عملکرد وزارت صمت؛ از تلاش برای کاهش قیمت تا توسعه صادرات غیر نفتی

به گزارش مجله خبری نگار، سیدرضا فاطمی امین وزیر صنعت، معدن و تجارت از ۴ شهریور ۱۴۰۰ سکان وزارتخانه بزرگ صنعت، معدن و تجارت، صمت را که حوزه‌های مختلف تولید، تجارت، صنعت، معدن و خودرو را در خود دارد، بر عهده گرفت.

وی قبل از رای اعتماد از مجلس شورای اسلامی، برخی برنامه‌های خود را تشریح کرد که از جمله آن‌ها می‌توان به اجرای برنامه‌های کوتاه مدت برای کنترل تورم و تنظیم بازار، برنامه‌ریزی برای افزایش ۵ میلیارد دلاری صادرات در نیمه دوم سال ۱۴۰۰ و تنوع بخشی به مبادی واردات کالا‌های اساسی اشاره کرد.

با توجه به مسئولیت خطیر این وزارتخانه در حوزه‌های مختلف تولیدی، صنعتی و تجاری بخشی از اقدامات این وزارتخانه را در بخش‌های مختلف بررسی خواهیم کرد تا مشخص شود که وزیر صمت دولت سیزدهم با گذشت ۷ ماه از آغاز به کار خود در این وزارتخانه چه اقداماتی را انجام داده است و کدام وعده‌های خود را محقق کرده است.

نوسان ارزی همزمان با کسری عرضه مواد اولیه و پایه حوزه صنعت و خدمات، طی سالیان اخیر از عمده‌ترین مشکلات حوزه تولید بوده که خروجی آن منتج به سهمیه‌بندی خوراک صنایع و عدم امکان استفاده از ظرفیت کامل واحد‌های صنعتی شده است.

به منظور رفع این مشکل، وزارت صنعت، معدن و تجارت در دولت سیزدهم با یک تغییر استراتژی، هدف را بر تامین حداکثری مواد اولیه حوزه صنعت قرار داد و به دنبال حذف سهمیه‌ها و محدود کردن ارتباط مستقیم قیمت مواد اولیه با نوسانات ارزی کشور شد تا با کاهش تورم تولید، در ادامه شاهد افت تورم مصرف کننده در کشور و رشد تولید و تقاضا باشیم.

در این راستا با بررسی تجربیات تامین مواد اولیه حوزه تولید و خدمات در کشور‌های مختلف و نشست‌های مشترک با انجمن‌های تخصصی مربوطه، پروژه اصلاح ساختار بازار کالا‌های پایه در قالب سبد پروژه‌های تحولی وزارت صمت به اجرا درآمد.

بر اساس این پروژه، کالا‌ها به شش گروه مازاد عرضه و کسری عرضه بر اساس عملکرد دوره‌های گذشته تقسیم‌بندی شد و الگوی جدید ساماندهی بازار کالا‌های پایه بر مبنای ۲۶ ابزار مختلف حاکمیتی طراحی شد، این الگو بر روی کالا‌های پایه قابل عرضه در بورس کالا به صورت تدریجی پیاده‌سازی شد، پذیرش انبار‌های تولیدکنندگان توسط بورس کالا، راه اندازی معاملات بلند مدت کشف پریمیوم، راه‌اندازی معاملات عرضه تلفیقی و لغو سهمیه بندی کالا‌های دارای مازاد عرضه در این راستا انجام گرفت.

*ثبات قیمت در بازار سیمان

از دیگر اقدامات وزارت صمت ثبات در بازار سیمان است، علی رغم افزایش قیمت در تابستان ۱۴۰۰، از آبان‌ماه قیمت سیمان با ثبات شده و قیمت سیمان به مبالغ قبل از افزایش قیمت‌ها کاهش یافته است.

ثبات و تعادل بازار سیمان و فولاد در عین نوسانات اخیر بازار ارز نشانه تحقق راهبرد مقاوم سازی اقتصاد و خنثی سازی تحریم‌ها در وزارت صمت است.

از ابتدای کار دولت سیزدهم حسب تأکید وزیر صنعت، معدن و تجارت تمامی برنامه‌های مرتبط با تنظیم بازار به نحوی پیش رفت که در صورت تداوم تحریم‌های ظالمانه دشمنان و همچنین نوسانات ارزی در کشور، کمترین تأثیر ممکن در قیمت، ثبات و تعادل بازار داخلی اتفاق بیفتد.

*کاهش قیمت ۶ هزار قلم کالا با درج قیمت تولید کننده

یکی از اقدامات وزارت صمت برای کنترل قیمت کالا، درج قیمت تولید کننده به جای قیمت مصرف کننده بر روی کالا با عنوان «خرید شفاف» با هدف حذف سود‌های غیر متعارف از شبکه توزیع بود.

در سال‌های اخیر یکی از مشکلات در بخش عرضه، تخفیف‌های غیرمتعارف ۴۰ تا ۵۰ درصدی کالا بود که بسیاری به آن انتقاد داشتند، وزارت صنعت، معدن و تجارت در راستای واقعی سازی قیمت مصرف کننده اقدام به اجرای پروژه درج قیمت تولید کننده به جای قیمت مصرف کننده کرد و این پروژه را از ۲۷ آذرماه ۱۴۰۰ به اجرا درآورد.

براین اساس تولید‌کنندگان موظف شدند، به جای درج قیمت مصرف کننده، قیمت تولید‌کننده را بر روی کالا ثبت کنند و عرضه کنندگان نیز مکلف شدند تا کالا را با سود مشخص تعیین شده از سوی وزارت صمت به فروش برسانند، البته در ادامه اجرای این طرح مقرر شد که تا جهت جلوگیری از هر گونه سوء استفاده‌ای هم قیمت تولید کننده و هم قیمت مصرف کننده بر روی کالا درج شود، ضمن اینکه هنوز دو مرحله از اجرای طرح باقی مانده که گفته می‌شود این دو مرحله تا تیرماه ۱۴۰۱ اجرایی می‌شود.

وزیر صنعت، معدن و تجارت از جمله نتایج این طرح را کاهش قیمت ۶ هزار قلم کالا عنوان کرد.

*اجرای ۴۲ پروژه بزرگ صنعتی با سرمایه‌گذاری حدود ۸ میلیارد دلار

عملیات اجرایی ۴۸ پروژه بزرگ صنعتی کشور با اعتباری معادل ۱۷ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری به عنوان بزرگترین سرمایه‌گذاری صنعتی تاریخ ایران در بهمن ماه ۱۴۰۰ آغاز شد.

این پروژه‌های بزرگ صنعتی در ۱۳ استان و ۲۷ شهرستان کشور اجرا خواهند شد و اسناد و تفاهم‌نامه‌های مربوط توسط مدیران عامل شرکت‌های سرمایه‌گذار و مجری در حضور آیت الله رئیسی رئیس جمهور به امضاء رسیده است.

با توجه به اینکه ۴۲ پروژه از این ۴۸ پروژه، مربوط به وزارت صنعت، معدن و تجارت با مجموع سرمایه گذاری حدود ۷.۸ میلیارد دلار است، این اقدام نیز یکی از اقدامات مثبت وزرات صمت در ماه‌های اخیر است که پاسخ مثبتی برای رفع نگرانی‌های مقام معظم رهبری در حوزه سرمایه‌گذاری خواهند بود.

*افزایش ۵ میلیارد دلاری صادرات در نیمه دوم سال ۱۴۰۰ محقق شد

یکی از اهداف وزارت صمت در دولت سیزدهم افزایش ۵ میلیارد دلاری صادرات در نیمه دوم امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته بود که خوشبختانه با اقدامات انجام شده در حوزه تجارت خارجی کشور این مهم نیز محقق شد.

*اتصال وزارت صمت به درگاه ملی مجوز‌ها

یکی از اقدامات وزارت صنعت، معدن و تجارت، اتصال سامانه‌های وزارت صمت به درگاه ملی صدور مجوز‌ها بود که با توجه به برنامه‌ریزی‌های انجام شده این وزارتخانه در مورخ ۱۵ اسفند ۱۴۰۰ و چند روز قبل از موعد مقرر برای اتصال به درگاه ملی مجوزها، به این درگاه متصل شد، این در حالی است که به گفته نیازی معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت بخش عمده‌ای از کار‌های مربوطه در این زمینه از زمان آغاز به کار دولت سیزدهم انجام شد.

*سامانه هوشمند رسیدگی به شکایات از کسب و کار‌های اینترنتی

از دیگر اقدامات مهم وزارت صمت در نیمه دوم سال ۱۴۰۰ سامانه هوشمند رسیدگی به شکایات از کسب و کار‌های اینترنتی و داوری جمعی برخط بود.

با توجه به اینکه هوشمندسازی فرآیند‌ها براساس برنامه ششم توسعه کشور به دستگاه‌های مختلف تکلیف شده است؛ وزارت صمت در راستای افزایش رضای‌مندی عمومی تلاش کرد حل مسائل مردم را از طریق داوری توسط خودشان انجام دهد و براین اساس برای دستیابی به این منظور «سامانه رسیدگی به شکایات از کسب و کار‌های اینترنتی و داوری جمعی برخط» را طراحی و عملیاتی کرد.