به گزارش مجله خبری نگار،هضم نشدن غذا یک نوع اختلال است و زمانی اتفاق میافتد که شکم مدت زمان طولانی خالی باشد. این اختلال باعث ایجاد طیف وسیعی از علائم شامل حالت تهوع، استفراغ، احساس سیری زیاد، خالی شدن آرام شکم میشود.
هضم نشدن غذا میتواند به دلایل مختلفی اتفاق بیفتد. هیچ درمان خاصی برای این موضوع وجود ندارد. البته درمانهای پزشکی میتواند به مدیریت این مشکل تا حدی کمک کند.
علائم هضم نشدن غذا میتواند خفیف تا شدید باشد و اغلب در بعضی از افراد بیش از دیگران رخ میدهد که شامل مواردی که در ادامه این بخش میخوانید است:
درد در قسمت بالای شکم
حالت تهوع و استفراغ
کاهش اشتها
نفخ
احساس سیری حتی بعد از مقدار کمی غذا خوردن
سوء تغذیه
کاهش وزن بدون دلیل
پزشک در این شرایط شما را معاینه میکند و سپس سوالاتی در مورد سوابق دارویی و پزشکی از شما میپرسد. برای این که بتواند علل را از روی علائم تشخیص دهد، در مورد آنها سوال میکند.
سپس آزمایشهای زیر را از شما خواهد گرفت:
سونوگرافی:
امواج سونوگرافی تصویری از اندامهای بدن شما فراهم میکنند که میتواند بیماری کبد، پانکراس و مشکلات مربوط به روده را تشخیص دهد.
تست خون:
آزمایش خون میتواند دیابت و دیگر وضعیتها را تشخیص دهد.
آندوسکوپی:
در این پروسه پزشک یک لوله بزرگ را وارد شکم کرده و مشکلات گرفتگی شکم و دیگر وضعیتها را بررسی میکند.
آزمایشهای دیگر
همچنین در صورت نیاز، آزمایشهای دیگری میگیرد تا ببیند که معده شما تا چه میزان خالی میشود که این آزمایشها شامل موارد زیر هستند:
اسکن خالی شدن معده:
در این آزمایش مقدار کمی غذا همراه با ماده رادیو اکتیو بدون آسیب توسط فرد خورده میشود؛ بنابراین میزان سرعت هضم و خالی شدن معده توسط پزشک مورد بررسی قرار میگیرد.
آزمایش تنفسی کربن:
در این آزمایش تولید کربن دی اکسید در سیستم گوارشی ثبت میشود.
قرص هوشمند:
قرص هوشمند کپسولی است که میتواند با تجهیزاتی که در درون خود دارد، میزان سرعت حرکت و هضم غذا را نشان دهد.
اگر مشکل هضم نشدن غذا در معده به دلایل مشکلاتی مثل دیابت باشد، مرحله اول این است که آن وضعیت خاص را کنترل کنید. بعد از آن پزشک ممکن است داروهای تغییرات رژیم غذایی و یا حتی در بعضی از موارد جراحی را پیشنهاد دهد.
داروها
پزشک در این شرایط ممکن است یک یا چند دارو برای درمان مشکل هضم نشدن غذا در معده تجویز کند.
داروهایی که حالت تهوع و استفراغ ایجاد شده بر اثر این مشکل را کنترل میکنند، شامل موارد زیر هستند:
پروکلوپرازین
اوندانسترون
پرومتازین
داروهای دیگر که عضلات شکم را تحریک میکنند و به گوارش کمک میکنند، شامل موارد زیر هستند:
متوکلوپرامید
اریترومایسین
دومپریدون
از آن جایی که این داروها میتوانند عوارض جانبی ایجاد کنند، پس حتماً در مورد مزایا و معایب این داروها با پزشک خود صحبت کنید.
جراحی
اگر سوء تغذیه، هضم نشدن غذا و یا استفراغ هنوز هم یک مشکل بعد از مصرف داروها باقی مانده باشد، پزشک تصمیم میگیرد که جراحی انجام دهد. هدف از جراحی این است که به معده شما برای خالی شدن بهتر کمک کند.
یک محرک معده به نام محرک الکتریکی شکمی یا GES داخل شکم قرار داده میشود. این دستگاه توسط سازمان جهانی سلامت مورد تایید قرار گرفته و برای افرادی مناسب است که بدنشان به دارو پاسخ نمیدهد.
برخی مطالعات نشان میدهد که سال اول بعد از جراحی بالای ۹۷ درصد از افرادی که به مشکل حالت تهوع و استفراغ دچار بودند، ممکن است که کم کم اضافه وزن پیدا کنند.
همچنین طول عمر افراد بعد از قرار دادن این دستگاه افزایش پیدا میکند.
تغییرات رژیم غذایی
حتماً باید به یک متخصص تغذیه مراجعه کنید که بتواند بخشی از درمان را به عهده بگیرد. باید غذاهایی برای فرد تجویز شود که هضم و گوارش آنها آسان باشد و اجازه دهد که مواد مغذی بیشتری به خود جذب کند.
ممکن است که متخصص رژیم غذایی شرایط زیر را به شما توصیه کند:
مصرف ۴ الی ۶ وعده در طول روز
مصرف نوشیدنی با کالری بالا
محدود کردن الکل یا نوشیدنیهای کربنی
مصرف روزانه مولتی ویتامین بر اساس تحمل بدن فرد
محدود کردن مصرف گوشت قرمز و لبنیات
مصرف سبزیجاتی که به اندازه کافی پخته شده اند
مصرف میوه
کاهش میزان فیبر موجود در مواد غذایی
مصرف غذاهای کم چرب
دوری از غذاهایی که فیبر بالایی دارند، مثل بروکلی یا پرتقال
افزایش فاصله زمانی بین خواب و مصرف وعده غذایی
مصرف غذاهای جامد به صورت پوره
مصرف بیشتر غذاهای مایع
اگر فرد در این مورد مشکل شدید داشته باشد، احتمالا نمیتواند غذاهای جامد و یا نوشیدنیهای مایع را میل کند. در چنین موردی از لوله غذا برای تغذیه بدن استفاده میشود. ترک سیگار به شدت برای بهبود این مشکل موثر است.
سم بوتولینوم نوع A
این سم، سمی است که فعالیت عضله را کاهش میدهد و میتواند اختلالات مربوط به معده را برطرف کند. تزریق دارو به داخل عضله اسفنکتر پیلوریک باعث بهبود این وضعیت میشود.
تحریک عصب واگال
عصب واگوس برای گوارش بسیار مهم است. تحقیقات در این مورد نشان میدهد که تحریک عصب واگال به شدت در بهبود این مشکلات مناسب است و میتواند التهاب و مشکلات عصبی مربوط به هضم نشدن غذا را بهبود ببخشد.
مشکلات رایج و سختیهای مربوط به مشکل هضم نشدن غذا چیست؟
علائمی مثل کاهش اشتها و استفراغ میتواند باعث کم آبی و سوء تغذیه شود که این دو مشکل سختیهای زیر را ایجاد میکند:
نا تعادلی الکترولیت
کاهش فشار خون
تپش قلب
تنفس سریع
کاهش ادرار
سیستم ایمنی ضعیف
دیر بهبود یافتن زخمهای بدن
ضعف عضلانی
این مشکل زمانی ایجاد میشود که غذا مدت زمان طولانی در معده میماند. در نتیجه باعث رشد بیش از حد باکتری میشود. مدیریت سطح گلوکز خون برای افراد مبتلا به دیابت نیز بسیار حائز اهمیت است که البته هضم نشدن غذا کمی کار را سختتر میکند.