خواص متعدد دارچین برای سلامتی

به گزارش مجله خبری نگار، دارچین نوعی ادویه است. درختچه دارچین، درختی است کوچک و همیشه سبز، به ارتفاع ۵ تا ۷ متر که از تمام قسمت‌های آن بویی مطبوع استشمام می‌شود. گل‌های آن در فاصله ماه‌های بهمن تا اوایل فروردین ظاهر می‌شود. برگ این درخت سبز تیره و دارای گل‌هایی به رنگ سفید است. دارچین بومی سریلانکا و جنوب هند است و پوست درختچه آن به عنوان ادویه به کار می‌رود. در قرون وسطی از دارچین برای درمان سرفه، ورم مفاصل و گلودرد استفاده می‌شد. تحقیقات جدید نیز بر خواص و فواید پزشکی دارچین تاکید دارند.

پراکنش جغرافیایی در ایران و جهان: دارچین بومی مناطق گرم مانند:هند و مناطق گرم و مرطوب مجاور آن است و در ایران رویش ندارد.

دارچین درختی کوچک و همیشه سبز است. ارتفاع درخت بین ۱۰ تا ۱۵ متر می‌رسد. برگ‌ها این درخت، تخم مرغی شکل بوده و ۷ تا ۱۸ سانتی‌متر طول دارند. گل‌ها در خوشه ظاهر شده و رنگ متمایل به سبز دارند.

میوه آن بنفش بوده و یک بذر در درون خود دارد. بعد از دو سال که از کاشت درخت گذشت، آن را از نزدیک زمین قطع کرده و در سال آینده شاخه‌هایی را که از کناره تنه اصلی رشد کرده بریده و پوسته آن را خارج کرده و بلافاصله خشک می‌کنند و سپس در قطعات ریز بریده و فروخته می‌شوند.

در مورد نوع دارچین چینی، از پوست بیرونی استفاده می‌شود. لایه‌لایه تشکیل شده و وقتی شاخه در آفتاب خشک می‌شود، تشکیل ورقه‌های دارچین را می‌دهند.

ترکیبات شیمیایی دارچین

دارچین سیلان دارای آمیدون، موسیلاژ، تانن (یک ماده رنگی)، اگزالات کلسیم، قند، مانیت، سینامومین، اسانس و رزین است. اسانس دارچین که تنها قسمت مهم دارچین است به مقدار ۱ درصد در پوست گیاه مذکور وجود دارد و از تقطیر آن با آب نیز حاصل می‌شود. این اسانس در صورت تازه بودن به رنگ زرد روشن است ولی به مرور زمان و به علت اکسیده شدن به رنگ‌های زرد طلایی و سپس قهوه‌ای مایل به قرمز درمی آید. قسمت اعظم این اسانس را آلدئید سینامیک تشکیل می‌دهد. به علاوه دارای ۴ درصد از فنول ها، مخصوصا اوژنول‌ها همراه با فلاندرن، سافرول و فورفورال است.

یک قاشق چای خوری دارچین حاوی ۲۸ میلی گرم کلسیم، یک میلی گرم آهن و بیشتر از یک گرم فیبر و مقدار زیادی ویتامین‌های C، K و منگنز است. همچنین مقدار ۲/۱ گرم کربوهیدرات دارد. برای تهیه دارچین، پوست این درختچه را جدا کرده و معمولا پودر می‌کنند و در غذا یا چای از آن استفاده می‌کنند. از نظر ترکیبات شیمیایی و مواد عامله طبق بررسی‌های دانشمندان شیمی و دارویی، در دارچین سیلان اسانس روغنی فرار قابل ملاحظه‌ای وجود دارد. بررسی‌های آزمایشگاهی نشان می‌دهند که در پوست خشک ساقه‌های کوچک و جوان درخت در حدود ۳۵/۰-۷۱/۰ درصد اسانس یافت می‌شود که شامل ۷۶-۴۸ درصد از آلدئید‌ها می‌باشد. بررسی دیگری نشان می‌دهد که دارای ۲ درصد اسانس است که شامل ۹۰-۷۰ درصد ماده اوژنول (اسانس میخک) است. همچنین بررسی دیگری نشان می‌دهد که پوست شاخه‌ها در حدود ۱-۵/۰ درصد اسانس دارد و برگ‌های سبز درخت در حدود ۱ درصد اسانس دارد.

مطالعه دیگری نشان می‌دهد که اسانس دارچین از نظر ماده اوژنول، اسانس میخک است و در هر دو در حدود ۹۰-۷۰ درصد اوژنول وجود دارد. در پوست ریشه دارچین در حدود ۳ درصد اسانس یافت می‌شود؛ که البته با اسانس پوست و شاخه‌ها و برگ‌ها متفاوت است. دارچین سیلان نیز دارای اسانس می‌باشد، البته ضعیف‌تر از آن است. در هر دو گونه فوق علاوه بر اسانس مواد دیگری نظیر، تانن نیز یافت می‌شود. در گزارش مطالعه جدید دیگری در مورد ترکیبات شیمیایی چنین آمده است که اسانس گونه سیلان دارای سینامیک آلدئید، هیدرو سینامیک آلدئید، بنزآلدئید و کومینیک آلدئید، نونی لیگ آلدئید، اوژنول، کاریوفیلن، آل-فلاندرین، پی سیمن، پینن، متیل-ان-آمیل کنوتو آل-لینالول می‌باشد.

همچنین در مورد ترکیبات شیمیایی دارچین سایگون آمده است که دارای سینامیک آلدئید، سینامیل استات، فنیل پروپیل استات و تانن می‌باشد. ضمنا دارچین شامل ماده‌ای پلیمری به نام متیل هیدروکسی چالکون یا MHCP است که در متابولیسم گلوکز نقش دارد. این ماده‌ی محلول در آب باعث افزایش اکسیداسیون (سوخت و ساز) گلوکز می‌شود و خاصیت کاهش قند خون را دارد. گزارش شده است که سینامالدهید در خوک‌ها وسگ‌های بیهوش، اثر پایین آورنده‌ی فشار خون دارد. ظاهراً علت بروز این اثر گشاد شدن عروق محیطی است. خوردن دارچین برای بعضی افراد ممکن است ناسازگاری و خارش بدن ایجاد کند.

دارچین اولین و مهمترین ادویه‌ای است که به عنوان کالای تجاری میان بازرگانان آسیا و اروپا مبادله شده و تجار ونیزی، کاملا بر داد و ستد آن نظارت می‌کردند.

بعد از آن که در اواخر قرن ۱۵ پرتغالی‌ها سریلانکا (سیلان) را کشف کردند و کنترل تجارت دارچین را گرفتند و توسط بریتانیایی‌ها در ۱۷۹۶ ادامه یافت. پس از آن اهمیت تجارت دارچین کاهش یافت و در نتیجه تولید و کشت دارچین در مناطق دیگر شروع شد.

دارچین سیلان معروف‌ترین دارچین تجاری

دارچین سیلان درختچه‌ای است از نظر بلندی متوسط و همیشه سبز است که قسمت درونی پوست شاخه‌های جوان آن، دارچین مرغوب تجارتی معروف به دارچین سیلان است. مرغوب‌ترین نوع دارچین سیلان را دارچین شیرین یا دارچین عسلی می‌نامند. تکثیر این درختچه از طریق کاشت بذر یا از طریق کاشت قلمه آن است که پوست شاخه‌های جدید را کنده و به صورت لوله دارچین در بازار عرضه می‌کنند.

قدیمی‌ترین نوع دارچین

دو گونه دارچین به نام دارچین سیلان و دارچین سایگون از قدیمی‌ترین ادویه‌های جهان هستند که از اعصار کهن مورد شناخت بشر بوده است و اسناد مکتوب تاریخ، قدمت آنها را به ۴۰-۳۰ قرن پیش می‌رساند.

از نظر کیفیت این دو نوع دارچین با هم یکسان نیستند، ولی شباهت زیادی که از نظر خواص و عطر باهم دارند.

دارچین یکی از پرمصرف‌ترین ادویه‌های معطر

دارچین بعد از فلفل و زردچوبه یکی از پرمصرف‌ترین ادویه‌های معطر و مطبوعی است که طعم آن ابتدا در دهان ملایم و کمی شیرین و بتدریج تند و سوزاننده می‌شود و بسیاری از خانواده‌ها کنجکاو هستند بدانند این گیاه چه خواص متمایزی دارد.