دانشمندان ماه‌ها درمان‌هایی را روی حیواناتی آزمایش می‌کنند که HIV را سرکوب می‌کنند

به گزارش مجله خبری نگار،محققان یک درمان آزمایشی برای HIV توسعه داده‌اند که پس از یک دوز، در بدن باقی می‌ماند و سطح ویروس را برای مدت طولانی تحت کنترل نگه می‌دارد.

تاکنون، این درمان جدید روی میمون‌ها آزمایش شده است، نه روی انسان‌ها. اما در میمون‌ها، به طور چشمگیری HIV را حداقل به مدت هفت ماه سرکوب کرد. آدریان وایلدفایر، ویروس‌شناس و دانشمند توسعه دارو که در این مطالعه نقشی نداشته است، گفت: اگر این دارو برای انسان‌ها تأیید شود، محافظت آن می‌تواند سال‌ها ادامه داشته باشد.

وایلدفایر گفت: «من گمان می‌کنم که طی پنج تا هفت سال آینده شاهد کاهش عملکرد درمانی خواهید بود.» این یک جهش بزرگ نسبت به گزینه‌های درمانی فعلی است.

حدود ۴۰ میلیون نفر در سراسر جهان با اچ‌آی‌وی زندگی می‌کنند، اما تنها حدود سه چهارم آنها در حال حاضر درمان ضد رتروویروسی، درمان استاندارد، را دریافت می‌کنند. درصد کمتری از افراد از نظر ویروسی سرکوب شده‌اند، به این معنی که میزان اچ‌آی‌وی در بدن آنها به سطوح بسیار پایینی رسیده است.

برخی افراد در تشخیص HIV و دریافت نسخه برای درمان مشکل دارند؛ برخی دیگر ممکن است در پرداخت هزینه دارو، کنار آمدن با عوارض جانبی آن یا به خاطر سپردن مصرف قرص‌های روزانه که بسیاری از رژیم‌های درمانی برای کنترل ویروس به آنها نیاز دارند، مشکل داشته باشند. برخی از تزریق‌های طولانی‌اثر موجود برای هفته‌ها یا ماه‌ها مؤثر هستند، اما افراد معمولاً قبل از واجد شرایط بودن برای تزریق، باید با قرص‌ها به سرکوب بیماری دست یابند.

برای پیچیده‌تر شدن موضوع، این ویروس خیلی سریع تکامل می‌یابد، به این معنی که می‌تواند در برابر درمان مقاوم شود، به خصوص اگر دوز‌ها را فراموش کنید. بدون درمان، HIV به سرعت یک دسته کلیدی از سلول‌های ایمنی بدن را از بین می‌برد و فرد را در برابر سرطان و بیماری‌های عفونی آسیب‌پذیر می‌کند. در این مرحله، عفونت به سندرم نقص ایمنی اکتسابی (ایدز) پیشرفت می‌کند.

برای غلبه بر برخی از مشکلات مرتبط با دارو‌های ضد رتروویروسی موجود، گروهی از محققان نوع جدیدی از درمان را توسعه داده‌اند: نوعی اصلاح‌شده از ویروس که می‌تواند HIV را از بدن خارج کند.

در مطالعه‌ای که در مجله Science منتشر شد، محققان از مهندسی ژنتیک برای ایجاد نسخه‌ای از HIV به نام ذره مداخله‌گر درمانی (TIP) استفاده کردند. این ذره ویروس‌مانند به گونه‌ای طراحی شده است که به میزبان خود آسیبی نرساند، اما همچنان به سرعت تکثیر می‌شود. ایده این است که وقتی به فرد مبتلا به HIV تزریق می‌شود، TIP بی‌ضرر کنترل را به دست می‌گیرد و سلول‌هایی را که ویروس در غیر این صورت از بین می‌برد، اشغال و محافظت می‌کند.

برای آزمایش این نظریه، محققان نسخه‌ای از TIP خود را توسعه دادند که شبیه ویروس نقص ایمنی میمونی (SIV)، یک پاتوژن شبیه HIV که میمون‌ها را آلوده می‌کند، بود. آنها آن را به شش میمون رزوس (Macaca mulatta) تزریق کردند. پس از ۲۴ ساعت، میمون‌ها را با یک ویروس تهاجمی با ویژگی‌های SIV و HIV آلوده کردند و میزان عفونت را حدود هفت ماه پیگیری کردند.

آنها دریافتند که میمون‌هایی که واکسن TIP دریافت کرده بودند، ۱۰۰۰۰ برابر کمتر از چهار میمون آلوده‌ای که واکسینه نشده بودند، سطح ویروس داشتند. میمون‌هایی که واکسن TIP دریافت کرده بودند، پاسخ‌های ایمنی قوی‌تری نیز داشتند و هیچ نشانه‌ای از التهاب نشان ندادند. میمون‌های درمان نشده به سرعت دچار بیماری شدید شدند.

همانطور که طراحی شده بود، TIP‌ها در طول دوره مطالعه به تکثیر خود در میمون‌ها ادامه دادند، که نشان‌دهنده احتمال درمان طولانی‌مدت است.

لئور واینبرگر، نویسنده ارشد این مطالعه و استاد شیمی دارویی و بیوشیمی و بیوفیزیک در دانشگاه کالیفرنیا، سانفرانسیسکو، در بیانیه‌ای گفت: «این مطالعات روی نخستی‌سانان، نویدبخش مداخله تک دوز TIP است و نشانه قانع‌کننده‌ای از اثربخشی در آزمایش‌های انسانی ارائه می‌دهد.»

محققان همچنین TIP‌های خود را بر روی موش‌های آزمایشگاهی دارای سلول‌های ایمنی انسان و سلول‌های خونی افراد مبتلا به HIV اعمال کردند. در هر دو مورد، TIP‌ها از HIV بهتر عمل کردند و عفونت را سرکوب کردند.

وایلدفایر گفت: «شما تکثیر ویروس را به طور قابل توجهی کاهش می‌دهید، که ممکن است به افراد اجازه دهد با علائم کمتری زندگی کنند، زیرا تعداد بسیار کمتری از سلول‌های T آنها از بین می‌رود.»، اما او فکر نمی‌کند که این درمان برای همیشه دوام داشته باشد.

به دلیل شباهت TIP‌ها به ویروس‌های اصلاح‌نشده، این ویروس‌ها سلول‌های ایمنی مختلفی را در بدن تحریک می‌کنند که در نهایت می‌توانند توسط آنها از بین بروند. این امر راه را برای ورود TIP‌ها و HIV بیشتر به سلول‌ها باز می‌کند -، اما از آنجا که HIV دائماً در حال تکامل است، این از بین رفتن می‌تواند از نظر تئوری به HIV اجازه دهد تا جایگاه خود را نسبت به TIP‌ها تثبیت کند.

وایلدفایر گفت: «خب، چشم‌انداز چیست؟ در کوتاه‌مدت نسبتاً مثبت است، اما فکر می‌کنم در درازمدت باید کار‌های بیشتری انجام شود.»

محققان هنوز آزمایش نکرده‌اند که آیا این درمان جدید می‌تواند جایگزین دارو‌های ضد رتروویروسی برای افرادی شود که از قبل با HIV کنترل‌شده زندگی می‌کنند یا خیر. گام بعدی آنها آزمایش این ایده روی میمون‌های ماکاک است و پس از آن امیدوارند که به آزمایش‌های بالینی انسانی روی آورند. هدف نهایی ارائه گزینه‌های جدید درمانی HIV است تا افراد مجبور نباشند تا آخر عمر دارو مصرف کنند.