چند تکنیک برای کنترل اختلال پرخوری در زنان

به گزارش مجله خبری نگار،پرخوری غیر قابل کنترل و احساس شدید شرمندگی و پریشانی پس از آن را اختلال پرخوری می‌گویند. اختلال پرخوری یکی از شایع‌ترین نوع اختلال تغذیه است که تاثیرات منفی در افراد مبتلا به آن می‌گذارد. تقریبا ۲ درصد جمعیت روی زمین به اختلال پرخوری مبتلا هستند درمان این اختلال شامل دارودرمانی، روان‌درمانی و تغذیه‌ای می‌باشد.

اختلال پرخوری چیست و علائم آن کدام است؟ دوره‌هایی از پرخوری‌های غیر قابل کنترل و احساس شدید شرمندگی و پریشانی پس از آن را اختلال پرخوری می‌گویند. این اختلال بیشتر از اواخر نوجوانی تا نزدیکی ۲۰ سالگی شروع می‌شود و در هر سن دیگری نیز ممکن است ایجاد شود.

این بیماری یک اختلال مزمن است و تا سال‌ها نیز ادامه پیدا می‌کند. اختلال پرخوری نسبت به دیگر اختلالات تغذیه‌ای در میان زنان نسبت به مردان شایع‌تر است. با این حال شایع‌ترین اختلال تغذیه در میان مردان نیز همین نوع است. یکی از نشانه‌های این اختلال، خوردن مقدار غذایی بیش از حد معمول و در زمانی کوتاه است که با احساس پریشانی و عدم کنترل همراه است.

یک پزشک برای تشخیص این اختلال به سه مورد یا بیشتر از موارد زیر نیاز دارد: خوردن پی در پی بیش از حد معمول خوردن غذا تا زمانی که فرد احساسی نا خوشایند داشته باشد.

خوردن مقدار زیادی غذا بدون اینکه احساس گرسنگی داشته باشد.

تنها غذا خوردن به دلیل احساس خجالت و شرم احساس گناه و تنفر از خود افراد مبتلا به این مشکل معمولا از پرخوری، شکل بدن و وزن خود احساس نارضایتی دارند.

با وجود اینکه برخی افراد گاهی اوقات پرخوری می‌کنند، اما این بدان معنا نیست که دچار چنین اختلالی هستند، مگر اینکه برخی از علائم بالا را با هم داشته باشند. برای تشخیص چنین مشکلی باید حداقل هفته‌ای یک دوره پرخوری به مدت سه ماه در کارنامه افراد دیده شود.

شدت این اختلال از خفیف (شامل یک یا سه مرتبه پرخوری) تا شدید (تا ۱۴ مرتبه پرخوری در یک هفته) است. یکی دیگر از علائم مهم این بیماری نبود رفتار‌های جبرانی نامناسب است یعنی بر خلاف اختلالی مانند بولیمیا، این افراد غذایی که خورده‌اند را بالا نمی‌آورند و یا به ورزش بیش از حد برای جبران پرخوری روی نخواهند آورد.

چه چیز‌هایی باعث بروز اختلال پرخوری می‌شوند؟ دلایل بروز اختلال پرخوری هنوز به خوبی درک نشده‌اند، اما به نظر می‌آید به علت فاکتور‌های خطر متنوعی رخ می‌دهد:

ژنتیک: افراد مبتلا به مشکل اختلال پرخوری ممکن است حساسیت بیشتری به دوپامین داشته باشند. این هورمون مسئول احساس دریافت پاداش و لذت است.

تحقیقات بسیاری نشان می‌دهند که این اختلال ارثی است.

جنسیت: اختلال پرخوری در زنان شایع‌تر است.

در آمریکا ۳.۶ درصد خانم‌ها در بخشی از زندگی خود این اختلال را تجربه می‌کنند، اما در مردان ۲ درصد است. این تفاوت مربوط به فاکتور‌های بیولوژیک اساسی است.

تغییر در مغز: بررسی‌ها نشان داده‌اند افراد مبتلا به اختلال پرخوری دچار تغییراتی در مغز شده‌اند که نتیجه اش پاسخ به غذا و کاهش کنترل اشتها است.

سایز بدن: تقریبا ۵۰ درصد افراد مبتلا به اختلال پرخوری چاق هستند و از این تعداد ۵۰ تا ۲۵ درصد به دنبال جراحی‌های لاغری هستند. مشکلات وزنی هم یکی از علل به وجود آمدن این اختلال است.

تصور بدنی: افراد مبتلا به اختلال پرخوری تصور بدنی بسیار منفی دارند. نارضایت بدنی، رژیم گرفتن و پرخوری همگی با شکل گیری این اختلال در ارتباط هستند.

پرخوری شدید: آنهایی که به اختلال پرخوری مبتلا هستند گزارش داده‌اند که از علائم ابتدایی شان این بوده است که از قدیم پرخوری‌هایی داشته‌اند و شامل پرخوری‌های شدید در دوران کودکی و یا اوایل نوجوانی بوده است.

تروما احساسی: اتفاقات استرس آور زندگی مانند آزار دیدن، مرگ، جدایی از یکی از اعضای خانواده و یا تصادف از فاکتور‌های خطر به حساب می‌آیند. مسخره شدن در کودکی به علت وزن نیز از دلایل مرتبط با اختلال پرخوری است.

دیگر مشکلات فیزیولوژیک: حدود ۸۰ درصد افراد مبتلا به اختلال پرخوری حداقل به یک مشکل فیزیولوژیک دیگر نیز مانند فوبیا، افسردگی، اختلال استرس پس از حادثه، اختلال دو قطبی، اضطراب یا سوء مصرف مواد مبتلا هستند.

دوره پرخوری به علت استرس، رژیم گرفتن‌های شدید، احساسات منفی مربوط به وزن یا شکل بدن، در دسترس بودن غذا و بی حوصلگی تحریک می‌شود.

خطر‌های اختلال پرخوری برای سلامت چیست؟

اختلال پرخوری با خطر‌های متعدد فیزیکی، احساسی و اجتماعی همراه است. بیش از ۵۰ درصد افراد مبتلا به این اختلال چاق هستند. با این حال اختلال پرخوری از عوامل افزایش وزن و چاق شدن هست و دلیل آن هم افزایش شدید کالری دریافتی در دوره‌های پرخوری است. وزن بالا به خودی خود سبب افزایش خطر بیماری‌های قلبی، سکته مغزی، دیابت نوع ۲ و سرطان می‌شود.

با این حال تحقیقات نشان داده است کسانی که چاق هستند بیشتر در خطر ابتلا به این بیماری‌ها و مشکلات هستند. دیگر مشکلات همراه با اختلال پرخوری شامل مشکلات خواب، درد‌های مزمن، آسم و سندروم روده تحریک پذیر می‌شود. در خانم‌ها اختلال پرخوری با افزایش خطر مشکل برای بارداری، زایمان و سندروم تخمدان پلی کیستیک همراه است.

افراد مبتلا به اختلال پرخوری در زمینه اجتماعی نیز با مشکل رو‌به‌رو می‌شوند. کیفیت زندگی در افراد مبتلا به این اختلال بسیار افت می‌کند و تعداد بستری شدن شان نیز بالا می‌رود، چون با مشکلات زیادی در رابطه با سلامت درگیر هستند. با اینکه مشکلات مربوط به این بیماری زیاد است، اما تعداد درمان‌های تاثیر گذار برای جلوگیری از آن نیز کم نیستند.

چه درمان‌هایی برای اختلال پرخوری وجود دارد؟

درمان اختلال پرخوری به شدت بیماری و اهداف فرد بستگی دارد. درمان این اختلال، رفتار‌های پرخوری، وزن اضافی، تصور از بدن و مشکل سلامت روانی یا ترکیبی از این موارد را هدف قرار می‌دهد. درمان‌های اختلال پرخوری به صورت درمان شناختی رفتاری، روان درمانگری درون فردی، رفتار درمانی، درمان کاهش وزن و دارو هستند. این درمان‌ها به صورت گروهی، فردی و یا خود درمانی اجرا می‌شوند. برای اینکه بهترین روش درمانی را انتخاب کنید بهتر است از یک پزشک متخصص کمک بگیرید.

درمان شناختی رفتاری درمان شناختی رفتاری به شناسایی احساسات منفی و رفتار‌هایی که موجب پرخوری می‌شوند، تمرکز می‌کند و راهکار‌هایی برای بهبود آن به بیمار می‌دهند. این روش از موثرترین راه‌های درمانی اختلال پرخوری است و به کمک درمانگر و یا خود درمانی انجام می‌شود. روان درمانگری درون فردی روان درمانگری درون فردی، اختلال پرخوری را به عنوان یک مکانیزم مقابله با مشکلات شخصی می‌بیند؛ بنابراین این روش درمانی با درمان مشکلات شخصی، اختلال پرخوری را برطرف می‌کند. رفتار درمانی رفتار درمانی اختلال پرخوری را به عنوان واکنشی به تجربه‌های منفی روزانه می‌بیند. این روش از تکنیک‌هایی مانند آگاهی ذهنی و نظم و ترتیب دادن به احساسات بیمار برای مقابله و متوقف ساختن پرخوری استفاده می‌کند. هنوز مشخص نیست که این روش در طولانی مدت اثربخش هست یا خیر؟ درمان کاهش وزن درمان کاهش وزن با کم کردن وزن و بهبود تصور ذهنی از بدن و افزایش اعتماد بنفس بیمار به درمان علائم پرخوری می‌پردازد. این روش درمانی شاید به اندازه روش‌های دیگر موفق نباشد، اما برای بعضی از افراد تاثیر گذار است. دارو دارو‌ها شاید در کوتاه مدت سبب بهبود پرخوری شوند. با این حال برای تشخیص تاثیر دارو در بلند مدت وجود تحقیقات گسترده‌تر و طولانی مدت ضروری است. دارو‌ها به اندازه روان درمانی تاثیر گذار نیستند و عوارض جانبی نیز دارند.

چگونه مانع اختلال پرخوری شویم؟ اولین گام برای جلوگیری از اختلال پرخوری مشورت با یک پزشک متخصص است. این فرد به خوبی نوع مشکلتان را تشخیص می‌دهد، شدت آن را می‌سنجد و بهترین روش درمان را برایتان تجویز می‌کند. به صورت کلی بهترین نوع حل مشکل اختلال پرخوری، درمان شناختی رفتاری است، اما درمان‌های دیگری نیز وجود دارند. مهم نیست کدام نوع از روش‌های درمانی را انتخاب می‌کنید، تنها چیزی که اهمیت دارد این است که سبک زندگی و انتخاب رژیم غذایی سالم را وارد زندگی خود کنید.

این هم چند روش دیگر که برای کنترل اختلال پرخوری مناسب است:

یک دفترچه یادداشت از غذا‌ها و خلق و خو تهیه کنید: شناسایی تحریک کننده‌های شخصی یک گام بسیار مهم برای کنترل حملات پرخوری است.

تمرین آگاهی ذهنی: این کار هوشیاری تان نسبت به محرک‌های پرخوری را بالا می‌برد و کمک می‌کند در مقابله با غذا‌ها خود را کنترل کنید.

کسی را پیدا کنید تا با او صحبت کنید: داشتن حامی بسیار مهم است و فرقی نمی‌کند که این حمایت از جانب همسر، اقوام، یک دوست و یا یک گروه باشد.

غذا‌های سالم را انتخاب کنید: یک رژیم غذایی سالم سرشار از پروتئین و چربی‌های سالم، وعده‌های مرتب و غذا‌های کامل به همراه مقدار زیادی میوه و سبزیجات کمک می‌کند سیر بمانید و مواد مغذی مورد نیاز بدن تان را تامین کنید.

ورزش کردن را شروع کنید: ورزش سرعت کاهش وزن را افزایش می‌دهد، تصویر بدنی را بهبود می‌بخشد و خلق و خو و علائم اضطراب را کمتر می‌کند.

خواب کافی: کمبود خواب با دریافت کالری بیشتر و الگوی نادرست غذا خوردن در ارتباط است. هر شب ۷ تا ۸ ساعت خواب با کیفیت داشته باشید.

منبع: عصر ایران