سازمان ملل امسال نیز با حضور ده‌ها هزار نفر از سران دولت‌ها و نمایندگان‌شان، فعالان رسانه‌ای، مدنی و اجتماعی برگزار خواهد شد، اما نکته مهم آن، غایبان بزرگ نشست، رؤسای جمهوری روسیه و چین هستند. براساس آخرین گزارش‌ها علاوه بر این دو کشور، رؤسای جمهوری هند و اتیوپی نیز نمایندگانی را به این گردهمایی بزرگ فرستاده‌اند.

غیبت ولادیمیر پوتین آن هم در شرایطی که بحران حاکم بر اوکراین و تبعات نبرد آن با روسیه بر اروپا و جهان سایه انداخته و همچنین شی جین پینگ، همتای چینی‌اش که کشورش به خاطر نفوذ اقتصادی و قدرت در حال رشد ژئوپلیتیکی‌اش، امریکا را با چالشی جدی روبه‌رو کرده است، مهم‌ترین اتفاقات این نشست به شمار می‌روند.

غرب به دنبال چیست

جنگ اوکراین و تبعات آن بر جهان سایه سنگینی بر این نشست انداخته است که می‌تواند بر تشدید تنش‌های میان ملل غربی و کشور‌های در حال توسعه بیفزاید. بواقع کشور‌های غربی این درگاه بین‌المللی را تریبونی برای حمله به روسیه و همچنین نظم جهانی، قوانین بین‌المللی و... می‌دانند. در عین حال آن‌ها بر مقاومت بسیاری از رهبران کشور‌های در حال توسعه در آفریقا، آسیا و خاورمیانه در حالی تأکید دارند که این محور می‌تواند سبب انحراف توجه‌ها از برخی بحران‌های بزرگ مانند معضل آب و هوایی و نقض‌های حقوق بشری شود.

این در شرایطی است که قرار است امریکا، اتحادیه اروپا و اتحادیه آفریقا در کنفرانسی مشترک ناامنی غذایی و افزایش بی‌رویه قیمت مواد غذایی را بررسی کنند. دبیر کل سازمان ملل، میزبان این نشست خواهد بود.