نوجوانی حساس‌ترین دوره برای مغز

به گزارش مجله خبری نگار، محققان USC (دانشگاه کالیفرنیای جنوبی) دریافتند موش‌هایی که در دوران نوجوانی از رژیم غذایی پر از چربی و شکر تغذیه کرده بودند، در مقایسه با گروه کنترل با نرخ بالاتری دچار اختلال حافظه شدند. این مطالعه ارتباط مهم میان روده و مغز را تقویت می‌کند.

یک مطالعه جدید توسط USC روی موش‌هایی که رژیم غذایی پرچرب و شیرین داشتند، این احتمال را افزایش می‌دهد که رژیم غذایی مملو از مواد غذایی ناسالم بویژه فست فود‌ها و منوی کافی شاپی در نوجوانان ممکن است عملکرد حافظه آن‌ها را برای مدت طولانی مختل کند.

دکتر اسکات کانوسکی، استاد علوم زیستی USC می‌گوید: «آنچه که ما نه تنها در این مقاله، بلکه در برخی از کار‌های اخیرمان نیز می‌بینیم، این است که اگر موش‌ها با رژیم غذایی ناسالم بزرگ شوند، مبتلا به اختلالات حافظه‌ای می‌شوند که در واقع از بین نخواهد رفت.» وی اضافه می‌کند: "حتی اگر آن‌ها را از این پس صرفا در یک برنامه غذایی سالم هم قرار دهیم، متاسفانه عوارض مذکور تا بزرگسالی باقی خواهند ماند. "

این مطالعه در شماره ماه مه مجله مغز، رفتار و ایمنی منتشر شده است.

در توسعه پژوهش مورد نظر، کانوسکی و نویسنده ارشد و محقق پسا دکتری آنا هیز این موضوع را در نظر گرفتند که تحقیقات قبلی ارتباط میان رژیم غذایی نامناسب و بیماری آلزایمر را نشان داده اند. افرادی که از بیماری آلزایمر رنج می‌برند، سطوح پایین تری از یک انتقال دهنده عصبی به نام استیل کولین در مغز خود دارند که برای حافظه و عملکرد‌هایی مانند یادگیری، توجه، برانگیختگی و حرکت غیرارادی عضلات ضروری است.

اما این یافته‌ها برای افراد جوانی که ممکن است از رژیم‌های غذایی غربی مشابه پر از چربی و شکر استفاده کنند، چه معنایی خواهد داشت؟ آن هم به ویژه در دوران نوجوانی که مغز در حال رشد قابل توجهی است. محققان با ردیابی تاثیر رژیم غذایی بر سطح استیل کولین در موش‌ها و اجرای برخی آزمایش‌های حافظه، می‌توانند درباره رابطه مهم بین رژیم غذایی و حافظه اطلاعات بیشتری کسب کنند.

محققان سطح استیل کولین گروهی از موش‌ها با رژیم غذایی چرب و شیرین و همچنین گروه کنترل را با تجزیه و تحلیل پاسخ‌های مغزی آن‌ها به وظایف خاصی که در راستای آزمایش حافظه طراحی شده بود، ردیابی کردند. این تیم مغز موش‌ها را پس از مرگ برای یافتن نشانه‌هایی از اختلال در سطح استیل کولین مورد بررسی قرار دادند.

آزمایش حافظه شامل کاوش اشیاء جدید در مکان‌های مختلف توسط موش‌ها بود. چند روز بعد، محققان موش‌ها را مجددا به صحنه‌ای بازگرداندند که تقریبا با مکان قبلی یکسان بود، به جز افزوده شدن یک شی جدید به محیط. موش‌هایی که از رژیم غذایی ناسالم استفاده می‌کردند، نمی‌توانستند به یاد بیاورند که کدام شی را قبلا و کجا دیده اند. این در حالی است که موش‌های گروه کنترل علائم آشنایی با محیط را از خود نشان دادند.

هیز، از نویسندگان مقاله توضیح می‌دهد: سیگنال دهی استیل کولین مکانیزمی است که به موش‌ها کمک می‌کند تا رویداد‌ها را رمزگذاری کنند و به خاطر بسپارند، مشابه «حافظه اپیزودیک» در انسان که به ما این امکان را می‌دهد تا رویداد‌های گذشته خود را به خاطر بسپاریم. به نظر می‌رسد که این سیگنال دهی در حیواناتی که با رژیم غذایی چرب و شیرین رشد کرده اند، اتفاق نمی‌افتد.

کانوسکی تاکید کرد که نوجوانی دوره بسیار حساسی برای مغز است، چرا که تغییرات مهمی در فرآیند رشد رخ می‌دهد. وی گفت: «متاسفانه، برخی از رخداد‌هایی که ممکن است در دوران بزرگسالی راحت‌تر برگشت پذیر باشند، وقتی در دوران کودکی اتفاق می‌افتند، برگشت پذیری پایین تری دارند.»

با این حال همچنان باریکه‌ای از امید برای مداخله موثر وجود دارد. کانوسکی توضیح می‌دهد که در دور دیگری از مطالعه، تیم تحقیقات این موضوع را بررسی کردند که آیا آسیب حافظه در موش‌هایی که تحت رژیم غذایی ناسالم پرورش یافته اند را می‌توان با دارو‌هایی که باعث آزاد شدن استیل کولین می‌شوند، معکوس کرد یا خیر. آن‌ها از دو دارو به نام‌های PNU-۲۸۲۹۸۷ و کارباکول استفاده کردند و دریافتند که با تزریق مستقیم به هیپوکامپ؛ ناحیه‌ای از مغز که حافظه را کنترل می‌کند و در بیماری آلزایمر دچار اختلال می‌شود، قدرت حافظه در موش‌ها به صورت نسبی بازسازی می‌شود.

اما بدون استفاده از چنین مداخله پزشکی خاصی، کانوسکی اشاره کرده که قطعا به تحقیقات بیشتری نیاز است تا بتوانیم مشکلات حافظه ناشی از رژیم غذایی ناسالم در دوران نوجوانی را معکوس کنیم.