به گزارش مجله خبری نگار،آنچه میخوریم، چگونه سفر میکنیم، چه میخریم و چگونه زندگی میکنیم، همگی نقش چشمگیری در ردپای کربن جهانی دارند.
مطالعهای نوآورانه نشان داده است که اگر تنها ۲۳.۷٪ از جمعیت جهان – یعنی پرمصرفترین اقشار – سبک زندگی کمکربن را اتخاذ کنند، میتوانند تا ۱۰.۴ گیگاتن دیاکسید کربن معادل (CO۲e) کاهش دهند. این مقدار، ۴۰.۱٪ از کل ردپای کربن خانوارها در ۱۱۶ کشور را تشکیل میدهد و میتواند شکاف موجود در مسیر رسیدن به اهداف اقلیمی جهانی، بهویژه در آستانه اجلاس COP۳۰، را بهشدت کاهش دهد.
محققان ۲۱ اقدام سبک زندگی کمکربن را بررسی کردند که همگی در زندگی روزمره قابل اجرا هستند، بدون نیاز به فناوریهای پیشرفته یا اصلاحات گسترده. این اقدامات بر پایه سه اصل طراحی شدهاند:
کاهش مطلق در میزان مصرف – مثلاً کاهش خرید کالاها و خدمات غیرضروری.
تغییر الگوهای مصرف به سمت گزینههای کمکربن – مانند جایگزینی گوشت با رژیم گیاهی.
افزایش بهرهوری انرژی در مصرف – مانند عایقبندی ساختمانها.
کدام اقدامات خانگی بیشترین تأثیر را دارند؟
کاهش استفاده از خدماتی مانند حملونقل هوایی، خدمات مالی یا مهمانپذیری میتواند اثر قابل توجهی داشته باشد.
کاهش مصرف غذاهای حیوانی، قندها و خوراکیهای فرآوریشده باعث کاهش قابل توجهی در انتشار گازهای گلخانهای میشود.
اجرای استانداردهایی مانند «خانه غیرفعال» میتواند مصرف انرژی را به میزان چشمگیری کاهش دهد.
این اعداد تنها تخمین نیستند بلکه بر اساس مدلهای دقیق اقتصادی و دادههای واقعی هزینهکرد خانوارها محاسبه شدهاند.
در آمریکای شمالی، ۸۵.۴٪ از مردم بالاتر از حد استاندارد جهانی (۴.۶ تن CO۲e در سال) کربن مصرف میکنند. اما در عین حال، این منطقه ظرفیت عظیمی برای کاهش نیز دارد.
در کشورهایی مثل نامیبیا، موریس و چاد، تغییرات ساده در رژیم غذایی و سبک سفر میتواند تا ۴۵.۶٪ کاهش در انتشار ایجاد کند. در موریس این عدد به ۵۲.۵٪ میرسد؛ این یعنی حتی کشورهای کمانتشار نیز نقش مهمی در آینده سبز جهان دارند.
یکی از خطرات پنهان، «اثر بازگشتی» است: اگر افراد پس از تغییر سبک زندگی کمکربن، پول ذخیرهشده را صرف خرید محصولات پرکربن کنند، بخشی از دستاوردها از بین میرود.
مطالعه سه سناریوی مختلف را شبیهسازی کرده که در بدترین حالت تا ۴۵.۸٪ از اثر مثبت از بین میرود. حتی در خوشبینانهترین سناریو نیز ۶.۵٪ از کاهش انتشار خنثی میشود.
در کشورهایی که خانوارها به تازگی به درآمد متوسط رسیدهاند، خرج مجدد پول در کالاهای پرمصرف بیشتر دیده میشود؛ بنابراین نیاز به سیاستهایی برای هدایت این هزینهها به مسیر سبز بسیار حیاتی است.
برخی کشورها مانند اسپانیا و پاکستان با حمایت از دورکاری و کاهش ساعات کاری، تلاش کردهاند مصرف انرژی را کاهش دهند.
سایر ابزارهای مؤثر شامل قیمتگذاری کربن، برچسبگذاری اکولوژیکی و سرمایهگذاری در زیرساخت دوچرخهسواری هستند.
اما راهحل واحد برای همه وجود ندارد. سیاستها باید با توجه به سطح درآمد، دسترسی و آمادگی مردم طراحی شوند. هدف باید توانمندسازی باشد، نه تحمیل.
در آستانه اجلاس COP۳۰، این مطالعه نشان میدهد که اقدامات فردی میتواند مکمل بسیار مؤثری برای راهکارهای فناورانه باشد.
این نهتنها یک مطالعه دانشگاهی، بلکه فراخوانی جدی برای بازنگری در نقش سبک زندگی در مقابله با تغییرات اقلیمی است. این یافتهها میگویند که آشپزخانهها، شیوه رفتوآمد و لیست خرید ما، بهاندازه اتاقهای تصمیمگیری دولتی قدرت تغییر سرنوشت زمین را دارند.
منبع: فوت وفن