چه خطراتی بنا‌ها و محوطه‌های تاریخی را تهدید می‌کند؟

به گزارش مجله خبری نگار،علیرضا برشاهی، امروز (۳۰ فروردین) به مناسبت روز جهانی بنا‌ها و محوطه‌های تاریخی، بااشاره به اهمیت حفظ و نگهداری از بنا‌ها و محوطه‌های تاریخی، اظهار کرد: متاسفانه مجموعه‌ای از عوامل باعث شده تا بسیاری از بنا‌ها و محوطه‌های تاریخی در گذر زمان به سمت تخریب و نابودی بروند، درحالیکه دیگر جایگزینی برای آن‌ها نخواهیم داشت.

وی به تشریح مهمترین خطراتی که بنا‌ها و محوطه‌های تاریخی را در معرض تخریب و نابودی قرار می‌دهد پرداخت و افزود: شاید یکی از مهمترین این دلایل، گذشت زمان و فرسودگی و فرسایش این بنا‌ها و محوطه‌های تاریخی باشد.

رئیس گروه موزه‌ها و اموال منقول میراث فرهنگی استان تصریح کرد: برای اینکه بنا‌ها و محوطه‌های تاریخی را از تخریب و نابودی دور نگه داریم، باید هرساله اقدامات مرمتی روی آن‌ها صورت گیرد، این درحالیست که میزان اعتباراتی که برای حفظ، مرمت و احیاء این آثار تاریخی تخصیص داده می‌شود، بسیار محدود است.

وی تاکید کرد: تنها در استان کرمانشاه حدود ۴۲۰۰ اثر تاریخی وجود دارد که اگر هرساله بخواهیم بخشی از آن‌ها را مرمت کنیم به اعتبارات بسیار بالا و کلانی نیاز است، بنابراین به ناچار هر سال تعدادی از آن‌ها که نیاز بیشتری به مرمت دارند را انتخاب می‌کنیم و اقدامات مرمتی روی آن‌ها انجام می‌دهیم.

برشاهی در ادامه از عدم آگاهی مردم از اهمیت بنا‌ها و محوطه‌های تاریخی به عنوان یکی دیگر از تهدیدات برای تخریب آن‌ها نام برد و افزود: متاسفانه امروزه بسیاری از مردمی که در خانه‌های تاریخی زندگی می‌کنند و یا اینکه بنا‌هایی تاریخی مانند حمام‌ها در اطراف محل زندگی آن‌ها وجود دارد، به علت ناآگاهی از اهمیت این آثار تاریخی آن‌ها را تخریب می‌کنند تا خانه‌ها و بنا‌های جدیدی را جای آن‌ها بسازند.

وی تصریح کرد: از طرفی عده‌ای دیگر نیز هستند که به سودای گنج یابی و کشف اشیاء عتیقه اقدام به حفاری و تخریب تپه‌ها و محوطه‌های تاریخی می‌کنند که در دل طبیعت و یا زمین‌های کشاورزی قرار گرفته اند، درحالیکه در زیر این تپه‌ها چیزی جز مواد فرهنگی که تنها برای باستان شناسان ارزش دارد، چیز دیگری پیدا نمی‌کنند.

رئیس گروه موزه‌ها و اموال منقول میراث فرهنگی استان در ادامه به نقش وندال‌ها (تخریب گرها) در نابودی و تخریب بنا‌ها و محوطه‌های تاریخی اشاره کرد و گفت: وندال‌ها کسانی هستند که از روی عمد و با آگاهی از اهمیت بنا‌ها و آثار تاریخی اقدام به آسیب رساندن به بنا‌ها و محوطه‌های تاریخی می‌کنند که برای نمونه می‌توان به آثار تاریخی همچون سان رستم، تاق گرا، کتیبه باستانی کوه بمو در سرپل‌ذهاب و ... اشاره کرد که به علت دور بودن از محیط شهری و عدم محصور بودن، مورد آسیب وندال‌ها قرار گرفته اند.

به گفته این مسئول، یکی از اصلی‌ترین آسیب‌هایی که معمولاً وندال‌ها به آثار تاریخی وارد می‌کنند، مربوط به یادگاری نویسی، دیوار نویسی و روشن کردن آتش داخل این آثار است.

وی در ادامه با تاکید براینکه بلایای طبیعی نیز نقش مهمی در تخریب و نابودی آثار تاریخی دارند، گفت: ما در کشور و استانی زندگی می‌کنیم که همواره با بلایای طبیعی همچون زلزله و سیل دست و پنجه نرم می‌کند و با وقوع هرکدام از این بلاها، آسیب‌هایی متوجه بنا‌ها و محوطه‌های تاریخی استان هم می‌شود.

برشاهی از زلزله سال ۱۳۹۶ به عنوان نمونه‌ای از بلا‌های طبیعی در استان نام برد که توانست آسیب‌هایی را به بخشی از بنا‌ها و محوطه‌های تاریخی استان همچون مقابر ابودجانه، تاق گرا، مسجد عبدالله بن عمر، زیج منیژه، عمارت خسرو، قلعه گبری، چارقاپی، کاروانسرای قصرشیرین و ... وارد کند.

وی در پایان با بیان اینکه بنا‌ها و محوطه‌های تاریخی توجه عمومی از سوی مردم و مسئولین می‌خواهند، گفت: باید در دانشگاه ها، مدارس و به همه عموم مردم آموزش داده شود که این آثار متعلق به همه مردم است و باید خود مردم همکاری لازم را برای حفاظت از آن‌ها داشته باشند.