بهانه گیری اروپایی برای «ثریا»

به گزارش مجله خبری نگار/حسن بهشتی پور: در همین زمینه، نکته قابل تامل در بیانیه ادعایی سه کشور اروپایی این است که این گروه از بازیگران به محدودیت‌های ادعایی اشاره می‌کنند که در مهرماه گذشته و بازه زمانی تعریف شده برای آن به پایان رسید. در این میان چند نکته قابل ذکر است؛ نخست: بر اساس بند غروب ایران متعهد شده بود تا به مدت ۸ سال از ساخت موشک‌هایی که قادر به حمل کلاهک هسته‌ای باشند، اجتناب کند. به بیانی دیگر به موجب تعهد فوق صراحتا اعلام شده بود که ایران قادر به ساخت موشک با قابلیت حمل کلاهک هسته‌ای نخواهد بود.

ایران نیز صراحتا از همان ابتدا با انتشار بیانیه ذیل قطعنامه ۲۲۳۱ اعلام کرد که ساخت سلاح هسته‌ای در برنامه هسته‌ای ایران تعریف نشده و نخواهد شد؛ بنابراین ایران به دنبال ساخت موشکی که قادر به حمل کلاهک هسته‌ای باشد، نبود. دوم: کشور‌های اروپایی و آمریکا شدیدا بر این موضوع مانور می‌دهند که در یکی از پاورقی‌های فصل پنجم قطعنامه ۲۲۳۱ که به گزاره‌های اجرایی اشاره دارد، در ملاحظاتی ادعایی به این مقوله اشاره شده که ایران حق ساخت پهپاد (نه موشک) را ندارد؛ گزاره ادعایی که ایران هیچ‌گاه آن را نپذیرفته است. از همین رو می‌توان گفت که چنین مولفه‌ای بخشی از قطعنامه نیست.

در چنین چارچوبی باید گفت شواهد نشان می‌دهد تروییکای اروپایی در شرایط کنونی بهانه‌گیری می‌کند و این ادعا را مطرح کرد که اگر کشوری بتواند موشکی بسازد که قادر به طی کردن ۷۵۰ کیلومتر باشد، به ادعای این گروه از کشور‌ها بالطبع به شکلی بالقوه قادر به حمل کلاهک هسته‌ای نیز است حتی اگر برای این منظور طراحی نشده باشد؛ بنابراین تروییکای اروپایی با توسل بدین بهانه با فناوری پیشرفته موشکی در ایران مخالفت می‌کند. آن هم در شرایطی که ایران خواسته‌ای معقول دارد و تاکید کرده و می‌کند که ساخت موشک با قابلیت‌های پیشرفته از منظر ایران جنبه تدافعی دارد و با هدف افزایش توان دفاعی ایران انجام می‌شود. در همین راستا می‌توان گفت که با لحاظ کردن مجموعه تحریم‌ها و تهدید‌های اعمالی از جانب ایالات متحده و رژیم اسرائیل علیه ایران، کشورمان ناچار است تا توان دفاعی خود را با لحاظ کردن فناوری‌های پیشرفته ارتقا دهد و روی سیستم‌های موشکی و جنگنده‌ها سرمایه‌گذاری کند و محدودیت‌ها را نپذیرد، بالاخص آن‎که چنین محدودیت‌هایی برای بازیگران و رقبا و دشمنان ایران لحاظ نشده است.

به عنوان نمونه اسرائیل فارغ از این‎که عضو آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است، به بمب هسته‌ای مجهز هست و علاوه بر آن دارای تجهیزات پیشرفته تهاجمی است. براساس ارزیابی‌های انجام شده اسرائیل مجهز به ۲۰۰ کلاهک هسته‌ای است، اما هیچ‌گونه محدودیتی علیه این رژیم اعمال نشده است. سوم: تروییکای اروپایی با علم به این‎که خواسته‌اش فاقد وجاهت حقوقی است، برای آن‎که بتواند از منظر حقوق بین‌الملل به خواسته ادعایی‌اش وزن دهد به قطعنامه ۲۲۳۱ استناد می‌کند.

قطعنامه‌ای که هیچ کدام از مفاد آن محدودیتی را بر برنامه موشکی ایران اعمال نمی‌کند. فارغ از این‎ها می‌توان گفت که آن‎چه تروییکای اروپایی را ظاهرا نگران کرده، برد موشک پرتاب شده است. در همین زمینه، واکنش این گروه از کشور‌ها به پرتاب ماهواره ایرانی از دو منظر قابل توجه است؛ یا این‎که این گروه از کشور‌ها می‌خواهند این موضوع را در شورای امنیت مطرح کنند، اما از آن‎جایی که در این نهاد بین‌المللی هیچ مستندی در باب برنامه ادعایی آن‎ها در ارتباط با ایران وجود ندارد، طبیعتا به لحاظ حقوقی هیچ بازیگری نمی‌تواند علیه ایران گامی بردارد. بالاخص آن‎که در قطعنامه ۲۲۳۱ همین مقوله‌ها به صراحت مطرح شده و ایران این توان را دارد تا برای حراست از خود توانایی موشکی‌اش را برای دفاع ارتقا دهد. از منظری دیگر اروپا شاید بخواهد بسان ایالات متحده به اهرم زور متوسل شده و مصوبه‌ای تعریف و محدودیت‌هایی را بر ایران اعمال کند، یعنی اروپا نیز بسان ایالات متحده تلاش کند تا تحریم ثانویه‌ای را علیه ایران اعمال کند، مصوباتی که به لحاظ حقوق بین‌المللی فاقد بار حقوقی است و صرفا شاید برای کشور‌های اروپایی لازم‌الاجرا باشد.