قیام علیه قلع و قمع انسان‌ها

به گزارش مجله خبری نگار/رسالت: به نقل از لیترری هاب، نائومی کلاین، میشل الکساندر، هشام مطر، ایزابلا حماد، مازا منگیست، زینا عرفات و سوزان معادی دراج از جمله نویسندگانی هستند که نامه سرگشاده‌ای به انجمن قلم آمریکا نوشته و در آن اعلام کردند در جشنواره صدا‌های جهانی قلم امسال شرکت نمی‌کنند. آن‌ها واکنش ناکافی این سازمان به نسل‌کشی آشکار در غزه را دلیل این تصمیم خود ذکر کرده‌اند.

در این‌نامه آمده است: در چارچوب جنگ مداوم اسرائیل علیه غزه، ما معتقدیم که قلم آمریکا به تعهد اعلام شده این سازمان به صلح و برابری برای همه و آزادی و امنیت برای نویسندگان در همه جا خیانت کرده است.

نامه مذکور در ادامه به تشریح راه‌های مختلف سرکوب نویسندگان و روزنامه‌نگاران فلسطینی و همچنین متحدان آن‌ها در آمریکا از زمان آغاز جنگ اسرائیل علیه غزه پرداخته و سازمان را به دلیل امتناع از «پیوستن به آن» تقبیح می‌کند.

دیگر سازمان‌های برجسته حقوق بشری و مقامات سازمان ملل متحد نیز درخواست آتش بس فوری و بدون قید و شرط در غزه را اعلام کرده‌اند.

جشنواره صدا‌های جهانی «پن» یکی از برجسته‌ترین رویداد‌های ادبی جهان و محور برنامه‌های سالانه انجمن قلم آمریکاست که در قالب یک جشن هفتگی از ادبیات بین‌المللی از سال ۲۰۰۵ هر سال در آوریل / مه در نیویورک و لس‌آنجلس برگزار می‌شود. امسال بیستمین دوره برگزاری این جشنواره و احتمالاً سخت‌ترین دوره آن خواهد بود، زیرا در سه ماه گذشته سازمان آزادی بیان ۱۰۲ ساله با جنجال مواجه شده است.

در ژانویه، دو رمان‌نویس برجسته روابط خود را با انجمن قلم آمریکا به دلیل تصمیم آن برای حمایت از مایم بیالیک بازیگر جنجالی و مخالف آتش‌بس قطع کردند. پس از آن راندا جرار، نویسنده فلسطینی-آمریکایی، در ۳۱ ژانویه به زور از مراسم مذکور حذف شد. یک هفته بعد، گروهی متشکل از ۶۰۰ نویسنده و شاعر نامه سرگشاده‌ای را امضا کردند که در آن سکوت انجمن قلم در مورد غزه را محکوم کردند. اکنون شمار امضاکنندگان این نامه دربرگیرنده بیش از ۱۳۰۰ نویسنده از جمله روکسان گی، لورن گروف، ماری هلن برتینو، کیسه لایمون، سعید جونز، کارمن ماریا ماچادو، سولماز شریف، تامی پیکو، لورا ون دن برگ، و نانا کوامه ادجی است.

نویسندگان نامه سرگشاده اخیر از دیگر نویسندگان دعوت کرده‌اند تا جشنواره صدا‌های انجمن قلم ۲۰۲۴ را تحریم و چهره‌های دیگر دنیای ادبی را هم تشویق کنند تا صحبت کنند تا این انجمن پاسخگو شود.

***

متن کامل نامه مورد اشاره به این‌ترتیب است:

هر یک از ما برای شرکت در جشنواره «صدا‌های جهانی قلم» امسال در شهر نیویورک، به عنوان سخنران، ناظر و به عنوان رئیس مشترک افتخاری دعوت شده‌ایم. ما تصمیم گرفتیم که شرکت نکنیم. ما در این نامه توضیح می‌دهیم چرا وجدان ما راه دیگری در برابر ما باقی نمی‌گذارد.

ما همواره از دور هم جمع شدن با همکارانمان از سرتاسر جهان برای به اشتراک گذاشتن بینش و ترکیب نقاط قوت خود استقبال کرده‌ایم، به همین دلیل هم بیشتر ما دعوت برای شرکت در جشنواره صدا‌های جهانی پن را در ابتدا پذیرفتیم. در حالی که آگاه بودیم که انجمن قلم آمریکا وقتی سخنرانی فلسطینی‌ها مورد حمله قرار می‌گرفت، در عمل غایب بود، اما امیدوار بودیم که این امر تغییر کند.

با این حال، در ماه‌هایی که گذشته به این نتیجه رسیده‌ایم که حضور در جشنواره امسال تنها به این توهم کمک می‌کند که انجمن قلم آمریکا واقعاً همان طور که ادعا کرده خود را وقف «دفاع از آزادی بیان در مرکز مبارزه بشریت علیه سرکوب» می‌کند. اما با توجه به جنگ مداوم اسرائیل علیه غزه، ما معتقدیم انجمن قلم آمریکا به تعهد اعلام شده این سازمان به صلح و برابری برای همه، و آزادی و امنیت برای نویسندگان در همه جا خیانت کرده است.

منشور PEN که سال ۱۹۴۸ تصویب شد، اعلام می‌کند که وظیفه اعضای انجمن قلم است که «تمام تلاش خود را برای از بین بردن نفرت انجام می‌دهند و تلاش می‌کنند تا از آرمان بشریت واحد که در صلح و برابری در یک جهان زندگی می‌کند، حمایت کنند». متاسفانه، به طرز دردناکی روشن شده که برای انجمن قلم آمریکا، فلسطین همچنان استثنایی از این آرمان است. شاعران، دانشمندان، رمان‌نویسان و روزنامه‌نگاران و مقاله‌نویسان فلسطینی همه چیز از جمله جان خود و خانواده‌هایشان را به خطر انداخته‌اند تا سخنان خود را با جهان در میان بگذارند. با این حال، به نظر می‌رسد که انجمن قلم آمریکا تمایلی به ایستادگی قاطعانه در کنار آن‌ها در برابر قدرت‌هایی که آن‌ها را در ۷۵ سال گذشته سرکوب کرده و آن‌ها را از حقوق‌شان خلع کرده اند، ندارد.

همانطور که می‌دانید، در حال حاضر یک کمپین نسل کشی بی‌امان علیه فلسطینیان در غزه در حال انجام است، فیلمی وحشتناک که هر روز فیلمبرداری شده و به طور زنده در سراسر جهان پخش می‌شود. بیش از ۱۰۰ هزار نفر مجروح شده‌اند و بیش از ۳۰ هزار نفر از جمله بیش از ۱۲ هزار کودک کشته شده‌اند. بیش از ۷۰ درصد از خانه‌های غزه آسیب دیده یا ویران شده و بیش از یک میلیون نفر را در سرزمینی بی‌خانمان کرده‌اند که هیچ کجا از پهپادها، موشک‌ها، بمب‌ها و گلوله‌های اسرائیل که بخشی از آن توسط آمریکا تامین شده، در امان نیست.

در ماه ژانویه، دیوان بین‌المللی دادگستری محاصره غزه توسط اسرائیل را امری خواند که به نسل‌کشی بدل شده و به «اقدامات فوری و مؤثر» برای محافظت از فلسطینیان در سرزمین‌های اشغالی از طریق تضمین کمک‌های بشردوستانه کافی و فراهم کردن خدمات اولیه دستور داد، اما هزاران بزرگسال و کودک فلسطینی دیگر از زمان صدور حکم کشته شده‌اند. اسرائیل نه تنها از تسهیل برای رساندن کمک‌های کافی خودداری کرده بلکه در واقع مانع آن شده است. صد‌ها هزار نفر در معرض قحطی هستند و هر روز تعداد بیشتری از کودکان و افراد مسن که از بمباران خانه‌هایشان جان سالم به در برده بودند، بر اثر سوء‌تغذیه و کم آبی جان خود را از دست می‌دهند. علی‌رغم همه این‌ها، انجمن قلم آمریکا از پیوستن به دیگر سازمان‌های برجسته حقوق بشری و مقامات سازمان ملل در طلب آتش‌بس فوری و بدون قید و شرط خودداری کرده است.

این شکست به‌ویژه با توجه به تلفات فوق‌العاده‌ای که این فاجعه در حوزه فرهنگی داشته است، چشمگیر است. اسرائیل روزنامه‌نگاران، شاعران، رمان‌نویسان و نویسندگان را می‌کشد و حتی به عمد هدف قرار داده و ترور کرده است. تقریباً تمام زیرساخت‌های فرهنگی در زمینه ادبیات، هنر، تبادل فکری و آزادی بیان بمباران شده و دانشگاه‌ها، مراکز فرهنگی، موزه‌ها، کتابخانه‌ها و چاپخانه‌ها نابود شده است. اسرائیل مانع دسترسی به ارتباطات دیجیتال می‌شود تا فلسطینی‌ها نتوانند آنچه که شاهدش بوده‌اند و تجربه کرده‌اند را به اشتراک بگذارند و از بیان حقیقت بازمانند. هرکسی که از قدرت قلم و آزادی بیان برای توسل به وجدان جهانیان استفاده کند در خطر است.

در کمتر از پنج ماه، اسرائیل حدود ۱۰۰ روزنامه‌نگار و کارمند رسانه‌ای را کشته است واین آمار بیش از جنگ دو دهه‌ای در افغانستان و بیش از مرگبارترین سال جنگ عراق بوده است. اسرائیل همچنین نزدیک به ۱۰۰ دانشگاهی و نویسنده را کشته است. اگر سازمان‌هایی مانند PEN آمریکا در مواجهه با تلاش آشکار برای نابودی زندگی و فرهنگ فلسطینی به توهم بی‌طرفی سیاسی بچسبند، باید تعجب کرد که آیا نویسنده‌ای در غزه باقی می‌ماند که داستان آخرالزمانی خود را روایت کند؟ در تاریخ این کلمات هستند که وقتی کشتار در نهایت به پایان می‌رسد، باقی مانده‌اند.

محققان در تلاش هستند تا کلمات جدید برای توصیف دامنه نسل‌کشی فرهنگی اسرائیل پیدا کنند. واژه‌هایی مانند «مکتب‌کشی» برای توصیف حذف نظام‌های آموزشی و «معرفت‌کشی» برای توصیف محو نظام‌های دانش به کار می‌روند. در مقابل، چهار ماه و نیم طول کشید تا انجمن قلم آمریکا کلمه «آتش‌بس» را به زبان بیاورد؛ آن هم تنها با یک «امید» مبهم برای چیزی که «توافق متقابل» باشد، نه یک فراخوان روشن. ما از سازمانی که هدف صریح حفاظت از آزادی بیان و اندیشه و پیشبرد چشم‌انداز انسانیت مشترک ما را دلیل وجود خود می‌داند، انتظار بیشتری داریم.

همچنین بسیار نگران‌کننده است که انجمن قلم آمریکا نویسندگانی که به فراخوان فلسطینی‌ها برای تحریم فرهنگی و آکادمیک موسسه‌های اسرائیلی که در سرکوب آن‌ها شریک هستند پاسخ می‌دهند را متهم به ممانعت از «جریان آزاد افکار» می‌کند. به نظر ما این امر چندین اصل را در قلب ماموریت انجمن قلم نقض می‌کند. نخست اینکه فرض می‌کنند بایکوت فرهنگی اسرائیل می‌تواند مانع جریان آزاد افکار در اسرائیل-فلسطین شود. در واقع، تا زمانی که فلسطینیان تحت حکومتی متکی بر جداسازی نژادی و اجرای سلسله مراتب قومیتی و در محاصره و مجازات جمعی زندگی می‌کنند، این خیالی ظالمانه است که بایکوت فرهنگی اسرائیل (BDS) به دنبال پایان دادن به آن است.

دوم اینکه محکوم کردن نویسندگانی که حمایت از BDS را انتخاب می‌کنند، در تضاد با دستور انجمن قلم برای حفاظت از آزادی بیان است، زیرا به محیط نئو مک کارتی در آمریکای شمالی و اروپا کمک می‌کند، که در آن حمایت فزاینده از BDS به طور فزاینده‌ای جرم انگاری می‌شود. سوم اینکه مخالفت با بایکوت فرهنگی اسرائیل، تاریخ طولانی و افتخارآمیز تحریم را به عنوان ابزاری مؤثر و بدون خشونت برای رهایی جمعی نادیده می‌گیرد. همانطور که بایکوت ابزار اصلی برای پایان موفقیت آمیز آپارتاید سیاسی در آفریقای جنوبی بود، باید پذیرفت که برخی آزادند تا آن را به عنوان ابزاری حیاتی در جنبش مقاومت غیرخشونت آمیز علیه معافیت از مجازات اسرائیل امروز بپذیرند.

ما مطلع هستیم که PEN آمریکا بیانیه‌هایی برای ابراز نگرانی نسبت به حوادث مختلف در غزه منتشر کرده است. از تلاش‌های این سازمان برای فرونشاندن موج انتقاد صد‌ها نویسنده خشمگین با صدور بیانیه‌ای به امید صلح هم خبر داریم. در حالی که ما به تاریخ‌نگاری و معادل‌سازی‌های نادرست در تصویری که انجمن قلم آمریکا از جنگ و علل آن دارد، اعتراض می‌کنیم، سوال اصلی ما این است: اقداماتی که از این نگرانی‌های اعلام شده ناشی می‌شوند کجا هستند؟

انجمن قلم آمریکا هیچ حمایت هماهنگی اساسی انجام نداده و یا گزارشی منتشر نکرده که در آن از ابعاد و دامنه حملات به نویسندگان غزه و یا از گفتار و فرهنگ فلسطینیان حمایت کرده باشد. انجمن قلم آمریکا برای بسیج یا الهام بخشیدن به بسیاری از اعضای خود بسیار کم کار کرده که کاملاً بر خلاف کمپین‌های اخیر در مخالفت با جنگ در اوکراین و تاثیر آن بر فرهنگ است و یا «روز مردگان» بین‌المللی پن که برای ادای احترام به خبرنگاران کشته شده در آمریکای لاتین وضع شده است.‌

می‌دانیم که برخی ادعا خواهند کرد که با انتخاب عدم شرکت در جشنواره صدا‌های جهانی قلم، مانع آزادی بیان می‌شویم، یا فکر می‌کنیم که انجمن قلم تنها باید شامل نویسندگانی باشد که ما با آن‌ها موافقیم. ما فقط از انجمن قلم آمریکا می‌خواهیم که اصول و منشور خود را به طور مداوم رعایت کند و به دستور اصلی خود برای دفاع روشن و شجاعانه از نویسندگانی که بیشتر در معرض خطر سرکوب و تهدید به قتل هستند، عمل کند. وقتی سازمان نتواند این کار را انجام دهد، نویسندگان دیگر ناگزیر می‌شوند دست به سازماندهی بزنند تا سکوت نکنند و شاید منجر به استفاده از روش‌هایی شود که حتی خود PEN را مختل کند. وقتی چنین می‌شود تکان دادن انگشت به سمت کسانی که حقیقت را به شکلی مخرب به قدرت یادآور می‌شوند، بی‌معنی است.

ما از اینکه از راندا جرار نویسنده فلسطینی به خاطر اقدام تکان دهنده بیرون کشیدن او از یک رویداد با حضور یک بازیگر هالیوودی ضدفلسطینی و طرفدار جنگ عذرخواهی نشد، در حالی که جرار نام نویسندگان فلسطینی به قتل رسیده را می‌خواند، متاسف هستیم. شبکه جهانی انجمن قلم و شعبه‌های بین‌المللی آن سابقه طولانی در ایجاد پناهگاه امن برای هنرمندان تحت محاصره دارد و نه تنها با تخلیه نویسندگان از مناطق خطرناک (از جمله غزه) جان افراد را نجات داده، بلکه گردهمایی‌هایی را در حمایت از نویسندگان در خطر برگزار کرده تا آن‌ها بتوانند گرمای همبستگی واقعی جامعه ادبی جهانی را تجربه کنند. نویسندگان فلسطینی هم شایسته چنین فرصتی هستند. به جای آن بسیاری همه توهین‌ها را به جان خریده‌اند تا با صدای بلند به تقبیح سقوط بمب‌هایی بپردازند که توسط آمریکا ارسال شده است. آن‌ها مجبور شده‌اند بار‌ها و بار‌ها خاطرنشان کنند که اگر هجمه کنونی علیه مردم دیگری صورت می‌گرفت، محکومیت آشکار جنایات انجام می‌شد و از همه اشکال مقاومت غیرخشونت آمیز در برابر ظلم حمایت و از هنرمندان که آسیب پذیرترین افراد جهان هستند، دفاع می‌شد.

ما دیده‌ایم که پن آمریکا می‌تواند پذیرای انتقاد باشد و با افزودن صفحات جدید به وب سایت خود و صدور بیانیه‌های جدید پاسخ داده است. این مورد استقبال است، اما هنوز کافی نیست و متاسفانه برای جشنواره صدا‌های جهانی PEN امسال برای تحقق این لحظه حساس تاریخی دیر است. ما امیدواریم که تصمیم ما برای عدم مشارکت به تلاش‌های موجود برای ایجاد تغییرات ملموس و پایدار در زمانی که همه ما را به شجاعت اخلاقی می‌طلبد، بیفزاید.