به گزارش مجله خبری نگار/خراسان-حسین بردبار: تاثیر یکسری التهابات و هیجانات داخلی و بین المللی در بازار سرمایه موجب شده است مسئولان نهاد ناظر درصدد کنترل ریزش قیمتها یا نوسانات کاذب برآیند و از تداوم اعمال محدودیت دامنه نوسان معاملات سهام و حق تقدم در دامنه مثبت و منفی یک درصد همچون هفته گذشته خبر بدهند، اوایل هفته گذشته شاخص کل بورس تهران ریزش ۶۱ هزار و ۷۰۵ واحدی داشت و دومین ریزش سنگین از آغاز کار دولت چهاردهم را تجربه کرد و این بیم وجود دارد که هفته آینده نیز چنین شرایطی تداوم یابد، اما این شرایط چه دلایلی دارد و از کجا نشئت میگیرد و برای رفع آن چه باید کرد، موضوعی است که در این گزارش میخواهیم بیشتر به آن بپردازیم:
موضوع رکود در بازار سرمایه بر برگزاری شانزدهمین نمایشگاه صنعت مالی هم سایه انداخته و به تازگی از سوی دکتر حسین عبده تبریزی، دبیرکل اسبق بورس و دبیر فعلی کمیته نمایشگاه صنعت مالی بیان شد. وی دیروز در مراسم افتتاحیه این نمایشگاه تصریح کرد: نمایشگاه صنعت مالی در شرایطی برگزار میشود که بازار سرمایه در شرایط رکودی قرار دارد و بانکها نیز به سبب سیاست انقباضی در بحث پرداخت تسهیلات شرایط مناسبی ندارند.
عبده تبریزی افزود: برگزاری نمایشگاه صنعت مالی طی سالهای اخیر موجب شده تا با وجود شرایط تحریمی به کشورهایی رجوع کنیم و بتوانیم با کشورهای همسایه در حوزه بیمه و بانک ارتباط برقرار کنیم، امیدواریم چالشهای بازار سرمایه نیز رفع شود و شاهد رشد و پیشرفت در این حوزه باشیم. وی بیان کرد: متاسفانه طی چند سال اخیر افزون بر شرایط تحریمی با موانعی در داخل مواجه شدیم که شاهد رکود در بسیاری از بازارها اعم از مالی و پولی هستیم.
اما نگاهی به وضعیت نوسانات در بازارهای پولی و مالی جهان نشان میدهد که این موضوع ویژه کشورمان نیست ولی البته تاثیرگذار روی شرایط کشورمان است. طی هفته گذشته بازارهای بورس جهان به علت ترس از رکود در آمریکا کارشان را با افت شدید آغاز کردند به طوری که بازار بورس ژاپن در یک لحظه از «دوشنبه سیاه» سال ۱۹۸۷ هم بیشتر کاهش یافت. به گزارش فارس، بازارهای بورس اروپا هفته گذشته را با افت ۱.۸ درصدی آغاز کردند. به دنبال نگرانی درباره رکود در آمریکا، ارزش CAC ۴۰ فرانسه ۲.۱ درصد، IBEX اسپانیا ۲.۸ درصد و FTSE انگلیس ۱.۷ درصد کاهش یافتند. سوددهی اوراق قرضه ۱۰ ساله خزانهداری آمریکا هم ۳.۷ درصد افت کرد که پایینترین رقم از اواسط سال ۲۰۲۳ به شمار میرود.
در چنین شرایطی مسئولان نهاد ناظر در تلاش اند تا با کاهش دامنه نوسان سهام، جلوی سقوط آزاد برخی از انواع سهام در بازار سرمایه ایران را بگیرند. به همین دلیل معاون نظارت بر بورسها و ناشران سازمان بورس از تداوم اعمال محدودیت دامنه نوسان معاملات سهام و حق تقدم، در دامنه مثبت و منفی یک درصد، در هفته آینده خبر داد. به گزارش تسنیم، رضا عیوضلو افزود: با توجه به تداوم شرایط حاکم بر بازار سرمایه، در هفته گذشته و ریسکهای سیستماتیک موثر بر آن، ضمن انجام بررسیهای تکمیلی و پس از دریافت نظر بورسها، مقرر شد محدودیت دامنه نوسان معاملات سهام و حق تقدم در هفته پیش رو نیز مشابه هفته گذشته، در دامنه مثبت و منفی یک درصد و معاملات صندوقهای سرمایهگذاری سهامی نیز در دامنه مثبت و منفی ۲ درصد برقرار باشد. به گفته وی، این تصمیمات به منظور کنترل و کاهش هیجانات کاذب موثر بر بازار اتخاذ شده و درخصوص تداوم آن در هفتههای بعدی نیز پیوسته شرایط بازار رصد و در صورت لزوم تصمیمات تکمیلی اتخاذ و اعلام خواهد شد. سازمان بورس از روز یک شنبه هفته گذشته و در پی بروز هیجانات ناشی از برخی تحولات سیاسی و منطقهای، برای کنترل این هیجانات و حفظ منافع سهامداران، دامنه نوسان قیمت سهام را به مثبت و منفی یک درصد کاهش داده بود.
قیمت هر سهم در بورس ایران در طول هر روز معاملاتی، میتواند مقدار مشخصی نسبت به روز قبل جابهجا شود که به این جابهجایی، دامنه نوسان میگویند که معمولا با درصد اعلام میشود. در شرایط عادی دامنه نوسان سهام برای بازار اول بورس و فرابورس، مثبت و منفی ۷ درصد و برای بازار دوم بورس و فرابورس، مثبت و منفی ۵ درصد است، برای حق تقدم سهام نیز در بازار اول بورس و فرابورس معادل مثبت و منفی ۱۴ درصد و برای بازار دوم بورس مثبت و منفی ۱۰ درصد است. دامنه نوسان اوراق بدهی و اوراق مشتقه نیز در بازارهای بورس و فرابورس در ایران در شرایط عادی مثبت و منفی ۵ درصد است.
به نظر میرسد علاوه بر کنترل دامنه نوسان که یک راهکار کوتاه مدت در شرایط هیجانی بازار سرمایه است، باید به دنبال اصلاح زیرساختهای بازار سرمایه نیز به عنوان راهکاری بلندمدت بود که وعده این موضوع را دبیر کمیته نمایشگاه صنعت مالی به تازگی مطرح کرد. عبده تبریزی گفت: طی ۲۰ روز اخیر با مسئولان سازمان بورس در حوزههای مختلف از جمله اصلاح ساختار، قوانین و ... کار کردیم و مجموعهای را تحویل دولت چهاردهم دادیم.
عبده تبریزی با بیان این که متاسفانه طی چند سال اخیر افزون بر شرایط تحریمی با موانعی در داخل مواجه شدیم که شاهد رکود در بسیاری از بازارها اعم از مالی و پولی هستیم، افزود: در حوزه برق و گاز نیز با چالش مواجه هستیم که دولت چهاردهم باید برنامه ریزی را با استفاده جامعه نخبه انجام دهد. دبیر کمیته نمایشگاه صنعت مالی افزود: در حوزه بازار پول زمانی که ارتباطات بین المللی کم می شود، به سمت راههای جدیدی میرویم. روابط با چین و روسیه هم دچار مشکلاتی است، اما نظام بانکی کشور، به دنبال راههایی است که معاملات بین المللی ایران تداوم یابد. در این فضا بازار سرمایه هم باید تلاش کند اقدامات جدید را هم راستا با بانکها و بیمهها انجام دهد.