هدف از نظارت مچ‌گیری نیست/ انتقاد از ارجاع ماهانه ۲ هزار پرونده اختلاف در صلاحیت به دیوان عالی کشور

به گزارش مجله خبری نگار از دیوان عالی کشور، حجت الاسلام و المسلمین سید احمد مرتضوی مقدم در جلسه هیئت نظارت دیوان عالی کشور با قضات مجتمع قضایی عدالت با اشاره به اصل صد و شصت و یک قانون اساسی افزود: یکی از وظایف مهم دیوان عالی کشور نظارت بر احکام دادگاه‌ها و محاکم است و این در حالی است که با دستورالعمل رئیس قوه قضائیه وظایف و تکالیف دیوان عالی کشور در این زمینه مشخص شده است.

وی با تاکید بر لزوم نظارت بر احکام صادره دادگاه‌ها اظهارداشت: پیش از این، نظارت دیوان عالی کشور بر پرونده‌های در مرحله فرجام خواهی بود، اما از آنجایی که بسیاری از پرونده‌ها قابل فرجام خواهی نیست بنابراین همکاران ما به صورت دوره‌ای در واحد‌های قضایی حضور می‌یابند و از نزدیک به بررسی پرونده‌ها و شیوه دادرسی و محاکمه می‌پردازند که در این میان، علاوه بر نظارت بر اصول دادرسی، قضات مستعد و پرکار نیز برای ارتقا و تشویق شناسایی می‌شوند.

رئیس دیوان عالی کشور گفت: بخش عمده‌ای از پرونده‌ها که قضات در دیوان عالی کشور درگیر آن هستند فرجامی نیست و شاید بتوان گفت دو سوم پرونده‌های ورودی به دیوان عالی کشور پرونده‌های فرجامی نیست و همین فراوانی موجب شده قضات ناخواسته درگیر این پرونده‌ها شوند و نتوانند به کار اصلی خود بپردازند.

انتقاد از ارجاع ماهانه ۲ هزار پرونده اختلاف در صلاحیت به دیوان عالی کشور
مرتضوی مقدم ضمن انتقاد از اینکه اختلاف در صلاحیت، ماهانه ۲ هزار پرونده را در دیوان عالی کشور به خود اختصاص داده است گفت: بیشترین عدم صلاحیت‌ها را در دادسرا‌ها داریم.

وی ادامه داد: هدف ما احقاق حق است و در این راستا از همان ابتدای کار باید دقت شود تا با صدور عدم صلاحیت، پرونده در دست انداز نیفتد، این در حالی است که بسیاری از این عدم صلاحیت‌ها بی مورد است و رد می‌شود.

رئیس دیوان عالی کشور خطاب به قضات گفت: در جریان رسیدگی به پرونده‌ها گاهی لازم نیست حکم به بی حقی یا رد دعوا بدهید، زیرا در این صورت فرد راهی برای طرح دوباره دعوا ندارد. در اینگونه موارد قرار عدم استماع دعوا صادر کنید تا اگر فرد بعد‌ها به مدرکی دست یافت بتواند برای احقاق حق، خواسته‌اش را پیگیری کند.

اهمیت صلح و سازش در مختومه شدن پرونده‌ها

مرتضوی مقدم به اهمیت صلح و سازش در پرونده‌ها اشاره کرد و افزود: بعضی پرونده‌ها قابل مصالحه است و باید در این زمینه تلاش کرد که رضای خداوند نیز در آن است.

وی اضافه کرد: برخی پرونده‌های سنگین و پیچیده در شعبه اول دیوان عالی کشور منتهی به صلح شده است و با صلح و سازش پرونده مختومه می‌شود در صورتی که اگر خدای ناکرده حکم اشتباه صادر شود، دعاوی متعدد زاییده حکم اشتباه خواهد بود.

مرتضوی مقدم بر لزوم به روز بودن علم قاضی تاکید کرد و گفت: قضات برای صدور آرای متقن و داوری بدون نقص باید اطلاعات فقهی، حقوقی و قانونی خود را بالا ببرند.

رئیس دیوان عالی کشور در ارتباط با وحدت رویه‌های قضایی خطاب به قضات تصریح کرد: چنانچه اختلاف نظر و یا رویه‌های مختلفی از قانون را مشاهده شد، حتما موارد موجود به معاونت هیأت عمومی منعکس شود، زیرا مطلوب است که دادگاه‎ها بر اساس رویه خاص رأی بدهند و سلیقه‌ها و نظر‌های مختلف در پرونده لحاظ نشود.

وی ادامه داد: آراء وحدت رویه در حوزه هیئت عمومی و پایگاه اطلاع رسانی دیوان عالی کشور بر اساس موضوع و شماره رأی دسته‌بندی شده است و در این رابطه قضات به راحتی می‎‌توانند به آراء دسترسی داشته باشند.

مرتضوی مقدم به بیان برخی توصیه‎های حفاظتی پرداخت و گفت: همه ما با توجه به وظیفه خاص خود در معرض اتهام هستیم، در تماس‎های تلفنی و پیامک ها، مراجعه کننده‌ها، دلال‌ها، واسطه‌ها و نحوه رفتار طرفین هوشیار باشید؛ گاهی ممکن است برخی بخواهند قضات ما را بدنام کنند در این زمینه بسیار مراقبت کنید.

رئیس دیوان عالی کشور ضمن قدردانی از قضات و کارکنان قضایی با بیان اینکه هیئت نظارت دیوان عالی کشور تاکنون از محاکم و مجتمع‏‌های قضایی ۱۶ استان در سراسر کشور نظارت و بازدید کرده است، خاطرنشان کرد: از اشکالات و نواقص موجود آسیب شناسی شده و گزارش مواردی که عمومیت دارد به صورت مکتوب ارائه شده است؛ این موارد برای کاهش اطاله دادرسی و عملکرد هر چه بهتر در زمینه دادرسی و احقاق حق و عدالت در قالب کتابچه‌ای منتشر خواهد شد.