به گزارش مجله خبری نگار/اسکناس: طی سالهای اخیر چین برای توسعه روابط خود با کشورهای منطقه و کاهش وابستگی به آمریکا دست به اقدامات گستردهای زده است، پیمان شانگهای یکی از گامهای چین محسوب میشود. این سازمان در سال ۱۹۹۶ توسط رهبران چین، روسیه، قزاقستان، قرقیزستان و تاجیکستان با هدف برقرار کردن موازنه در برابر نفوذ آمریکا و ناتو در منطقه، پایهگذاری شد و پس از آن کشورهای دیگری نیز به این پیمان پیوستند؛ پیمانی که میتواند وابستگی چین به آمریکا را از بین ببرد.
با این شرایط بایدن سعی دارد مانند ترامپ از افزایش نفوذ چین در دنیا بکاهد و سنای آمریکا نیز سعی دارد با تصویب لایحه ۲۸۰ میلیاردی برنامه سیاستهای صنعتی این کشور را تدوین کند.
بلومبرگ اکونومیکس در گزارشی چهار سناریو را برای اقتصاد چین در دهههای آینده ترسیم کرده است که میانگین رشد چین برای دهه آینده را ۶/ ۴ درصد پیشبینی میکنند. مدل آنها نشان میدهد که نرخ رشد بالای ۵درصد در آن دوره زمانیکه قبل از همه گیری پیشبینی میشد، اکنون به دلیل تاثیر پایدار سیاستهای «کووید صفر»، کاهش سریعتر باروری نسبت به آنچه که انتظار میرفت و افت سرمایهگذاری به دلیل کاهش تدریجی رشد بخش املاک، دور از دسترس است.
بلومبرگ معتقد است که اگر رکود بازار املاک بیشتر از حد انتظار باشد و محدودیتهای «کووید صفر» بعد از ۲۰۲۳ باقی بماند، رشد تولید ناخالص داخلی چین ممکن است در دهه آینده بهطور متوسط کمتر از ۴درصد باشد؛ این امر به آن معنی است که چین احتمالا تا اواسط دهه ۲۰۳۰ از ایالاتمتحده پیشی نخواهدگرفت. همچنین موضوعات جمعیتی در دهه بعد به یک مشکل برای چین تبدیل خواهد شد، اما اگر چین بتواند به سرمایهگذاری در تولید ادامه دهد و نیروی کار تحصیلکرده چین، بهره وری را افزایش دهد، نرخ رشد بالای ۵درصد بار دیگر برای این کشور قابلدستیابی خواهد بود. اما در چهل و نهمین گزارش از سلسله گزارشهای «پایش تحولات تجارت جهانی»، گلچینی از تحولات اخیر در دو لایه جهانی و منطقهای محیط ژئواکونومیک ایران ارائهشده و آخرین روندها و پیشبینیهای اقتصادی تهیهشده توسط بزرگترین نهادهای اقتصادی بینالمللی، در قالب دادههای تازه مورد واکاوی قرارگرفتهاند. در بخش تحولات جهانی، به چشمانداز انرژی جهان در سایه حمله روسیه به اوکراین پرداخته شده است.
آژانس بینالمللی انرژی در گزارش «چشمانداز سالانه انرژی جهان» که اخیراً منتشر شد، اعلام کرد این احتمال وجود دارد که در پی تحریم غرب در واکنش به حمله روسیه به اوکراین، روسیه «هرگز» قادر به بازیابی موقعیت خود در بازار جهانی انرژی نگردد. همچنین ادامه جنگهای اقتصادی آمریکا و چین از دیگر تحولات مهم جهانی است که در این گزارش مورد بررسی قرار گرفته است.
اخیراً ایالاتمتحده از اتحادیه اروپا خواسته تا ممنوعیت صادرات نیمههادیها را به چین اعمال کند. دولت بایدن از اتحادیه اروپا خواسته اطلاعات صادرات این محصولات به چین را به اشتراک بگذارد و اجرای آن را هماهنگ کند تا محدودیتهای دوجانبه ایالاتمتحده در صادرات به چین، مشابه آنچه آمریکا و اتحادیه اروپا در اوایل امسال با مسکو انجام دادند، را تقویت کند. از آنسو وزیر امور خارجه چین، اخیراً ایالاتمتحده را به دلیل اعمال کنترلهای جدید صادراتی بر پکن، ناقض قوانین تجارت آزاد دانست.
از منظر وی، ایالاتمتحده مقررات جدیدی را برای کنترل صادرات به چین، محدود کردن سرمایهگذاری در چین، نقض جدی قوانین تجارت آزاد و آسیب جدی به حقوق و منافع مشروع چین، وضع کرده است که باید اصلاح شود. در چهل و نهمین گزارش پایش تحولات تجارت جهانی، اعلام شده است که کشورهای اتحادیه اروپا به دنبال تقویت موقعیت خود در مذاکرات با تأمینکنندگان و «معقول» شدن قیمت نهایی گاز هستند. در همین راستا، آنها از ارائه یک طرح «موقت» با هدف کاهش قیمت گاز حمایت کردهاند و روند خرید مشترک گاز خود را افزایش میدهند. در خبری دیگر و در پی ضربالاجل روسیه بهمنظور تعیین تکلیف سهام شرکت سودکو تا ۱۱ نوامبر، این شرکت انرژی ژاپنی تصمیم به حفظ ۳۰ درصد از سهام خود در نهاد جدیدی که پروژه نفت و گاز ساخالین-۱ در خاور دور روسیه را مدیریت میکند، گرفته است.
این گزارش در بخش تحولات منطقهای به تجارت ترکیه و پاکستان پرداخته شده است. سفیر ترکیه در اسلامآباد اخیراً اعلام کرده که این کشور میکوشد تجارت با پاکستان را به حداقل ۵ میلیارد دلار طی دو تا سه سال آینده افزایش دهد؛ زیرا هر دو کشور پتانسیل قابلتوجهی برای گسترش تجارت در بسیاری از کالاها دارند. ایران حلقه وصل ترکیه و پاکستان محسوب میشود و خط ریلی اسلامآباد- تهران- استانبول سالهاست مطرح شده است. کوشش این دو کشور برای توسعه روابط برای ایران بهعنوان حلقه وصل از منظر ترانزیتی میتواند واجد اهمیت باشد. توسعه گفتگوهای سهجانبه بر محور روابط تجاری میان پاکستان ترکیه و ایران میتواند مسیر گسترش روابط را تسهیل کند.