در شاخ آفریقا چه می‌گذرد؟ بیانیه جدید مصر در مورد سومالی

به گزارش مجله خبری نگار، مصر بر حمایت خود از تلاش‌ها برای دستیابی به امنیت و ثبات، از جمله از طریق مشارکت مؤثر در مأموریت پشتیبانی و ثبات اتحادیه آفریقا در سومالی (AUSOM) تأکید کرد، مأموریتی که وظیفه ایجاد شرایط مناسب برای سومالی را بر عهده دارد تا مسئولیت اصلی دستیابی به امنیت و ثبات را بر عهده بگیرد و در نتیجه شرایط مساعدی را برای دستیابی به پیشرفت و توسعه مطلوب در سومالی فراهم کند.

وزارت امور خارجه مصر در بیانیه‌ای اعلام کرد که این امر در پرتو رویداد‌های مهم منطقه‌ای در شاخ آفریقا و همچنین تحولات داخلی جمهوری فدرال سومالی و تلاش‌های دولت سومالی برای اجرای قانون و مبارزه با تروریسم صورت می‌گیرد.

مصر بر عزم خود برای ادامه تقویت روابط استراتژیک بین مصر و سومالی، با توجه به پیوند‌های عمیق تاریخی که دو کشور و مردم برادرشان را به هم پیوند می‌دهد، تأکید کرد. این امر با تکیه بر اعلامیه ارتقاء روابط بین دو کشور به سطح مشارکت استراتژیک که در ۲۳ ژانویه در قاهره در جریان سفر رئیس جمهور جمهوری فدرال سومالی صادر شد، محقق خواهد شد.

مصر اعلام کرد که به برداشتن گام‌های مشخص برای تقویت روابط استراتژیک، اقتصادی و فرهنگی با کشور برادر سومالی، به منظور به حداکثر رساندن مزایای چشم‌انداز‌های گسترده موجود و دستیابی به منافع متقابل برای دو کشور و مردم آن ادامه می‌دهد.

انتشار این بیانیه در برهه حساسی از تحولات منطقه‌ای در شاخ آفریقا صورت می‌گیرد، چرا که این منطقه شاهد تشدید تنش‌ها بین مصر و اتیوپی، دو بازیگر اصلی در اختلاف بر سر سد بزرگ رنسانس اتیوپی (GERD) است که امنیت آبی مصر را تهدید می‌کند و تا ۹۷ درصد از منابع آبی نیل را مصرف می‌کند.

این درگیری در سال ۲۰۱۱ آغاز شد، اما در سال ۲۰۲۴ با توافق ژانویه اتیوپی با سومالی‌لند (منطقه نیمه خودمختار جدایی‌طلب سومالی) تشدید شد. این توافق به اتیوپی یک بندر دریایی و امکان به رسمیت شناختن استقلال آن را اعطا کرد، که سومالی آن را نقض حاکمیت خود می‌دانست.

در پاسخ، سومالی در اجلاس اسمره در اکتبر ۲۰۲۴ به اتحادی با مصر و اریتره پیوست که منجر به وخامت روابط اتیوپی و سومالی شد و سومالی خواستار اخراج نیرو‌های اتیوپی از خاک خود تا پایان سال ۲۰۲۴ شد.

در داخل سومالی، دولت فدرال با چالش‌های امنیتی قابل توجهی رو‌به‌رو است، زیرا گروه الشباب (مرتبط با القاعده) حملات خشونت‌آمیز خود را در سال ۲۰۲۵ از سر گرفت و صد‌ها سرباز و غیرنظامی را در مناطقی مانند شابله جنوبی و شابله میانی کشت.

این تحولات باعث شد تا مأموریت AUSSOM در اول ژانویه ۲۰۲۵، به عنوان جانشین ATMIS، برای حمایت از نیرو‌های سومالی در مبارزه با تروریسم آغاز شود، و مصر نیز طبق اعلام در اوت ۲۰۲۴، تا ۵۰۰۰ نیروی اضافی را به منطقه هیران در مرز با اتیوپی اعزام کرد.

درگیری‌های داخلی در جوبالند در ژوئیه ۲۰۲۵ نیز منجر به افزایش همکاری مصر و سومالی برای بازپس‌گیری کنترل مناطق مرزی شد.