همه چیز درباره انواع خربزه و طبع آن

به گزارش مجله خبری نگار،خربزه از جمله میوه‌های تابستانی شیرین و خوش‌عطر است که در کنار طعم دل‌چسب، سرشار از ترکیبات مفید برای سلامت بدن است. در طب سنتی، طبع خربزه گرم و‌تر دانسته می‌شود و مصرف آن برای بسیاری از مشکلات گوارشی، کلیوی و حتی تقویت عمومی بدن توصیه شده است.

خربزه با دارا بودن ویتامین‌ها، آب، فیبر و آنتی‌اکسیدان‌ها، تأثیرات مثبتی بر روی بخش‌های مختلف بدن دارد. مصرف روزانه یا منظم خربزه و در حد تعادل می‌تواند بخشی از نیاز‌های غذایی روزانه را بدون افزایش کالری اضافی برطرف کند.

بهبود عملکرد گوارشی

فیبر محلول و نامحلول موجود در خربزه، به تنظیم حرکات روده، افزایش حجم مدفوع و کاهش یبوست کمک می‌کند. همچنین در افرادی که دچار سوءهاضمه یا نفخ هستند، مصرف متعادل خربزه می‌تواند به بهبود گوارش کمک کند، البته به شرطی که با فاصله زمانی از وعده اصلی مصرف شود. از خواص میوه پاپایا هم برای بهبود عملکرد گوارشی می‌توانید بهره بگیرید.

آبرسانی قوی و طبیعی

با داشتن بیش از ۹۰ درصد آب، خربزه یک منبع آب‌رسان طبیعی برای بدن به ویژه در تابستان است. افرادی که در معرض کم‌آبی یا گرمازدگی هستند، با مصرف خربزه می‌توانند به سرعت الکترولیت‌ها و آب از دست‌رفته را جبران کنند. برای جلوگیری کم‌آبی و گرمازدگی حتماً مطلب برای جلوگیری از گرمازدگی چه بخوریم را بخوانید.

تقویت سیستم ایمنی

مقدار بالای ویتامین C در خربزه، موجب افزایش تولید گلبول‌های سفید می‌شود. این فرایند دفاع طبیعی بدن را در برابر ویروس‌ها، باکتری‌ها و عوامل بیماری‌زا تقویت می‌کند. همچنین بتاکاروتن نیز با اثر آنتی‌اکسیدانی، سیستم ایمنی را پایدارتر نگه می‌دارد.

حفظ سلامت پوست

خربزه با دارا بودن ویتامین A و ترکیبات ضد التهاب، در بهبود بافت پوست، کاهش خشکی، کاهش آکنه و تسریع در ترمیم زخم‌ها نقش دارد و مصرف آن برای کسانی که به دنبال شفاف‌سازی پوست به شکل طبیعی هستند، توصیه می‌شود.

کاهش فشار خون

پتاسیم موجود در خربزه به تنظیم تعادل سدیم و کاهش فشار خون کمک می‌کند. این ویژگی به ویژه برای کسانی که رژیم کم‌نمک دارند یا دارو‌های کنترل فشار خون مصرف می‌کنند، اهمیت دارد.

سم زدایی کبد

کبد به عنوان یکی از ارگان‌های اصلی سم‌زدایی در بدن، از میوه‌هایی مثل خربزه که آب فراوان، فیبر و آنتی‌اکسیدان دارند بهره زیادی می‌برد. اگر احساس می‌کنید دچار مشکل کبدی هستید، حتماً مطلب کبد چرب و روش‌های تشخیص آن را بخوانید.

ویتامین C و بتاکاروتن از سلول‌های کبدی در برابر استرس اکسیداتیو محافظت می‌کنند. همچنین پتاسیم خربزه به تعادل مایعات در بدن کمک کرده و بار کبد را کاهش می‌دهد.

انواع خربزه در ایران

در ایران، چندین گونه خربزه با ویژگی‌های متنوع پرورش داده می‌شود. تفاوت‌ها در طعم، اندازه، میزان آب، عطر و رنگ گوشت باعث شده هر منطقه نوع خاصی را ترجیح دهد.

خربزه مشهدی یکی از معروف‌ترین انواع خربزه در ایران است که اندازه متوسط تا بزرگ، گوشت زرد پررنگ و بافتی نرم دارد. این نوع خربزه بسیار آبدار و شیرین است و برای دفع سنگ کلیه توصیه می‌شود.

خربزه دستنبو نیز نوعی خربزه کوچک و بسیار معطر است که معمولاً در نواحی گرم و خشک ایران مانند یزد و کرمان کشت می‌شود. بافت نرم‌تر و طعمی ملس دارد. خربزه دستنبو در طب سنتی برای رفع عطش کاربرد دارد.

خربزه سبز، پوستی سبز و ناصاف دارد و گوشت آن معمولاً زرد کم‌رنگ یا سفید مایل به زرد است. این نوع خربزه بافت سفت‌تری نسبت به خربزه مشهدی دارد و ماندگاری بالاتری دارد.

خربزه شمام نوعی خربزه درشت با گوشت نارنجی‌رنگ و شیرین که شباهت زیادی به طالبی دارد، اما عطر آن کمتر است. شمام بیشتر در استان‌های شمالی و همدان دیده می‌شود.

خربزه لبنانی (طالبی ایرانی) این نوع خربزه که در بازار به نام طالبی هم شناخته می‌شود، بافتی نرم‌تر و طعمی شیرین‌تر دارد. پوست آن ناصاف و مشبک است و در تهیه اسموتی، بستنی و سالاد میوه کاربرد زیادی دارد.

طبع خربزه در طب ایرانی

در طب ایرانی، خربزه دارای طبع گرم و‌تر شناخته می‌شود. این ویژگی، آن را به میوه‌ای مناسب برای افراد با طبع سرد یا خشک تبدیل کرده است، به ویژه در فصول گرم سال که بدن به رطوبت و انرژی بیشتر نیاز دارد.

گرمی خربزه باعث می‌شود که سیستم گوارش، انرژی بیشتری برای هضم غذا پیدا کند. این ویژگی به ویژه برای کسانی که دچار ضعف هضم، نفخ یا سردی معده هستند مفید است، رطوبت موجود در خربزه رطوبت لازم برای اندام‌ها را تأمین می‌کند و از خشکی مزاج، یبوست یا خشکی پوست جلوگیری می‌کند و به دلیل رطوبت بالا، خربزه برای افرادی که دچار گرمی و خشکی هستند، مانند افرادی با مزاج صفراوی، هم مفید است، اما باید در مقدار مناسب مصرف شود؛ از طرف دیگر کسانی که طبع بسیار سرد و مرطوب دارند (مزاج بلغمی) باید در مصرف خربزه احتیاط کنند، چرا که ممکن است موجب احساس سنگینی، نفخ یا سردی بیشتر در بدن شود.

بهترین زمان برای مصرف خربزه

خربزه با وجود کالری کمی که دارد به خوبی هضم می‌شود. حدود ۳۵ کیلوکالری در ۱۰۰ گرم خربزه وجود دارد. خربزه را نباید با معده خالی یا با غذای دیگر یا با میوه دیگر خورد، زیرا باعث ایجاد گاز یا اسهال می‌شود.

بهترین گزینه این است که یک ساعت بعد از غذا، خربزه بخورید. در صورت تشدید پانکراتیت حاد (التهاب لوزالمعده)، کوله سیستیت (التهاب کیسه صفرا و زخم معده) باید از خوردن خربزه اجتناب شود. از آن‌جا که خربزه به عنوان یک ملین ملایم عمل می‌کند، در صورت بروز هر گونه اختلال در کار روده‌ها نیازی به مصرف آن نیست.