همه چیز‌هایی که باید در مورد کولونوسکوپی روده بدانید!

به گزارش مجله خبری نگار/کولونوسکوپی یک روش پزشکی است که پزشک برای بررسی داخل روده بزرگ، به ویژه کولون و رکتوم، انجام می‌دهد. این کار با استفاده از ابزاری تخصصی به نام کولونوسکوپ صورت می‌گیرد. کولونوسکوپ یک لوله بلند، نازک و انعطاف پذیر است که تقریباً به ضخامت یک انگشت بوده و در انتهای خود دارای یک دوربین و چراغ کوچک است.

در طی این فرآیند، کولونوسکوپ با دقت از طریق مقعد وارد شده و به سمت رکتوم و کولون هدایت می‌شود. این ابزار به پزشک امکان می‌دهد تا دیواره داخلی این نواحی را با جزئیات مشاهده کند. در صورت نیاز، ابزار‌های خاصی می‌توانند از طریق کولونوسکوپ عبور کرده و نمونه برداری (بیوپسی) انجام دهند یا زائده‌های غیرطبیعی مانند پولیپ‌‎ها را که مشکوک به نظر می‌رسند، بردارند.

چه زمانی کولونوسکوپی انجام می‌شود؟

دلایل مختلفی وجود دارد که ممکن است یک شخص نیاز به کولونوسکوپی پیدا کند. این دلایل را در دسته‌بندی‌های زیر توضیح دادیم:

برای تشخیص پولیپ‌ها یا سرطان در کولون و رکتوم

این آزمایش می‌تواند برای غربالگری انواع سرطان کولورکتال استفاده شود. غربالگری به معنای جستجوی سرطان در افرادی است که علائمی ندارند. اگر در حین کولونوسکوپی نواحی غیرطبیعی مشاهده شود، می‌توان آن‌ها را به عنوان نمونه برداشت (بیوپسی) و آزمایش کرد. تا مشخص شود که سرطانی هستند یا خیر. این کار با استفاده از ابزار‌های بلند و نازک از طریق کولونوسکوپ انجام می‌شود. مانند پنس‌های کوچک برای جمع آوری نمونه ها. کولونوسکوپی غربالگری همچنین می‌تواند از بروز برخی سرطان‌های کولورکتال جلوگیری کند. با شناسایی و برداشتن پولیپ‌ها (رشد‌های موجود در پوشش داخلی) پیش از آنکه به سرطان تبدیل شوند.

۱. در بیمارانی که سابقه ابتلا به سرطان کولون داشته‌اند

از کولونوسکوپی می‌تواند برای شناسایی تومور‌های جدید نیز استفاده شود.

۲. وجود مشکل در کولون یا رکتوم

کولونوسکوپی می‌تواند برای شناسایی علل علائم یا نشانه‌هایی که ممکن است به علت سرطان کولون یا رکتوم باشند (مانند تغییرات در حرکات روده، خونریزی از رکتوم، یا کاهش وزن غیرقابل توجیه) انجام شود.

اگر مشکلی در کولون یا رکتوم دارید که نیاز به درمان دارد

کولونوسکوپی می‌تواند برای درمان برخی مشکلات در کولون یا رکتوم نیز استفاده شود. به‌عنوان مثال، برخی ابزار‌ها می‌توانند از طریق کولونوسکوپ عبور داده شده تا پولیپ‌ها یا تومور‌های کوچک دیگر را از کولون یا رکتوم بردارند.

برای برخی سرطان‌های پیشرفته که قابل برداشتن نیستند (چون خیلی بزرگ یا منتشر شده‌اند)، می‌توان از کولونوسکوپ برای قرار دادن یک لوله سخت به نام «استنت» در قسمتی از کولون یا رکتوم استفاده کرد تا به باز نگه داشتن آن کمک کند.

کولونوسکوپی چگونه انجام میشود؟

روش چگونگی انجام شامل اتفاقاتی است که قبل از کولونوسکوپی، حین انجام و بعد از آن اتفاق می‌افتد. اما تجربه شما ممکن است کمی متفاوت باشد، بسته به دلیلی که برای انجام این آزمایش دارید، جایی که آن را انجام می‌دهید، پیش نیاز‌های لازم و وضعیت کلی سلامتی بدن. قبل از انجام این آزمایش حتماً با پزشک خود مشورت کنید تا بدانید چه انتظاری باید داشته باشید و اگر سوالی دارید، از او بپرسید.

آیا می‌توانم خودم به کولونوسکوپی بروم؟

کولونوسکوپی معمولاً به عنوان یک فرآیند تشخیصی سرپایی انجام می‌شود (که نیاز به اقامت شبانه در بیمارستان ندارد). چون از داروی آرام بخش برای راحت‌تر کردن شما در طول آزمایش استفاده می‌شود، بهتر است برای بازگشت به خانه پس از آزمایش، کسی را به عنوان همراه با خود ببرید. اگر احساس خواب آلودگی یا سرگیجه می‌کنید، قطعا نیاز به کمک کسی برای بازگشت به خانه دارید؛ بنابراین بسیاری از مراکز کولونوسکوپی به افراد اجازه نمی‌دهند که با تاکسی یا خدمات حمل و نقل مشترک به خانه بروند. اگر رفت و آمد برایتان ممکن است مشکل باشد، با پزشک خود در مورد سیاست بیمارستان یا مرکز جراحی برای استفاده از این خدمات صحبت کنید. بسته به شرایط ممکن است منابع دیگری برای بازگشت به خانه وجود داشته باشد.

آمادگی قبل از انجام کولونوسکوپی چگونه است؟

تمام افرادی که تصمیم به انجام کولونوسکوپی دارند، دستورالعمل‌هایی برای آمادگی‌های قبل از آن دریافت می‌کنند؛ بنابراین پزشک شما نیز دستورالعمل‌های خاصی خواهد داد. این شامل انجام آماده سازی روده و اجتناب از مصرف برخی داروها، غذا‌ها و نوشیدنی‌ها قبل از آزمایش است، زیرا ممکن است بر روی خود فرآیند یا نتایج آزمایش تأثیر بگذارد.

مهم است که دستورالعمل‌ها را چند روز قبل به دقت مطالعه کنید، چون ممکن است لازم باشد برای خرید لوازم و مسهل‌ها اقدام کنید. اگر در مورد هرکدام از دستورالعمل‌ها شک دارید، با پزشک خود تماس بگیرید و سوالاتتان را بپرسید.

احتمالاً به شما گفته خواهد شد که پس از زمان مشخصی در شب قبل از آزمایش، هیچ چیز نخورید و ناشتا باشید. اگر معمولاً دارو‌های تجویزی را در صبح مصرف می‌کنید، در مورد نحوه مدیریت آنها با پزشک یا پرستار خود مشورت کنید.

آماده سازی روده چیست و چرا لازم است؟

کولون و رکتوم باید خالی و تمیز باشند تا پزشک بتواند تمام پوشش داخلی را در طول کولونوسکوپی ببیند. ممکن است این فرآیند را به عنوان «آماده سازی روده» بشنوید. روش‌های مختلفی برای این کار وجود دارد، از جمله قرص ها، مایعات، و انما (یا ترکیبی از این ها). با پزشک خود در مورد تمام گزینه‌های آماده سازی روده صحبت کنید. آنها یک روش خاص برای شما تجویز خواهند کرد. به عنوان مثال، ممکن است نیاز به نوشیدن مقدار زیادی محلول مسهل مایع در شب قبل از فرآیند داشته باشید.