به گزارش مجله خبری نگار، دانشمندان دانشگاه کرتین (استرالیا) دریافتهاند که مردانی که دو کپی از جهش در ژن هموکروماتوز HFE دارند، دو برابر بیشتر در معرض خطر ابتلا به زوال عقل هستند. با این حال، این ویژگی ژنتیکی بر سلامت زنان تأثیری ندارد. نتایج این مطالعه در مجله Neurology منتشر شده است.
دانشمندان در نتیجه تجزیه و تحلیل دادههای یک مطالعه بالینی بزرگ به نام ASPREE (آسپرین در کاهش حوادث در سالمندان) به این نتیجه رسیدند که در آن بیش از ۱۹۰۰۰ سالمند از ایالات متحده و استرالیا شرکت داشتند.
ژن HFE که جهش در آن رخ میدهد، پروتئینی را کنترل میکند که مسئول تنظیم سطح آهن در بدن است. یکی از انواع جهشهای رایج، H۶۳D، در هر سه نفر یافت میشود. از هر سی و ششمین نفر، دو نسخه از این جهش وجود دارد.
دانشمندان توضیح دادند که وقتی HFE دچار اختلال میشود، هموکروماتوز رخ میدهد - یک اختلال ژنتیکی متابولیسم آهن که در آن بدن آهن اضافی را تجمع میدهد که میتواند به اندامهای داخلی آسیب برساند. این بیماری بیشتر در مردان تشخیص داده میشود. زنان در سن باروری با از دست دادن خون ماهانه در دوران قاعدگی محافظت میشوند، بنابراین علائم این بیماری معمولاً دیرتر ظاهر میشود.
نویسندگان خاطرنشان کردند که افزایش خطر ابتلا به زوال عقل در مردانی که دو کپی از ژن H۶۳D دارند، ارتباط مستقیمی با افزایش سطح آهن خون ندارد. این موضوع، مکانیسمهای احتمالی دیگری را برای آسیب عصبی، مانند فرآیندهای التهابی یا آسیبهای ریز به سلولها، نشان میدهد.
پروفسور جان اولینیک، یکی از نویسندگان این مطالعه، گفت: «در حالی که HFE نقش کلیدی در کنترل آهن دارد، دادههای ما نشان میدهد که سطح آهن به تنهایی افزایش خطر ابتلا به زوال عقل را توضیح نمیدهد. برای درک مکانیسمهای پشت این اثر، تحقیقات بیشتری لازم است.»
نویسندگان این مطالعه افزودند: «استعداد ژنتیکی قابل تغییر نیست، اما مسیرهایی که فرآیندهای مخرب را در مغز آغاز میکنند، به طور بالقوه قابل اصلاح هستند - اگر درباره آنها بیشتر بدانیم.»