به گزارش مجله خبری نگار، چشم صحرا (ساهارا)، همچنین به عنوان ساختار ریچات شناخته میشود، یک سازند زمین شناسی است که در صحرای در نزدیکی اوادان، موریتانی واقع شده است. این ویژگی منحصر به فرد و متمایز، یک ساختار دایرهای عظیم است که قطر آن تقریباً ۳۰ مایل (۵۰ کیلومتر) است. حلقههای متحدالمرکز و الگوی متقارن این سازه وقتی از بالا به آن نگاه میشود، ظاهر یک چشم گاو نر غولپیکر را به آن میدهد، از این رو «چشم صحرا یا ساهارا» نامیده میشود.
چشم صحرا در فلات آدرار، منطقهای صخرهای در موریتانی در شمال غربی آفریقا واقع شده است. مختصات آن تقریباً ۲۱ درجه و ۰۷ دقیقه عرض شمالی و ۱۱ درجه و ۲۲ دقیقه طول جغرافیایی غربی است. این منطقه با شرایط خشک و بیابانی مشخص میشود و چشم صحرا را کاملاً در تضاد با مناظر اطراف قرار میدهد. علیرغم اندازه چشمگیر آن، این سازه به دلیل توپوگرافی نسبتاً مسطح و بی خاصیت به راحتی از روی زمین قابل مشاهده نیست.
در نگاه اول، ساختار ریچات با حلقههای متحدالمرکز و برآمدگیهای دایرهای شبیه یک گاو نر غولپیکر است. این شکل دایرهای متمایز، نظریههای اولیه مختلفی را در مورد شکلگیری آن جرقه زد، حتی یکی از این نظریهها این بود که این شهر محل شهر گمشده آتلانتیس است.
اگرچه برخی از کارشناسان در ابتدا تصور میکردند که چشم صحرا یک دهانه برخوردی عظیم است، اما مطالعات بعدی ثابت کرد که کنجکاوی زمین شناسی منشأ پیچیده تری دارد که شامل فرآیندهای زمینی است.
به لطف تحقیقات زمینشناسی مدرن، از جمله تصاویر ماهوارهای ارائهشده توسط سازمانهایی مانند رصدخانه زمین ناسا، دانشمندان اکنون میدانند که این یک گنبد زمینشناسی برجسته است که با لایههایی از سنگهای رسوبی مشخص میشود که طی میلیونها سال در معرض فرسایش باد و آب قرار گرفتهاند.
حلقههای متحدالمرکز این سازند عمدتاً از سنگهای رسوبی شامل ماسه سنگ و سنگ آهک تشکیل شده اند. حلقه بیرونی سازه از لایههای سنگی سختتر و مقاومتر تشکیل شده است، در حالی که درونیترین فرورفتگیها از لایههای سنگی نرمتری تشکیل شده است که در طول زمان با سرعت بیشتری فرسایش یافتهاند.
این لایههای رسوبی نگاهی اجمالی به گذشته زمین ارائه میدهند و میلیونها سال تاریخ زمین شناسی را ثبت میکنند. به همان اندازه که تصور رطوبت در صحرای صحرا دشوار است، برآمدگیهای دایرهای ساختار ریچات به دانشمندان کمک کرده تا دورههای مرطوب و خشک را در تاریخ این منطقه مطالعه کنند.
چشم ساهارا دارای یک مجموعه آذرین قلیایی است که شامل سنگهای آذرین به نام سنگهای گابروئیک است که در نتیجه فعالیت ماگمایی و دگرسانی گرمابی ایجاد میشوند.
این یک روش تخیلی برای گفتن این است که مواد زمین آنقدر داغ شد که به ماگما یا سنگ مایع تبدیل شد و سپس خود را به سنگهای اطراف فرو برد و به آرامی به یک ساختار بلوری سرد شد.
فرسایش، هم توسط باد و هم توسط آب، به مجسمه سازی ساختار ریچات به شکل کنونی آن کمک کرده است و انواع سنگهای مختلف را در معرض دید قرار میدهد و لایههای متحدالمرکز و شکل دایرهای آن را ایجاد میکند. نرخهای متفاوت فرسایش بین لایههای نرمتر و مقاومتر، بیشتر به ظاهر چشمگیر سازند امروزی کمک کرده است.
یکی از جذابترین جنبههای ساختار ریچات، شباهت آن به یک چشم عظیم زمانی است که آن را از فضا مشاهده میکنید. این ویژگی منحصر به فرد توجه دانشمندان و فضانوردان را به یک اندازه به خود جلب کرده است. فضانوردان جمینی تصاویری را در ماموریت جمینی IV ثبت کردند و فضانوردان در ایستگاه فضایی بین المللی نیز از چشم صحرا عکسبرداری کردند.
اهمیت زمین شناسی سازه ریچات فراتر از جذابیت بصری آن است. این بینشهای ارزشمندی را در مورد فرآیندهای زمین شناسی زمین، از جمله اثرات نیروهای زمین ساختی، فرسایش و فعالیتهای ماگمایی ارائه میدهد. علاوه بر این، وجود لایههای رسوبی شواهدی از محیطهای گذشته و احتمالاً حتی فعالیتهای اولیه انسان به دست آورده است.
برخی از محققان حدس میزنند که ساختار ریچات ممکن است توسط انسانهای اولیه مانند هومو ارکتوس یا هومو هایدلبرگنسیس ساکن شده باشد. آنها شواهدی از ساخت ابزار سنگی، از جمله ابزار آشولی (مانند تبرهای دستی)، در چشم انداز اطراف پیدا کرده اند، که نشان میدهد افراد اولیه ممکن است از این منطقه صحرای صحرا برای شکار یا سکونت کوتاه مدت استفاده کرده باشند.
چشم صحرا به دلیل موقعیت دورافتاده و شرایط چالش برانگیز صحرای اطراف آن، نسبتاً دسترسی محدودی دارد. با این حال، علاقهی بسیاری به شگفتی زمینشناسی این منطقه وجود دارد و تلاشهایی برای تسهیل دسترسی برای محققان، دانشمندان و گردشگران صورت گرفته است. لازم به ذکر است که شرایط و دسترسی ممکن است از زمان نگارش این متن تغییر کرده باشد.
مکان از راه دور: چشم صحرا در فلات آدرار در موریتانی قرار دارد و به دلیل موقعیت دوردست آن، رسیدن به این منطقه ممکن است چالش برانگیز باشد. نزدیکترین شهر اوادان است و حمل و نقل به این منطقه ممکن است شامل سفرهای خارج از جاده باشد.
محدودیتهای سفر: بازدیدکنندگان ممکن است نیاز داشته باشند محدودیتهای سفر را رعایت کنند و مجوزهای لازم را برای کاوش در منطقه دریافت کنند. همچنین، وضعیت سیاسی و امنیتی نیز میتواند بر دسترسی تأثیر بگذارد.
گردشگری علمی: چشم صحرا به عنوان مقصدی برای گردشگری علمی مورد توجه قرار گرفته است. محققان، زمینشناسان و دانشجویان میتوانند برای مطالعات میدانی و اکتشاف از سایت بازدید کنند و به ویژگیهای منحصر به فرد زمینشناسی این منطقه پرداخته و آنها را مورد بررسی قرار دهند.
تورهای با راهنما: برخی از مجریان تور، تورهای راهنما به چشم صحرا ارائه میدهند. این تورها اغلب شامل راهنماهای آگاه هستند که میتوانند بینشی در مورد تاریخچه زمینشناسی شکلگیری ارائه دهند و به بازدیدکنندگان کمک کنند تا اطلاعات بیشتری دریافت کنند.
برنامههای آموزشی: برنامههای آموزشی ممکن است برای تسهیل بازدید دانش آموزان و محققان سازماندهی شوند. این برنامهها میتوانند شامل سخنرانیها، کارگاهها و تجربیات عملی مرتبط با زمینشناسی منطقه باشند.
آب و هوای سخت: صحرای صحرا دارای آب و هوای خشن با دمای شدید است و بازدیدکنندگان باید برای شرایط چالش برانگیز از جمله دمای بالا در روز و دمای خنکتر در شب آماده باشند.
زیرساختهای محدود: فقدان زیرساختهای توسعهیافته در منطقه میتواند برای مسافران چالشهایی ایجاد کند. بنابراین، برنامهریزی و آمادهسازی کافی از جمله تدارک غذا، آب و حملونقل ضروری است.
برای افرادی که علاقهمند به بازدید از چشم صحرا هستند، تاکید میشود آخرین توصیههای سفر را بررسی کنند، اطلاعات به روز در مورد دسترسی را به دست آورند و برای تجربهای امنتر و آموزندهتر، تورهای با راهنما یا اکسپدیشنهای سازمانیافته را در نظر بگیرند. همچنین، مشاوره با مقامات محلی و کارشناسان در منطقه برای درک شرایط فعلی و الزامات بازدید از این منطقه بسیار مهم است.
۱. چشم صحرا (ساهارا) کجا قرار دارد؟
چشم ساهارا در فلات آدرار در موریتانی واقع شده است.
۲. آیا دسترسی به چشم ساهارا آسان است؟
نه، به دلیل موقعیت دوردست و شرایط صحرایی، دسترسی به چشم ساهاراممکن است چالش برانگیز باشد.
۳. چه اقداماتی برای تسهیل دسترسی به چشم ساهاراانجام شده است؟
تلاشهایی برای تسهیل دسترسی برای محققان، دانشمندان و گردشگران صورت گرفته است، از جمله ارائه تورهای راهنما و برنامههای آموزشی.
۴. چشم ساهارا چه ارزشهایی برای گردشگران دارد؟
چشم ساهارا به عنوان یک جاذبه طبیعی منحصر به فرد و مکانی برای گردشگری علمی شناخته میشود، که محققان، زمینشناسان و دانشجویان میتوانند از ویژگیهای زمینشناسی آن بهرهمند شوند.
۵. چه چالشهایی ممکن است در بازدید از چشم صحرا مواجه شویم؟
چالشهایی مانند شرایط آب و هوایی سخت و محدودیتهای زیرساختی میتواند در بازدید از چشم صحرا به وجود بیاید.
با نگاهی به زیباییها و ارزشهای فراوان چشم ساهرا یا صحرا، میتوان فهمید که این منطقه یکی از جواهرات طبیعی جهان است که با تمام وجود خود برای کشف و استفاده از آن توصیه میشود. امیدوارم این مقاله به شما اطلاعاتی جامع و جذاب دربارهی چشم صحرا ارائه داده باشد و شما را به سفری فراموشنشدنی به این منطقه زیبا دعوت کند.
منبع:اینفو