میلان کوندرا، نویسنده چک-فرانسوی در بخشی از کتاب هویت خود مینویسد: "مبارزه انسان در برابر قدرت، مبارزه حافظه با فراموشی است." این دقیقا مصداق بازر وضعیتی است که اکنون مسلمانان روهینجایی با آن دست و پنجه نرم میکنند آن هم سه سال پس از آنکه ۷۵۰ هزار تن از آنها مجبور شدند در پی یورش نیروهای امنیتی میانمار به راخین به بنگلادش بگریزند و در اردوگاههای شلوغ و پر جمعیت در "کاکس بازار" و نواحی اطرافش ساکن شوند. جرایم علیه این اقلیت قومی-مذهبی و بدبختیهای دامنهدار آنها نبایستی به دست فراموشی سپرده شود.
به گزارش مجله خبری نگار، روزنامه واشنگتن پست در سرمقاله خود مینویسد: «در اوت ۲۰۱۷، شبه نظامیان روهینجا به پستهای پلیس در راخین حمله کرده و ۱۲ نیروی امنیتی را کشتند. نیروهای امنیتی در ۲۵ اوت همان سال با کمپینی تمام عیار به مقابله با جمعیت روهینجا در راخین پرداخته و آنها را قلع و قمع کردند. هزاران غیرنظامی کشته شدند، روستاهایشان با خاک یکسان شد و حدود ۷۵۰ هزار تن از آنها مجبور شدند به بنگلادش فرار کنند. این خشونتها شامل قتل عام هم شد. دوم سپتامبر همان سال، ۱۰ مرد روهینجایی از روستای "این دین" در حالیکه به همدیگر بسته شدند بودند، کشته شدند. دست کم دو تن از سوی روستاییان بودایی به شدت مورد ضرب و شتم قرار گرفته و جان باختند و مابقی نیز توسط نیروهای امنیتی میانمار به ضرب گلوله کشته شدند. اینها را خبرگزاری رویترز با مصاحبه از شاهدان این قتل عام منتشر کرد. بعدا، مقامهای میانماری خانههای روهینجاییها ویران کرده و راه را برای ایجاد موانع جدید در روستاهایی که ساکنانش روهینجاییها هستند، پیمودند.
امروز، اما روهینجاییهای آواره همچنان ناامید و مستاصل هستند. حدود یک میلیون روهینجایی در پنج اردوگاه آوارگان ساخته شده از پناهگاههایی با چوب درخت بامبو و پلاستیک در منطقهای برابر با یک سوم منهتن نیویورک ساکن هستند. کودکان نیمی از این جمعیت را تشکیل میدهند. این آوارگان بیم آن دارند که بازگشتشان به میانمار با خشونت و تبعیض بیشتری همراه باشد و تلاشها برای مذاکره به منظور بازگشت آنها به راخین تاکنون دو بار یکی در ۲۰۱۸ و دیگری در ۲۰۱۹ به شکست منجر شده است.
آوارگان از زمانی که پرونده آنها توسط دیوان بینالمللی دادگستری تحت پیگیری قرار گرفت، از نزدیک آن را دنبال میکنند؛ وقتی که این دیوان در ماه ژانویه سال جاری میلادی حکم کرد که میانمار باید اقدامات اضطراری را برای حفاظت از روهینجاییها در مقابل خشونت و شواهد مستدل مبنی بر نسل کشی احتمالی انجام دهد.
این حکم پس از آن داده شد که آنگ سان سوچی، رهبر دوفاکتوی میانمار شخصا در مقابل دادگاه در لاهه اعلام کرد که علیه روهینجاییها قتل عام صورت نگرفته است. دولت میانمار حکم دادگاه را رد کرد؛ این نخستین گام در روندی است که احتمالا چندین سال به طول میانجامد.
وقت آن است که تخریب روهینجاییها را همان چیزی بنامیم که هست: جنایت علیه بشریت و نسل کشی.
معنای "نسل کشی" در قانون بینالمللی این است: هر یک از اقدامات زیر که با هدف نابودی یک گروه ملی، قومی، نژادی یا مذهبی انجام شده که به این ترتیب است؛ کشتن اعضای این گروه، صدمه جدی جسمی یا روحی به اعضای گروه، تحمیل عمدی شرایط گروهی زندگی که برای نابودی جسمی آن به طور کامل یا جزئی به وجود آمده است، اقدامات تحمیل شده برای جلوگیری از تولد در گروه و انتقال اجباری بچههای گروه به گروه دیگر.
استفاده از واژه "نسل کشی" نیز روهینجاییها را به خانه برنمیگرداند. اما یادآور این مساله به آنگ سان سوچی و جهان است که چه اتفاقی افتاده. این واژه به حافظه کمک میکند تا نه جنایت و نه نیاز فوری برای التیام و جبران را فراموش نکند.»
منبع: ایسنا