به گزارش مجله خبری نگار-واشنگتن: آدرال، دارویی که به طور گسترده برای درمان اختلال بیش فعالی کمبود توجه (ADHD) در ایالات متحده استفاده میشود، نگرانیهایی را در میان محققان در مورد عوارض جانبی نادر، اما بالقوه جدی آن ایجاد کرده است، حتی با وجود اینکه تجویز این دارو در دو دهه گذشته به طور چشمگیری افزایش یافته است.
یک مطالعه که روز پنجشنبه منتشر شد، گزارش داد افرادی که دوزهای بالایی از این ماده محرک مصرف میکنند، پنج برابر بیشتر احتمال دارد که به روانپریشی (از دست دادن ارتباط با واقعیت) یا شیدایی (مرحلهای از انرژی غیرمعمول بالا و رفتار نامنظم) مبتلا شوند.
با این حال، هیچ دستورالعمل مشخصی در مورد حداکثر دوز مصرفی وجود ندارد و تعداد جوانانی که از این دارو استفاده میکنند از زمان همهگیری کووید-۱۹ افزایش یافته است که بیشتر آنها به عنوان بخشی از پزشکی از راه دور انجام میشود.
این مطالعه توسط تیمی به رهبری روانپزشک لورن موران از بیمارستان عمومی بریگام در بوستون انجام شد. این محقق در مراحل اولیهی فعالیت حرفهای خود، پس از آنکه متوجه شد تعداد زیادی از دانشجویان دانشگاه در حال مشورت با متخصصان در این زمینه هستند، توجه خود را بر این موضوع متمرکز کرد.
او به خبرگزاری فرانسه گفت: «ما شاهد بخش قابل توجهی از افراد بدون سابقه روانپزشکی قابل توجه بودیم که اولین دوره روانپریشی یا شیدایی خود را در زمینه مصرف مواد محرک تجربه میکردند.»
وقتی سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) در دهه ۲۰۰۰ از این موارد مطلع شد، هشداری به برچسب دارو اضافه کرد. با این حال، تحقیقات کمی برای تعیین میزان عوارض جانبی یا ارتباط آنها با دوز انجام شده است.
لورن موران و همکارانش پروندههای پزشکی افراد بین ۱۶ تا ۳۵ سال را که بین سالهای ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۹ در بیمارستانهای ماساچوست جنرال بریگام بستری شده بودند، بررسی کردند. این گروه سنی، شایعترین سنی است که افراد در آن به روانپریشی مبتلا میشوند.
محققان دریافتند که ۱۳۷۴ نفر اولین دوره روانپریشی یا شیدایی خود را تجربه کردهاند و آنها را با ۲۷۴۸ بیمار بستری شده به دلیل سایر اختلالات روانی مقایسه کردند.
با تجزیه و تحلیل مصرف آدرال در ماه گذشته و در نظر گرفتن متغیرهای دیگر مانند مصرف مواد مخدر، آنها توانستند تأثیر خاص محرکها را تعیین کنند.
آنها دریافتند افرادی که آدرال مصرف میکردند، ۲.۶۸ برابر بیشتر از افرادی که آن را مصرف نمیکردند، به دلیل روانپریشی یا شیدایی در بیمارستان بستری شدند و این خطر برای افرادی که دوزهای بالاتری (۴۰ میلیگرم یا بیشتر) مصرف میکردند، به ۵.۲۸ برابر افزایش یافت.
یک مطالعه جداگانه هیچ افزایش خطری را با ریتالین، یکی دیگر از محرکهای تجویز شده برای درمان ADHD، نشان نداد. موران این تفاوت را به نحوه عملکرد این دو دارو نسبت میدهد.
هر دو سطح دوپامین را افزایش میدهند که در انگیزه و یادگیری نقش دارد. در حالی که آدرال، یک آمفتامین، آزادسازی دوپامین را افزایش میدهد، ریتالین با جلوگیری از جذب مجدد آن عمل میکند.
موران معتقد است که این مطالعه بر لزوم مشخص کردن حداکثر دوزها روی برچسبها تأکید میکند، که در حال حاضر توصیه میکنند بیماران با ۲۰ میلیگرم درمان شوند، اما در عمل، پزشکان دوزهای بسیار متفاوتی را تجویز میکنند.
این تا حدی به این دلیل است که علائم پیشرفتهتر ADHD نیاز به دوز بالاتری دارند. با این حال، محقق گاهی اوقات متوجه «سهلانگاری در تجویزهای پزشکی» میشد.
موران افزود: «مردم، مانند برخی پزشکان، ممکن است فکر کنند که از بین بردن علائم مختلف ADHD امکانپذیر است، اما این واقعبینانه نیست.»
خدمات پزشکی از راه دور به دلیل تجویز بیش از حد آدرال مورد انتقاد قرار میگیرند، که منجر به کمبودهایی میشود که میتواند کسانی را که واقعاً به درمان نیاز دارند، محروم کند.
اداره مبارزه با مواد مخدر پیشنهاد توقف تجویز آدرال از طریق خدمات پزشکی از راه دور را داد، اما به دلیل اعتراض عمومی، این پیشنهاد را تا پایان سال ۲۰۲۴ تمدید کرد.
(خبرگزاری فرانسه)