باکتری‌های رایج دهان با افزایش خطر سکته مغزی مرتبط هستند

به گزارش مجله خبری نگار، بر اساس تحقیقات اولیه‌ای که قرار است در کنفرانس بین‌المللی سکته مغزی ۲۰۲۵ انجمن سکته مغزی آمریکا ارائه شود، یک باکتری رایج که معمولاً در دهان و دستگاه گوارش یافت می‌شود، به نام استرپتوکوک آنژینوزیس، ممکن است به وفور در روده افراد مبتلا به سکته مغزی یافت شود و با پیش‌آگهی بدتر و افزایش خطر مرگ مرتبط باشد. این کنفرانس در اوایل فوریه در لس‌آنجلس برگزار می‌شود و نشست پیشرو محققان و پزشکان جهان با تمرکز بر علم سکته مغزی و سلامت مغز است.

«در آینده، اگر آزمایش سریعی برای تشخیص باکتری‌های مضر در دهان و روده وجود داشته باشد، می‌توانیم از این اطلاعات برای محاسبه خطر سکته مغزی استفاده کنیم.» دکتر شویچی تونومورا، نویسنده اصلی این مطالعه از مرکز ملی مغز و قلب و عروق در اوساکا، ژاپن، گفت: «هدف قرار دادن این باکتری‌های مضر دهانی خاص ممکن است به جلوگیری از سکته مغزی کمک کند.»

هر فرد تریلیون‌ها باکتری در روده خود دارد که در مجموع میکروبیوتای روده نامیده می‌شوند. دهان همچنین حاوی جامعه دیگری از باکتری‌ها به نام میکروبیوتای دهانی است. بیشتر این باکتری‌ها اثرات مثبتی بر بدن دارند و به فرآیند‌های طبیعی بدن مانند هضم غذا کمک می‌کنند. با این حال، تونومورا خاطرنشان کرد، هنگامی که انواع مفید و غیرمفید باکتری‌ها از تعادل خارج می‌شوند، بیماری می‌تواند رخ دهد.

پیش از این، این محققان دریافته بودند که باکتری دیگری که باعث پوسیدگی دندان می‌شود، استرپتوکوک موتانس، با خطر بیشتر خونریزی داخل مغز مرتبط است. در این مطالعه جدید که در بزرگترین مرکز سکته مغزی در ژاپن انجام شد، دانشمندان تمام باکتری‌های قابل تشخیص را در بزاق و روده افرادی که اخیراً دچار هر نوع سکته مغزی شده بودند، اندازه‌گیری کردند و آنها را با افراد همسن بدون سکته مغزی که تحت معاینات پزشکی معمول قرار داشتند، مقایسه کردند.

محققان دریافتند که یک نوع باکتری، استرپتوکوک آنژینوسوس، در بزاق و روده افراد مبتلا به سکته مغزی حاد به طور قابل توجهی بیشتر از گروه کنترل افرادی است که سکته مغزی نکرده بودند.

تجزیه و تحلیل گروه‌های مختلف باکتری نشان داد:

* پس از در نظر گرفتن عوامل خطر عروقی، وجود باکتری استرپتوکوک آنژینوسوس در روده به طور مستقل با افزایش ۲۰ درصدی خطر سکته مغزی مرتبط بود، در حالی که Anaerostipes hadrus (یک باکتری روده‌ای مرتبط با اثرات مفید) با کاهش ۱۸ درصدی خطر و Bacteroides plebeius (یک باکتری روده‌ای رایج در جمعیت ژاپن) با کاهش ۱۴ درصدی خطر همراه بودند.

* در طول یک دوره پیگیری دو ساله، بیماران سکته مغزی که در روده خود باکتری استرپتوکوک آنژینوسوس داشتند، خطر مرگ و میر و حوادث قلبی عروقی عمده به طور قابل توجهی بالاتر بود.

* بیماران سکته مغزی آلوده به Anaerostipes hadrus و Bacteroides plebeius در مقایسه با گروه کنترل، افزایش خطر مرگ یا عوارض جانبی نداشتند.

تونومورا گفت: «یافته‌های ما بینش‌های جدیدی در مورد رابطه بین باکتری‌های دهان و خطر سکته مغزی و همچنین استراتژی‌های بالقوه برای پیشگیری از سکته مغزی ارائه می‌دهد. هم استرپتوکوک موتانس و هم استرپتوکوک آنژینوسوس باکتری‌هایی هستند که با تولید اسید‌هایی که مینای دندان را از بین می‌برند، در پوسیدگی دندان نقش دارند. این موضوع اهمیت پیشگیری از پوسیدگی دندان را برجسته می‌کند که می‌توان با کاهش مصرف قند و استفاده از خمیردندان‌هایی که این باکتری‌ها را هدف قرار می‌دهند، به آن دست یافت. حفظ بهداشت دهان و دندان مهم است.»

محققان امیدوارند مطالعات مشابهی را در افرادی که سکته مغزی نداشته‌اند، اما عوامل خطر ابتلا به سکته مغزی را دارند، انجام دهند.

تونومورا گفت: «گسترش این تحلیل به جمعیت‌های در معرض خطر سکته مغزی برای درک پیامد‌های گسترده‌تر و توسعه استراتژی‌های پیشگیرانه بالقوه برای افراد در معرض خطر سکته مغزی بسیار مهم است.»

از آنجا که این مطالعه در یک جمعیت ژاپنی با حجم نمونه نسبتاً کوچک (۱۸۹ بیمار سکته مغزی و ۵۵ شرکت‌کننده غیر سکته مغزی) انجام شده است، نتایج آن ممکن است به طور کامل قابل تعمیم به سایر جمعیت‌ها یا گروه‌های بزرگتر و متنوع‌تر نباشد.

تونومورا گفت: «میکروبیوم دهان و روده به شدت تحت تأثیر سبک زندگی قرار دارد. سایر باکتری‌ها ممکن است مقصر اصلی سکته مغزی در کشور‌های دیگر باشند.»

«بهداشت ضعیف دهان و دندان می‌تواند منجر به التهاب شود و ممکن است خطر سکته مغزی را افزایش دهد. افزایش سطح استرپتوکوک آنژینوسوس که در روده بیمارانی که اخیراً دچار سکته مغزی شده‌اند، یافت می‌شود، جالب توجه است و این واقعیت که این سطوح با افزایش مرگ و میر دو سال پس از سکته مغزی مرتبط بودند، نشان می‌دهد که ممکن است در خطر سکته مغزی مداوم نقش داشته باشد.» از آنجا که این مطالعه پس از وقوع سکته مغزی انجام شد، بررسی گروه بزرگتری از افرادی که هنوز سکته مغزی نکرده‌اند، اما عوامل خطر را دارند، می‌تواند درک ما را از چگونگی ارتباط این باکتری‌ها با خطر سکته مغزی بهبود بخشد. دکتر لوئیز دی. مک‌کالو، از دانشکده پزشکی مک‌گاورن و بیمارستان مموریال هرمان-مرکز پزشکی تگزاس، که در این مطالعه دخیل نبود، گفت: «این دانش می‌تواند به بهبود استراتژی‌های پیشگیری کمک کند.»