به گزارش مجله خبری نگار، در سال ۱۹۸۲، دو پزشک-دانشمند استرالیایی یک باکتری مارپیچی شکل را کشف کردند که شکل آن نه تنها عملکرد آن را تعیین میکرد، بلکه توانایی آن در زندگی در تهاجمیترین محیط شیمیایی بدن انسان به شناسایی آن به عنوان عامل بیماریهای جدی معده، از جمله سرطان، کمک کرد.
دکتر بری مارشال و رابین وارن جایزه نوبل پزشکی سال ۲۰۰۵ را به خاطر کشف هلیکوباکتر پیلوری و کشف دیگرشان مبنی بر اینکه هلیکوباکتر پیلوری باعث زخم معده میشود، به طور مشترک دریافت کردند. شکل مارپیچی و تاژکهای بلند هلیکوباکتر پیلوری به این پاتوژن کمک میکند تا به پوشش معده نفوذ کند، جایی که در آن رشد میکند.
مارشال در یک اقدام جسورانهی خودآزمایی، آبگوشت باکتری را نوشید و در سال ۱۹۸۴ ثابت کرد که هلیکوباکتر پیلوری باعث گاستریت و زخم معده میشود. بر اساس این کشف، آنتیبیوتیکها به یک درمان یک شبه تبدیل شدند. مطالعات بعدی در سراسر جهان ارتباط این پاتوژن با سرطان را تأیید کردهاند.
اکنون، دههها پس از کشف هلیکوباکتر پیلوری، محققان پزشکی در کالج پزشکی دانشگاه ملی تایوان میخواستند بدانند که آیا آزمایش غربالگری مدفوع که هلیکوباکتر پیلوری را تشخیص میدهد، میتواند به عنوان یک نشانه هشدار دهنده اولیه سرطان معده عمل کند یا خیر. آنها یک آزمایش غربالگری در سطح جامعه طراحی کردند به امید اینکه به کاهش بروز و مرگ و میر ناشی از سرطان معده کمک کنند.
اگرچه سرطان معده علت اصلی بروز سرطان و مرگ و میر در ایالات متحده یا اروپا نیست، اما علت اصلی بروز سرطان و مرگ و میر در سراسر آسیا، از جمله ژاپن، است. در هند، ماه گذشته یک مرکز جدید به نام مارشال افتتاح شد، زیرا شیوع مشکلساز اختلالات هلیکوباکتر پیلوری در آنجا وجود دارد.
طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی، آدنوکارسینوم معده مرتبط با هلیکوباکتر پیلوری سومین علت اصلی سرطان در سراسر جهان است و تقریباً ۸۰۰۰۰۰ مورد جدید هر ساله گزارش میشود.
دکتر یی-چیا لی، نویسنده اصلی مطالعه منتشر شده در JAMA، با همکاری تیمی از محققان دانشکده پزشکی، از دهها هزار نفر از ساکنان تایوانی - در مجموع ۱۵۲،۵۰۳ نفر - دعوت کرد تا در یک پروژه غربالگری شرکت کنند.
تخمین زده میشود که ۹۰٪ موارد سرطان معده در سراسر جهان مستقیماً با عفونت هلیکوباکتر پیلوری مرتبط هستند. این باکتری همچنین علت اصلی بدخیمی دیگری است، نوعی لنفوم که به نام MALT شناخته میشود، که مخفف بافت لنفاوی مرتبط با مخاط است.
لی و همکارانش هنگام شروع مطالعه این فرضیه را مطرح کردند که تجزیه و تحلیل آنها مشخص خواهد کرد که آیا غربالگری با آزمایش آنتیژن مدفوعی هلیکوباکتر پیلوری، HPSA، به همراه آزمایش ایمونوشیمیایی مدفوع، که با نام FIT نیز شناخته میشود، نسبت به FIT به تنهایی برتری، تقریباً مشابه یا پایینتر خواهد داشت. آزمایشهای FIT برای غربالگری سرطان روده بزرگ با تشخیص خون مخفی در نمونههای مدفوع طراحی شدهاند. غربالگری FIT، اگرچه برای تشخیص بدخیمیهای دستگاه گوارش فوقانی طراحی نشده است، اما نشان داده شده است که در تشخیص آدنوکارسینوم معده مؤثر است.
لی در توصیف آنچه که بیشتر به عنوان درمان ترکیبی آنتیبیوتیکی شناخته میشود، مینویسد: «هلیکوباکتر پیلوری یکی از عوامل مؤثر در ایجاد سرطان معده است و درمان ریشهکنی باکتری میتواند از بروز آن جلوگیری کند.» همانطور که درمان آنتیبیوتیکی پس از کشف پیشگامانه مارشال به استاندارد مراقبت از زخمهای گوارشی تبدیل شد، این داروها همچنین درمان انتخابی برای شرایط التهابی هلیکوباکتر پیلوری هستند که منجر به سرطان میشوند.
برای جلوگیری از مقاومت آنتیبیوتیکی، درمان معمولاً شامل درمان آنتیبیوتیکی سهگانه به همراه یک مهارکننده پمپ پروتون یا PPI است. مورد دوم اسید معده را کاهش میدهد. محققان مرتبط با این مطالعه میگویند شناسایی افراد در معرض خطر سرطان معده از طریق غربالگری و ارائه درمان ترکیبی به آنها، اساساً سرطان را قبل از شروع متوقف میکند.
لی، متخصص طب داخلی، افزود: «هنوز مشخص نیست که آیا غربالگری جمعیت برای هلیکوباکتر پیلوری میتواند میزان بروز سرطان معده یا مرگ ناشی از سرطان معده را کاهش دهد یا خیر.»
این تیم با ساکنان شهرستان چانگهوا، تایوان، در سنین ۵۰ تا ۶۹ سال تماس گرفت و از آنها برای شرکت در این مطالعه دعوت کرد. از شرکتکنندگان در سال ۲۰۱۴، سالی که غربالگری آغاز شد، دعوت به شرکت شد. جذب افراد تا سال ۲۰۱۸ ادامه یافت. این تیم به صورت تصادفی ۶۳۵۰۸ نفر از ساکنان را برای غربالگری ترکیبی HPSA و FIT و ۸۸۹۹۵ نفر را برای غربالگری FIT به تنهایی انتخاب کرد. مطالعه فعلی JAMA، تخمینهای نهایی این مطالعه چند ساله را نشان میدهد.
H. pylori یک هدف غربالگری دشوار است، زیرا حداقل نیمی از جمعیت جهان ناخواسته این باکتری را حمل میکنند و هرگز به گاستریت، زخم معده یا سرطان معده مبتلا نمیشوند. اما در کسانی که به دلیل ژنتیک، رژیم غذایی، محیط زیست یا هر سه مستعد ابتلا به آن هستند، این عفونت میتواند باعث التهاب مزمن شود.
باکتریها در لایه مخاطی معده رشد میکنند، زیرا آنزیمی به نام اورهآز ترشح میکنند که از تخریب کلونیها توسط اسید معده محافظت میکند. اورهآز، اوره معده را به آمونیاک خنثی تجزیه میکند و ریزمحیط پاتوژن را قلیایی و برای بقا مطلوب میسازد.
التهاب مزمن ناشی از کلونیهای هلیکوباکتر پیلوری میتواند منجر به تغییرات پیش سرطانی در معده شود، بنابراین درمان ترکیبی بخشی از این مطالعه بود. آژانس بینالمللی تحقیقات سرطان، زیرمجموعهای از سازمان بهداشت جهانی، هلیکوباکتر پیلوری را به عنوان یک عامل سرطانزای کلاس ۱ طبقهبندی کرده است. وضعیت کلاس ۱ به این معنی است که شواهد کافی وجود دارد که این عامل باعث سرطان میشود. طبق گفته IARC، سایر عوامل سرطانزای کلاس ۱ شامل دود سیگار و اشعه ماوراء بنفش هستند.
اما علیرغم سالها جمعآوری دادهها، این مطالعه نتایج متفاوتی به همراه داشت و تأکید کرد که هدف قرار دادن H. pylori با آزمایش HPSA چیز زیادی به نتایج کلی اضافه نکرده است. به عنوان مثال، این تیم میزان بروز سرطان معده را در گروه غربالگری ترکیبی HPSA و FIT، ۰.۰۳۲ ٪، در مقایسه با میزان بروز ۰.۰۳۷ ٪ در گروهی که فقط با غربالگری FIT آزمایش شده بودند، نشان داد. در مورد مرگ و میر، دادهها میزان ۰.۰۱۵ ٪ را برای گروه غربالگری ترکیبی نشان دادند، در حالی که این میزان برای افرادی که فقط با FIT غربالگری شده بودند، ۰.۰۱۳ ٪ بود.
لی و تیمش نتیجه گرفتند: «در میان ساکنان تایوانی، دعوت به آزمایش HPSA همراه با FIT، میزان سرطان معده یا مرگ و میر ناشی از سرطان معده را در مقایسه با دعوت به FIT به تنهایی کاهش نداد. با این حال، هنگامی که تفاوتها در مشارکت در غربالگری و مدت زمان پیگیری در نظر گرفته شد، میزان بروز سرطان معده، اما نه مرگ و میر ناشی از سرطان معده، در گروه HSPA به همراه FIT در مقایسه با FIT به تنهایی کمتر بود.»