به گزارش مجله خبری نگارسیزدهم آبان هر سال یادآور حرکت انقلابی دانشجویان پیرو خط امام در تسخیر لانه جاسوسی آمریکا است. در باب اهمیت این حادثه تاریخی همین بس که حضرت امام خمینی (ره) رهبر کبیر انقلاب اسلامی، اقدام انقلابی دانشجویان را انقلاب دوم نامید واز این حرکت شجاعانه دفاع کرد.
دانشجویان جوان انقلابی نگران آسیب دیدن دستاوردهای پیروزی انقلاب اسلامی با مداخله گریهای پشت پرده و پنهان آمریکاییها بودند و از این رو لانه جاسوسی را تسخیر کردند. در همین خصوص در گفتگو با دکتر "محمد رضا محمود پناهی" استاد دانشگاه، اهمیت حادثه ۱۳ ابان و ضرورت پاسداشت آن را در طی چهل و سه سال اخیر جویا شدیم. متن این گفتگو را در ادامه میخوانید:
سوال: دلیل اینکه حضرت امام خمینی (ره) ّ، حادثه ۱۳ آبان را انقلاب دوم نامید چیست؟
دلایلی که حضرت امام حادثه ۱۳ آبان را انقلاب دوم نامیدند به حوادث تاریخ معاصر بر میگردد. دخالتهایی که قدرتهای بزرگ در دو جنگ جهانی اول و دوم در ایران داشتند و بی طرفی ایران را به رسمیت نشناختند و به خصوص دخالتهای آمریکا در امور سیاسی ایران در دهه ۳۰ شمسی که نقطه اوج آن مشارکت مستقیم در سقوط دولت ملی و قانونی مصدق بود و همچنین نهضتهایی که ایرانیان در تاریخ معاصر انجام دادند و به خصوص بانیان اصلی این نهضت روحانیون بزرگ آیت الله نائینی و شیخ فضل الله نوری بودند و این نهضت با مداخله گری برخی از عوامل بیگانه از مسیر اصلی خود منحرف شد و در نهایت نهضت مشروطه که اهداف آن توسعه کشور، ثبات و حکومت قانون بود؛ در عمل منجر به روی کار آمدن دیکتاتوری رضاخان شد. دلیل این امر آن بود که حرکت و انقلاب دوم مبنی بر قطع دست مداخله گران غیر انقلابی اتفاق نیفتاد.
بعد از کودتای ۲۸ خرداد شاهد این واقعیت هم بودیم که این کودتا که با طراحی آمریکا و انگلیس در ایران به وقوع پیوست و در ادامه این مسیر زمینه برای مداخله گریهای فراوان آمریکا در امور اقتصادی وسیاسی ایران بیشتر شد. طبق گزارشها در آن دوران آمریکا بیش از ۶۰ هزار مستشار نظامی در ایران داشت. با این نگرش تاریخی بهتر میتوان هم حرکت دانشجویان انقلابی را در تسخیر لانه جاسوسی آمریکا تحلیل کرد و هم اینکه چرا حضرت امام خمینی (ره) اقدام به تایید این حرکت تاریخی دانشجویان کرد. به تعبیری دقیقتر با توجه به تحولات تاریخ معاصر که همواره در حرکت دوم با نفوذ عناصر بیگانه و غیر خودیها حرکت انقلاب و نهضت مردم ناکام مانده بود؛ این بار دانشجویان پیرو خط امام با زمان شناسی دقیق مرکز لانه جاسوسی آمریکا را در تهران به تصرف خود در آوردند و اجازه ندادند ضربهای از سوی عوامل بیگانه به حرکت انقلابی ملت ایران زده شود.
سوال: تسخیر لانه جاسوسی آمریکا چه میزان در استحکام انقلاب اسلامی موثر واقع شد؟
تسخیر لانه جاسوسی آمریکا یک کار مردمی است. درست است که سفارتخانهها طبق حقوق بین الملل مصونیت دیپلماتیک و جزء خاک کشور صاحب سفارتخانه محسوب میشوند، اما این موضوع در جایی است که سفارتخانه به وظایف و کارکرد دیپلماتیک و رسمی اش پایبند باشد و دست به مداخله گری نزند. برای همین دانشجویان خط امام با زمان شناسی دقیق به این نتیجه رسیدند که اگر این مرکز توطئه چینی را کنترل نکنند؛ انقلاب و آرمان آنها به خطر میافتد. با نگاهی به اسناد منتشر شده در کودتای ۲۸ خرداد نقش آفرینی سفیر وقت آمریکا را در سقوط دولت ملی شاهد هستیم. به این شکل که کودتا در ۲۵ مرداد ماه با آگاهی مصدق نقش بر آب میشود و در روز ۲۵ مرداد جمعیت مملو از طرفداران مصدق میشود. در این شرایط سفیر وقت آمریکا با زیرکی تمام به مصدق این پیام را میدهد که ادامه بی نظمی در خیابانها به ضرر شماست و در این صورت آمریکا دولت شما را به رسمیت نمیشناسد. مصدق هم تحت تاثیر سخنان سفیر آمریکا به شهربانی دستور پاکسازی خیابانها را میدهد و از همین جا مخالفان مصدق و ارتش با حمایت آمریکا علیه مصدق وارد صحنه میشوند. با این نگاه از این رو اگر این تسخیر سفارت در آبان ۵۸ انجام نمیشد چه بسا مسیر انقلاب با دسیسههای همین سفارتخانه، منحرف میشد.
سوال: با توجه به اینکه جبهه دشمن یعنی آمریکا هنوز هم با ابزار تحریم و فشار به دنبال محدودسازی قدرت جمهوری اسلامی ایران است؛ پاسداشت رویدادی نظیر ۱۳ آبان چه میزان در پاسخگویی به تلاشهای دشمنان موثر خواهد بود؟
واقعیت امر این است که آمریکا هیچ وقت ساز هماهنگی و به رسمیت شناختن انقلاب اسلامی ایران به خاطر تعارضات در نگاه تمدنی و اولویتهای منافع ملی نداشته است. در این خصوص شاهد این هستیم که بعد از توافق برجام هم با اینکه جمهوری اسلامی ایران پایبندی کامل به توافق هستهای داشت، اما در عمل آمریکا نه تنها به تعهدات خود عمل نکرد، بلکه تحریمها و فشار را علیه ملت ایران بیشتر کرد. برای همین ضرورت دارد با الگوگیری از حرکت انقلاب اسلامی به سمت خودباوری، درمسیر فعال سازی استعدادهای داخلی حرکت کنیم. از سوی دیگر باید رویداد بزرگ و تاریخی ۱۳ ابان برای نسل جدید که انقلاب را ندیده اند؛ به خوبی تبیین شود که با خواستن و اعتماد به نفس، تحولات بزرگ رقم میخورد. اگر پیشینیان ما توانستند قدرتی به بزرگی آمریکا را از کشور خارج کنند و انقلاب مردمی بنیان نهادند، امروز هم میتوان بر مشکلات و بحرانها به شرط خواستن و توجه به ظرفیتهای داخلی فائق آمد.