وقتی جامعه به شجاعت زنان تکیه می‌کند

به گزارش مجله خبری نگار، در روزگار ملتهب کنونی که جامعه ایران با چالش‌هایی، چون بحران‌ها و تهدید‌های بیرونی مواجه است، توجه به نقش تاثیرگذار زنان در حفظ انسجام روحی و هدایت عاطفی جامعه اهمیت دوچندانی پیدا کرده است. در این میان، زنان نه‌تنها پشتیبانان خانواده بلکه رهبران پنهان میدان‌های جنگ نرم و سخت به شمار می‌روند.

در گفت‌و‌گو با امین‌فر، مدیر فرهنگی بسیج جامعه زنان کشور، به واکاوی جایگاه ممتاز زنان در مدیریت احساسات جمعی، بروز شجاعت ایمانی، و اثرگذاری‌شان در دوران بحران و جنگ پرداخته‌ایم؛ نقشی که نه‌تنها پشتوانه ماندگاری ملت، که ضامن پایداری روح امید و عزت در جامعه است.

نقش زنان در فضای کنونی جامعه و به‌ویژه در شرایط بحرانی و جنگی چگونه ارزیابی می‌شود؟

امین فر مدیر فرهنگی بسیج جامعه زنان کشور موضوع نقش‌آفرینی زنان، خصوصاً در فضای جنگ و بحران، از نقطه‌نظر اسلامی و در مباحث جامعه‌شناسی اسلامی اهمیت فوق‌العاده‌ای دارد. در واقع، زنان در تمام جوامع نقشی بنیادین دارند و همواره این وظیفه را برعهده دارند که در موقعیت‌های گوناگون، مدیریت احساسات و عواطف جامعه را پیش ببرند. نحوه واکنش و عکس‌العمل زنان می‌تواند به جامعه جهت و سمت‌وسو بدهد و این نکته، حتی در حوزه جنگ نیز صادق است. به‌ویژه در وقایع اخیر نیز مصادیقی بارز از این نقش دیده می‌شود و زنان در ایجاد شجاعت و انگیزش در جامعه، جایگاه ویژه‌ای دارند.

از منظر دینی، رابطه شجاعت و رشد معنوی چگونه تفسیر می‌شود؟

امین فر: شاید بتوان گفت که در نگاه دینی، شجاعت مرتبه‌ای بالاتر از تدبیر و رشد عقلی دارد. تدبیر و رشد عقلی یک‌سطحی از آینده‌نگری و احتیاط را در رفتار انسان پایه‌گذاری می‌کند؛ مثل احتیاطی که یک فرد بالغ در مقابل خطرات از خود نشان می‌دهد، بر خلاف بی‌باکی کودکانه‌ای که بدون در نظر گرفتن عواقب دست‌به‌کار می‌زند. این احتیاط الزاماً نشانه رشدیافتگی نیست، بلکه شجاعت در نقطه‌ای اتفاق می‌افتد که انسان تکیه بر نیرویی فراتر از خود پیدا می‌کند.

وقتی انسان به بلوغ عقلی و معنوی می‌رسد و به قدرت لایزال الهی متکی می‌شود، دیگر هیچ حادثه و رویدادی هرقدر هم بزرگ باشد، در برابر آن قدرت بی‌نهایت، ناچیز است. اگر نگاه، نگاهی ایمانی و توحیدی شود، خطرات هم رنگ می‌بازد و محاسبات دنیوی در برابر توکل و اعتماد به خدا کم‌رنگ می‌شود. این نوع شجاعت، فراتر از تدبیر است؛ چون فرد مؤمن هم آینده‌نگر و هم عمیق‌تر می‌اندیشد؛ او آینده را متصل به نگاه توحیدی می‌بیند و می‌داند هیچ قدرت و حادثه‌ای خارج از اراده خداوند نیست.

نقش ویژه زنان در مدیریت احساسات جامعه از کجا نشأت می‌گیرد؟

امین فر: همان‌طور که عرض کردم، پیش‌ران اصلی مدیریت احساسات و عواطف در جوامع معمولاً زنان هستند. زمانی که زنان جامعه با نگاه توحیدی و اتصال قلبی به قدرت بی‌پایان الهی، به شجاعتی ویژه دست می‌یابند، آن جامعه دیگر به‌راحتی رنگ ترس را به خود نمی‌بیند. در چنین فضایی، وقتی مردم خاطره‌ای از شجاعت یک زن در ذهن‌شان نقش می‌بندد، افراد دیگر جامعه هم تکلیف خود را بهتر درک می‌کنند و احساس مسئولیت می‌کنند.

آیا نمونه عینی و اخیر از این نقش‌آفرینی سراغ دارید؟

امین فر: دقیقاً. مشابه همین اتفاق را در حادثه مورد اصابت قرارگرفتن ساختمان صداوسیما شاهد بودیم. شجاعتی که خانم سحر امامی نشان داد، از شجاعت مردان حاضر در آن میدان هم برجسته‌تر جلوه می‌کند. علت این است که این رخداد می‌تواند طیف وسیع‌تری از جامعه، خصوصاً زنان و جوانان را با خود همراه کند و الهام‌بخش شود. چنین نقش‌آفرینی‌هایی فراتر از حوزه زنان است و در مردان جامعه هم انگیزه، امید و عزت ایجاد می‌کند.

در واقع، این الگوسازی‌ها مربوط به آن است که زنان با شجاعت ایمانی خود جامعه را در بحران هدایت می‌کنند و باعث شکل‌گیری حرکت‌های بزرگ اجتماعی می‌شوند. نقش زنان در صحنه‌های بحران و جنگ، تابع نگاه ما نسبت به انسان و منظومه مفاهیم انسانی است؛ اینکه اساساً انسان و کارکردهایش را از چه منظری می‌بینیم می‌تواند برای زنان فرصت‌های ویژه‌ای برای نقش‌آفرینی رقم بزند.