سه موضع و ۲ تحرّک آمریکا در موضوع غزه

به گزارش مجله خبری نگار، سید نیما موسوی کارشناس سیاسی در یادداشتی به بررسی مواضع ایالات متحده و برنامه این کشور در قبال بحران غزه پرداخت که متن آن به شرح ذیل است:

سیاست آمریکا نسبت به بحران ۲۰۲۳ غزه بسیار مذبذب و حتی تابعی از سیاست‌های اسراییل و دولت نتانیاهو بوده است. از همین رو شاهد سه موضع متفاوت از دولت بایدن در قضایای اخیر بوده‌ایم. البته علت اصلی این مذبذب بودن را باید در ضعف دستگاه‌های امنیتی آمریکا در پیش بینی نزاع غزه فهمید. در این میان همسویی عجیب بایدن و نتانیاهو تا سطح وتوی قطعنامه آتش‌بس در نوار غزه ناشی از نیاز بایدن به لابی یهودی برای پیروزی در انتخابات سال آینده است.

۱- در دو روز آغاز بحران و حدفاصل عملیات طوفان الاقصی تا عملیات شمشیر‌های آهنین بلینکن بیشترین سعی را در آتش‌بس از طریق کانال ترکیه داشت که موفق نشد و زمانیکه تقابل اسراییل آغاز شد. بلافاصله بلینکن توییت خود با موضوع تماس با «هاکان فیدان» وزیر خارجه ترکیه را پاک کرد.

۲- از بازه آغاز عملیات شمشیر‌های آهنین تا سفر بایدن به سرزمین‌های اشغالی، وی همچنان بر تشکیل دولت واحد فلسطینی تکیه داشت منتهی قصد وی این بود که این طرح را بر خلاف ماه‌های گذشته بدون مشارکت حماس و تنها با مشارکت جنبش فتح ادامه دهد. بایدن در مصاحبه با CBS ضمن طرفداری از ایده تشکیل دولت فلسطینی، از نقشه نتانیاهو برای حذف کامل حماس حمایت کرد. درست همزمان با مصاحبه بایدن، محمود عباس با انتقاد از حماس، این سازمان را نماینده واقعی فلسطین ندانست. این در حالی بود که در یکسال اخیر حماس و فتح گفتگو‌های زمینه‌ای برای تأسیس دولت فلسطینی را آغاز کرده بودند. بایدن در این مصاحبه بر بازگشایی کانال کمک‌های بشردوستانه به غزه تأکید کرد.

۳- پس از سفر بایدن به سرزمین‌های اشغالی که مصادف با حمله اسراییل به بیمارستان باپتیست غزه بود. آمریکا مصوبه شورای امنیت مبنی بر آتش‌بس در غزه را وتو کرد و در عین حال همراهی خود را با عملیات نظامی اسراییل در نوار غزه اعلام نمود. این درحالی بود که سران اردن و تشکیلات خودگردان جلسه چهارجانبه در امان با حضور آمریکا و با موضوع بررسی مسئله غزه را لغو کردند. تنها توصیه بایدن در دیدار با نتانیاهو کنار گذاشتن نزاع با حزب‌الله و نیز توصیه به عدم انجام عملیات زمینی بود.

آنچه پیداست سیاست آمریکا در برابر بحران غزه بسیار مذبذب بوده است که با هر رفتار نتانیاهو رفتار بایدن نسبت به بحران غزه نیز تغییر پیدا میکند تا جاییکه سیاست آمریکا در باب بحران ۲۰۲۳ غزه را میتوان تابعی از سیاست اسراییل دانست.

در مورد راهبرد آمریکا در قبال مسئله غزه شاهد دو تحرک مهم از سوی آمریکایی‌ها هستیم:

نخست راهبرد سیاسی آنان که در حال مشاوره نظامی به اسراییل هستند در حال حاضر آمریکا معتقد به «راهبرد فلوجه» و اسراییل قائل به «راهبرد حما» ست. در «راهبرد فلوجه» تلفیقی از بمباران‌های هدفمند و عملیات‌های ضربتی برای دستگیری یا ترور سران حماس بکار گرفته می‌شود چیزی که آمریکا در سال ۲۰۰۴ برای مقابله با القاعده در فلوجه عراق انجام داد. در برابر راهبرد فلوجه، تیم نتانیاهو از «راهبرد حما» استقبال می‌کند، زیرا قصد دارد با «النصر بالرعب» هیمنه امنیتی خدشه‌دار شده خود را بازیابی کند. زیرا نتانیاهو در افکار عمومی اسراییل بسیار غیرمحبوب می‌باشد و حتی با وجود جنگ بسیاری از نشریات علیه او صحبت میکنند. از سوی دیگر فرصتی برای بررسی امنیتی جهت ضربه متقابل به حماس را ندارد فلذا بدنبال تاکتیک النصربالرعب است این در حالیست که افکار عمومی حامیان نتانیاهو منتظر ضربه بزرگتری هستند.

از سوی دیگر شاهد ورود ناو‌های رزمی آمریکا به منطقه شرق مدیترانه هستیم. برخی این حضور را در برای مقابله با پاسخ احتمالی ایران ارزیابی میکنند؛ درحالیکه نگارنده معتقد است که ورود آمریکا با این سطح از نفرات و تجهیزات برای مقابله با ترکیه است. بسیاری از محافل غربی معتقدند همزمان با آغاز عملیات زمینی اسراییل در نوار غزه، اردوغان نیز توسعه طلبی دریایی در مرز یونان و چه بسا عملیات زمینی در شرق استان حلب همچون ناحیه عین العرب و منبج در شمال سوریه باشد. چنانچه در ماه‌های اخیر مهمترین خبر‌ها پیرامون تحرکات دریایی ترکیه در شرق مدیترانه بوده است. از سوی دیگر شاهد تشکیل نیرو‌های نزدیک به ترکیه در عین‌العرب و منبج تخت عنوان «شورای قبایل عرب» در برابر گروه کردی SDF هستیم که آمریکا بیم آن را دارد که همزمان با افزایش تنازعات در نوار غزه شرق مدیترانه هم دستخوش تغییرات امنیتی شود.