شرکت‌های چینی آمریکایی‌ها را از میادین نفتی عراق کنار زدند

به گزارش مجله خبری نگار، «پس از آشتی عربستان و ایران، چین به دنبال افزایش اثربخشی روابط اقتصادی، سهم سرمایه گذاری و مبادلات تجاری خود در منطقه بوده است» این بخشی از اظهارات یک کارشناس عراقی است.

در مقطع اخیر، عراق مجموعه‌ای از پروژه‌های نفتی را با هدف افزایش ذخایر نفتی به بیش از ۱۶۰ میلیارد بشکه راه اندازی کرد که در‌ها را به روی سرمایه گذاری‌های خارجی در حوزه اکتشاف باز گذاشته است.

دور جدید مناقصه بهره برداری از میان نفت و گاز در عراق به ضرر آمریکا و غرب تمام شد، زیرا شرکت‌های چینی به عنوان یک بازیگر اصلی ظاهر شدند و بیشترین سهم را از این معامله را به زیان آمریکا و غرب به دست آوردند.

ایاد العناز، تحلیلگر عراقی در این خصوص می‌گوید: به دنبال اینکه چین با ورود به مسائل سیاسی منطقه واسطه توافق بین جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی در مارس ۲۰۲۳ شد مراودات تجاری آن با کشور‌های منطقه نیز رو به رشد بوده است.

وی افزود، میانجیگری چین یک رویداد تاریخی پس از محدود شدن منطقه به مداخلات سیاسی آمریکایی‌ها و انگلیسی‌ها برای حل مناقشات و کشمکش‌ها به حساب آمد، زیرا تا آن زمان منطقه در حیطه نگرانی‌ها و منافع میدانی غربی‌ها قرار می‌گرفت.

العناز در سخنان خود با اسپوتنیک گفت: پس از آشتی عربستان و ایران، چین به دنبال افزایش اثربخشی روابط اقتصادی، سهم سرمایه گذاری و مبادلات تجاری خود و ایجاد حالت اطمینان خاطر نسبت به منافع خود در سایه امنیت منطقه‌ای آرام بوده است تا به تقویت وضعیت حضور چین و امکان گسترش روابط چین و کشور‌های منطقه منجر شود.

وی تاکید کرد: توافقات متقابل بین چین و همه کشور‌های عضو شورای همکاری خلیج فارس که برای اولین بار گسترش یافته و نشست چین و رهبران کشور‌های عربی شورای همکاری در سال گذشته نشانه مهم سیاسی-اقتصادی از میزان نقش چین در منطقه است.

این کارشناس افزود: چین از وضعیت رکود سیاسی بین واشنگتن و برخی کشور‌های منطقه استفاده کرد و توانست نقش پیشگامی خود را در انعقاد بسیاری از معاملات تجاری، اقتصادی و نظامی در زمینه‌های انرژی، بهبود عملکرد سیستم‌های دفاع هوایی، ساخت و ساز تاسیسات نفتی و تقویت روند مبادلات تجاری که به ۲۶۸ میلیارد دلار رسیده است تقویت کند.

العناز در خصوص روابط اقتصادی بغداد و پکن می‌گوید: با سیاست متوازن چین در تقویت وضعیت سرمایه گذاری مالی در زمینه‌های نفت، گاز، صنعت و معدن و ساخت و تعمیر زیرساخت‌ها و میادین انرژِی این سرمایه گذاری‌ها به ۳۰ میلیارد دلار رسیده است. چین عراق را به عنوان یک مسیر و کریدور استراتژیک می‌بیند به خصوص که عراق در حال ایجاد جاده توسعه است که بر اساس سیاست اقتصادی چین به عنوان حلقه اصلی ارتباط بین قاره‌های آسیا و اروپاست.

العناز تاکید کرد: حضور گسترده اقتصادی چین در منطقه این کشور را قادر می‌سازد تا در تمام شرایط و بحران‌هایی که خاورمیانه و جهان عرب از سر می‌گذرد، تأثیر میدانی سیاسی خود را داشته باشد.

عمر الحلبوسی کارشناس اقتصادی دیگر از عراق نیز افزایش سرمایه گذاری چینی‌ها در عراق را در تاثیر بر روابط کشور‌های غربی با دولت السودانی سهیم خواند و گفت: مطمئنا دیدار اخیر سفیر آمریکا با وزیر انرژی عراق در خصوص مسائل مربوط به انرژی در همین خصوص نیز بوده است.

وی حمله گروه‌های مقاومت در عراق به منافع شرکت‌های نفتی غربی در عراق را نیز در فرار این شرکت‌ها از عراق موثر خواند و گفت شرکت‌های غربی در پی حملات مکرر گروه‌ها و همچنین تنگنا‌هایی که عشایر عراقی ساکن در همجواری مقر این شرکت‌ها برایشان ایجاد کرده بودند مجبور به خروج از عراق شدند و شرکت‌های چینی بلافاصله جای آنها را پر کردند.

عراق هفته گذشته (۲۲ اردیبهشت) دور جدید مناقصه برای صدور مجوز اجرای ۲۹ پروژه توسعه میادین نفت و گاز در ۱۲ استان واقع در مرکز، جنوب و غرب این کشور را کلید زد شرکت‌های چینی، امتیاز سرمایه‌گذاری و بهره‌برداری در ۵ میدان را کسب کردند.

وزارت نفت عراق اعلام کرد که گروه نفت و گاز طبیعی چونگمن مجوز توسعه میدان فرات میانی بین استان‌های جنوبی نجف و کربلا و میدان شرق بغداد - الحاقات شمالی را کسب کرد.

گروه یونایتد انرژی چین برنده سرمایه گذاری در میدان الفاو در بصره در جنوب کشور عراق شد، در حالی که شرکت چنهوا برنده توسعه میدان القرنین در مرز بین عراق و عربستان سعودی شد. شرکت چینی جئو جید چین Geo-Jade همچنین برنده توسعه میدان نفت و گاز زرباطیه در استان واسط در شرق کشور شد. وزارت نفت عراق اعلام کرد که گروه خالد عبدالرحیم عراق نیز برنده مناقصه سرمایه گذاری در دو میدان نفت و گاز الدیمه در میسان و میادین ساسان و علان در نینوا در شمال غرب عراق شد. آخرین باری که عراق برای توسعه میادین نفت و گاز خود مناقصه برگزار کرده بود مربوط به سال ۲۰۱۸ بود و این بار پنجمین دور مناقصه شمرده می‌شود. عراق پس از عربستان سعودی دومین تولیدکننده بزرگ نفت در بین کشور‌های عضو سازمان کشور‌های صادرکننده نفت (اوپک) است.

ظرفیت تولید نفت در عراق از سه میلیون بشکه در روز به حدود پنج میلیون بشکه در چند سال گذشته رسیده است، اما طی ماه‌های اخیر شرکت‌های غول‌پیکری مانند اکسون موبیل آمریکا و رویال داچ شل بریتانیایی از تعدادی از پروژه‌ها به دلیل آنچه بازدهی ضعیف آنها خوانده شده خارج شدند.

دولت عراق اخیرا نیز تاکید کرده که از خروج شرکت‌های نفتی آمریکایی و انگلیسی از برخی پروژه‌های سرمایه‌گذاری در این کشور هیچ ضرری نکرده و شرکت‌های بین المللی دیگر را جایگزین آن کرده است. برخی منابع خروج شرکت‌های غربی از میادین نفت و گاز عراق را با اصرار پارلمان و مقاومت عراق برای خروج نظامیان عضو ائتلاف بین المللی مبارزه با داعش در عراق مرتبط می‌دانند. 

گروه‌های مقاومت عراق طی سال‌های اخیر با تعلل واشنگتن برای خارج کردن نظامیان خود از عراق پایگاه‌های نظامیان اشغالگر آمریکا و منافع آن را هدف گرفته‌اند. نیرو‌های اشغالگر آمریکایی همراه با سایر نظامیان خارجی در قالب به اصطلاح ائتلاف بین المللی از سال ۲۰۰۳ میلادی در عراق مستقر شده‌اند، اما بر اساس مصوبه پارلمان عراق باید دیگر از این کشور خارج شوند.