کارآفرینی دانش‌بنیان از مدارس مورد توجه قرار گیرد

به گزارش مجله خبری نگار،کنگره متخصصان علوم اطلاعات در تاریخ ۳۰ و ۳۱ اردیبهشت ماه ۱۴۰۲ در کتابخانه ملی برگزار شد. این کنگره با حضور اندیشمندان، پژوهشگران و صاحبان ایده و تجربه برگزار و در آن به اهمیت کارآفرینی دانش‌بنیان تاکید شد. کمیته علمی هفتمین کنگره متخصصان علوم اطلاعات، بیانیه این کنگره را در قالب بند‌های ذیل جمع‌بندی و ارائه کرد:

«کارآفرینی دانش‌بنیان تنها راه پیش روی رشد اقتصادی، بهره‌وری نیروی انسانی و ایجاد زمینه برای بالندگی منابع انسانی در مسیر رشد و توسعه کشور است. توجه به کارآفرینی دانش‌بنیان در سطوح مختلف ملی و محلی توصیه می‌شود.

متخصصان علوم اطلاعات اعم از متخصصان علم اطلاعات و دانش‌شناسی، رشته‌های هم‌جوار، کتابداران و حرفه‌مندان فعال در عرصه مدیریت اطلاعات و اطلاع رسانی و حوزه‌های مربوطه به عنوان دانش‌کاران نقش اساسی در کارآفرینی دانش‌بنیان دارند. توجه به توانمندی‌های آنان و به‌کارگیری آن‌ها در مشاغل مرتبط به‌ویژه از سوی سازمان اداری و استخدامی کشور توصیه می‌شود.

کارآفرینی دانش‌بنیان مفهومی است که نه تنها در دانشگاه، بلکه از مدارس تا بعد از دانشگاه باید مورد توجه برنامه‌ریزان، مدرسان و دست‌اندرکاران قرار گیرد. در این زمینه همکاری متقابل وزارتخانه‌های آموزش و پرورش، علوم، تحقیقات و فناوری، صنعت، معدن و تجارت و همچنین معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری توصیه می‌شود.

کارآفرینی دانش‌بنیان نیاز به نظام مالکیت معنوی و نظام‌های صنفی اختصاصی دارد که بتواند ضمن دفاع از دستاورد‌ها و حقوق فعالان این حوزه، عرصه را برای همکاری، هم‌افزایی و هم‌آفرینی سازنده فراهم آورد. تسهیل ایجاد ساختار‌های تخصصی مرتبط با کسب و کار در این زمینه توصیه می‌شود.

کتابخانه‌های مختلف اعم از ملی، تخصصی، دانشگاهی، آموزشگاهی و عمومی همگی به عنوان پیشگامان مراکز دانایی از پتانسیل‌های فراوانی برای تقویت کارآفرینی دانش‌بنیان در مدرسه، صنعت، دانشگاه و جامعه برخوردارند. توجه به این قابلیت‌ها و فعال‌سازی آن‌ها در مسیر پشتیبانی از نسل جوان فرهیخته و توانمند توصیه می‌شود.

کارآفرینی دانش‌بنیان بر بستر ساختار‌های قانونی مشوق، پشتیبانی‌های عمومی و دولتی پیشران رشد و توسعه بیشتری می‌یابد. ایجاد سازوکار‌های مناسب و تاثیرگذار برای حمایت از کارآفرینی دانش‌بنیان فراتر از رویه‌های بوروکراتیک معمول توصیه می‌شود.

متخصصان علوم اطلاعات طیف وسیعی از حرفه‌مندان را در بر می‌گیرد که هرکدام در عرصه‌ای مختلف فعال هستند، اما خمیرمایه فعالیت آن‌ها اطلاعات و دانش است، بهره‌گیری بیش از پیش از دانشجویان و دانش آموختگان این حوزه به موفقیت کارآفرینی دانش‌بنیان در کشور کمک خواهد کرد.

برنامه‌های درسی حوزه علوم اطلاعات برای همگامی با تغییرات نیازمند بازنگری‌های مضاعف و ایجاد ارتباط وثیق بین آموزه‌ها و نیازمندی‌های جامعه و صنعت است. بخشی از این تغییرات در قالب ایجاد گرایش‌هایی مرتبط با علوم داده، تحول دیجیتال و تحول مجازی قابل انجام است. توجه به این امر در دانشگاه‌ها و وزارت علوم توصیه می‌شود.

کارآفرینی دانش‌بنیان نیازمند همگام‌سازی و ایجاد هماهنگی بین سیاست‌های کلان در سطح ملی است تا سیاست‌ها و برنامه‌های ملی بدون اینکه در تعارض با یکدیگر باشند، مسیر را برای کارآفرینی دانش‌بنیان فراهم کنند.
مفهوم دانش‌بنیانی فراتر از معیار‌هایی است که معمولاً برای ارزیابی و اعتباربخشی شرکت‌های دانش‌بنیان در نظر گرفته می‌شود. بازنگری ارزیابی‌ها و تغییر رویکرد‌های در این زمینه می‌تواند امکان ورود طیف وسیع‌تری از افراد به گردونه کارآفرینی دانش‌بنیان را فراهم کند.

دانش‌بنیان شدن کارآفرینی نیاز به تغییرات جدی در نوع نگاه به نظام مشوق‌ها به‌ویژه در ورود به دانشگاه‌هاست. ورودی‌های مناسب برای دانشگاه کارآفرین به سختی از سازوکار کنونی کنکور-محور به دست می‌آید؛ بنابراین لازم است تعریف «امتیاز ملی استعداد‌های کارآفرین» در دستور کار سازمان سنجش آموزش کشور قرار گیرد تا سرمایه‌گذاری خانواده‌ها از تمرکز بر کلاس‌های کنکور به سمت شکوفاسازی استعداد‌های خلاق دانش‌آموزان تغییر جهت داده و بستر را برای شکوفایی نوآوری و خلاقیت در نسل جوان فراهم کند».