آستان امام زاده هاشم (ع)؛ توقف‌گاه مسافران هراز

به گزارش مجله خبری نگار هر چند بنای کنونی بقعه امام زاده هاشم (ع) نوساز و پیوسته در حال گسترش و توسعه است، قدمت بنای اصلی آن به دورة صفویه باز می‌گردد که با شمارة ۶۱۷ در تاریخ ۱۳۴۵/۱۲/۲۳ به ثبت آثار ملی رسیده است.

یکی از امتیازات بقعه وجود کاروانسرا در کنار آن بوده که در گذشته، پناهگاهی برای کاروان‌ها در مقابل سرما و بوران منطقه بوده است.

همچنین کوهستانی بودن منطقه و قرارگیری بنای امام زاده در مسیر یکی از پرترددترین جاده‌های کشور، علاوه بر کارکرد اصلی مذهبی و زیارتی آن، زمینه‌ساز پیدایش کارکرد‌های مختلف اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی شده و توقف گاه مناسبی را برای زائران و مسافران خسته از راه فراهم آورده است.

بنا به گفتۀ کهنسالان منطقه، در گذشته، در محل امامزاده هاشم (ع) و گردنۀ مذکور، کاروان‌سرایی وجود داشت که در قسمت شمال غرب آن اتاق کوچکی بود که تنها گنجایش چند نفر را داشت و آن را امامزاده هاشم (ع) می‌نامیدند.

براساس اسناد موجود در سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور، بنای امامزاده هاشم (ع) که در تابستان سال ۱۳۴۴ ه. ش مورد بررسی قرار گرفت، گنبدی دو پوش از سنگ داشته که گنبد سنگی داخل، مدور و با ارتفاعی کوتاه بوده و دو رباط سنگی در قسمت شرقی و جنوب غربی به آن متصل بوده است.

نمای بیرونی گنبد مخروطی شکل است که این نوع گنبد در معماری مناطق کوهستانی و در منطقۀ دماوند رایج است. از آن جمله می‌توان به مقابر برجی آرامگاهی در این منطقه همانند امامزاده عبدالله دماوند اشاره کرد.

آستان امامزاده هاشم (ع) خدمات و امکاناتی از قبیل پارکینگ یک هکتاری، زائرسرایی با ۱۶ اتاق، اورژانس، مخابرات، هتل و رستوران، بازارچه، نانوایی، سایت کایت پروازی، امداد‌های جاده‌ای و امور فرهنگی و تبلیغاتی دارد؛ که طبق طرح جامع امامزاده هاشم (ع) و توسعۀ آستان مقدس، برخی به مرحلۀ بهره برداری رسیده و مابقی نیز همچنان در حال گسترش است.

معاون فرهنگی و اجتماعی سازمان اوقاف و امور خیریه پیش‌تر در خصوص برنامه‌های این سازمان برای ایام نوروز ۱۴۰۱ در بقاع متبرکه سراسر کشور نیز گفت: در این ایام ۵۸۰ خیمه معرفت در بقاع متبرکه با ارایه خدمات پاسخگویی به مسایل شرعی و ارایه فعالیت‌های فرهنگی برپا خواهد شد.

حجت الاسلام غلامرضا عادل با اشاره به اینکه در اجرای این طرح یکهزار و ۵۰۰ مبلغ مجرب برای پاسخگویی به مسایل شرعی در بقاع متبرکه مستقر خواهند شد، تصریح کرد: در اجرای طرح آرامش بهاری ۱۴۰۱ همچنین ۵۵۰ دوره تابلو نمایشگاهی در امام زادگان جهت بازدید علاقه‌مندان نصب خواهد شد.

معاون سازمان اوقاف تصریح کرد: بر اساس آمار سال ۱۳۹۸ حدود چهار میلیون نفر زائر در لحظه تحویل سال نو در امام زادگان حضور داشتند.

به گفته وی، انگیزه زیارت اهل قبور در ایام آغازین سال نو، قرار گرفتن مسیر مسافرت‌های نوروزی و آمادگی میزبانی در بقاع متبرکه و هماهنگی و توجیه عوامل برگزاری این رزمایش بزرگ فرهنگی از دیگر دلایل استقبال مردم در این ایام است.

معاون فرهنگی و اجتماعی سازمان اوقاف و امور خیریه اظهار داشت: بر پایی غرفه‌های کودک و نوجوان، مشاوره خانواده، پاسخگویی به سوالات و شبهات دینی و اعتقادی، ترویج سبگ زندگی، عرضه محصولات عفاف و حجاب از دیگر برنامه‌های اجرایی این ایام است.