چگونه باید سواد رسانه‌ای کسب کنیم؟

به گزارش مجله خبری نگار،ما می‌گوییم جنس سواد رسانه‌ای از جنس مهارت است، یعنی باید ابتدا آموزش‌های لازم را ببینیم و سپس به مهارت دست پیدا کنیم و مهارت در اثر تکرار و تمرین به دست می‌آید، همانطور که در رانندگی ابتدا آموزش‌ها را می‌بینیم و سپس پشت فرمان می‌نشینیم و آنقدر تکرار و تمرین می‌کنیم تا به مهارت برسیم، در سواد رسانه‌ای هم همین اتفاق می‌افتد و ابتدا باید مراحل آموزش را طی و سپس تکرار و تمرین کنیم تا به مرحله مهارت برسیم، بنابراین سواد رسانه‌ای خودبه‌خود به وجود نمی‌آید و نیازمند آموزش است و اینقدر برای زندگی ما مهم است که اگر لازم باشد باید برای آن هزینه کنیم. مراکز متعددی برای آموزش سواد رسانه‌ای داریم که مهم‌ترین آن مرکز انجمن سواد رسانه ایران است که متولی آموزش و نشر سواد رسانه‌ای در کشور است و دوره‌های متعدد در کشور برگزار می‌کند.

دوره‌ها در دو قالب آموزش عمومی و تربیت مربی برگزار می‌شود و افرادی که برای زندگی خصوصی نیازمند سواد رسانه‌ای هستند، می‌توانند در دوره‌های آموزش عمومی شرکت کنند و افرادی که مایل هستند در قالب مربی یا مدرس سواد رسانه‌ای فعالیت داشته باشند، می‌توانند دوره‌های تربیت مربی را شرکت کنند، به هرحال باید برای آن زمان بگذاریم تا از آموزش به مرحله مهارت و در نهایت به مرحله بینش برسیم. برای رسیدن به بینش حتماً باید ابتدا آموزش ببینیم و سپس مهارت‌افزایی کنیم. به طور معمول افرادی که وارد این دوره‌ها می‌شوند، بعد از دوره‌های آموزشی همراهی می‌شوند و در مورد آنها مانیتورینگ صورت می‌گیرد، یعنی افراد به شبکه‌های اجتماعی هدایت می‌شوند و در گروه‌های خاصی قرار می‌گیرند و در تکرار، تمرین و تحلیل پیام‌های متعدد مشارکت می‌کنند تا کم‌کم قدرت تشخیص پیدا کنند ما هیچ‌گاه در سواد رسانه‌ای نمی‌توانیم مرجعی را تصور کنیم که جواب همه سؤال‌ها را بداند و همه پیام‌ها را برای ما تحلیل کند، بنابراین مهم‌ترین و مؤثرترین مسیر در بحث سواد رسانه‌ای، آموزش سواد رسانه‌ای به خود افراد است. هر چقدر یک فردی دارای سواد رسانه‌ای بالا باشد، قادر نخواهد بود همه پیام‌ها را تحلیل کند. این مانند مسابقه دادن هواپیما با دوچرخه است که هر چقدر سریع رکاب بزنید، نمی‌رسید. حجم اخبار و اطلاعاتی که به دست ما می‌رسد، آنقدر زیاد است که امکان ندارد همه پیام‌ها را رصد کنیم و به همه پیام‌های جدید پاسخ دهیم و به همه آنها دسترسی داشته باشیم. هر کسی ممکن است در معرض یکسری اخبار خاص یا پیام‌های خاص قرار بگیرد و لازم است قدرت تشخیص درست یا غلط‌بودنش را خودش پیدا کند.

از این جهت آموزش سواد رسانه‌ای برای همه ضروری محسوب می‌شود، پس باید این باور را داشته باشیم همانطور که برای آموزش ابتدایی باید شش سال زمان هزینه کنیم، برای آموزش سواد رسانه‌ای هم باید یک یا دو سال زمان هزینه کنیم. باید برای ما مهم باشد، هم آموزش‌ها را ببینیم و تحلیل و بررسی کنیم، هم خودمان در فرایند تکرار، تمرین و تحلیل قرار بگیریم و مسلط به سواد رسانه‌ای شویم.