به گزارش مجله خبری نگار، آلودگی هوا یک نگرانی عمده برای سلامت عمومی است، زیرا کاهش کیفیت هوا امری خطرناک است که در صورت تداوم این امر، میتواند اثرات زیادی بر سلامت و رفاه همه موجودات زنده بگذارد، آلودگی هوا نه تنها بر ریهها، بلکه سایر قسمتهای بدن نیز تأثیر میگذارد و باعث بسیاری از بیماریهای عفونی شود، همچنین آلودگی هوا به معنای وجود یک یا چند آلاینده اعم از گرد و غبار، گازها، بو، دود، بخارات، خاکسترهای فرار در هوای آزاد با کمیتها، کیفیتها و ماندگاری مختلف است که میتواند برای انسان، گیاه و جانور خطرناک باشد.
مجید اصغری، معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی قم در گفتگو با خبرنگار ایمنا، اظهار کرد: تأثیرات مضر آلودگی هوا، بر هیچکس پوشیده نیست و مردم باید مواردی را برای اینکه دچار بیماری نشوند، رعایت کنند، برایکاهش تماس مستقیم با آلاینده هوا از خروج غیرضروری از ساختمان (منزل یا محل کار) پرهیز کنند. اگر باید در فضای آزاد فعالیت کنند زمان آن را به حداقل ممکن کاهش دهند، افرادی که به اقتضای کار مدت زمانی را در فضای باز قرار میگیرند، از ماسک تنفسی مناسب و استاندارد استفاده کنند.
وی افزود: هنگام آلودگی هوا در خانه یا محیطهای بسته بمانند و درب و پنجرهها را بسته نگهدارند، در صورت امکان در اماکن سیستم تهویه مطبوع قرار دهند، از انجام فعالیتهای بدنی شدید و ورزش سنگین بهویژه اگر دارای مشکلات تنفسی و آسم یا بیماریهای قلبی-عروقی هستند، خودداری و برای کاهش استرس به سیستم قلب و عروق از استعمال محصولات دخانی از قبیل سیگار و قلیان پرهیز کنند، برای تسهیل خروج املاح و ذرات آلوده از بدن نوشیدن آب زیاد توصیه میشود و شستوشوی صورت با آب و صابون و نیز شستوشوی مجاری تنفسی فوقانی بهمنظور کاهش عوارض و حساسیت مؤثر است.
معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی قم خاطرنشان کرد: استفاده از رژیم غذایی مناسب از قبیل استفاده کافی از سبزیها و میوهها از جمله پرتقال، سیب، لیمو، کلم، کرفس و مصرف شیر و لبنیات کمچرب کمککننده و اثرگذار است.
وی گفت: متصدیان واحدهای صنفی عرضه مواد غذایی از قرار دادن محصولات غذایی آماده مصرف مانند آجیل و خشکبار خارج از محل عرضه به مشتری و کنار معابر عمومی که در معرض آلودگی است، خودداری کنند.
تغذیه سالم در روزهای آلودگی هوا را جدی بگیریم
محمدحسن انتظاری رئیس دانشکده تغذیه و علوم غذایی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در گفتگو با خبرنگار ایمنا در خصوص اهمیت تغذیه سالم در روزهای آلودگی هوا، اظهار کرد: گروههای آسیب پذیر مانند کودکان، زنان باردار و افراد سالمند که دچار بیماری قلبی و عروقی هستند در روزهایی که هوا آلوده است تا حد امکان از منزل بیرون نروند و وارد ترافیک شهری نشوند، با وجود اینکه به ورزش کردن توصیه میشود بهتر است افراد حساس در روزهای آلوده ورزش نکنند و مواقعی که هوا به شدت آلودهتر اعلام میشود بدانند ورزش کردن آنها به جای سلامتی برای بدن آنها مضراتی هم به دنبال دارد.
وی اضافه کرد: مصرف مواد غذایی وابسته به نوع آلودگی هوا متفاوت است، اما توصیه میشود افراد مواد حاوی آنتی اکسیدانها و رنگهای طبیعی را مصرف مصرف کنند از رنگ زردچوبه گرفته تا رنگ سبز سبزیجات و رنگهای مختلف میوهها در روزهای آلودگی هوا بیشتر مصرف شود، احتمال دارد اکنون در کشور بنزین سرب دار وجود نداشته باشد و یا به مقدار کمتری وجود داشته باشند، اگر آلودگی مربوط به سوختهای بنزین باشد بهتر است مردم بیشتر شیر و لبنیات مصرف کنند این موارد باعث میشود کلسیم بیشتری وارد بدن شده و باعث دفع سرب بدن شود و برای سلامت استخوانها هم مفید است.
این متخصص تغذیه و رژیم درمانی تاکید کرد: در روزهایی که هوا به شدت آلوده اعلام میشود همشهریان تا جایی که امکان دارد آب آشامیدنی مصرف کنند، در واقع بیشتر سموم بدن از طریق سیستم آبی بدن (کبد و کلیه) با کمک آب دفع میشود، بنابراین تا جایی که مقدور است از آّب آشامیدنی معمولی استفاده کنند و رعایت این موارد در آلودگی هوا باعث میشود تا کمتر دچار مضرات و آسیبهای آلایندگی هوا شوند.
انتظاری در مورد رژیم غذایی در روزهای آلودگی هوا، تصریح کرد: باید در روزهای آلودگی هوا شهروندان بیشتر غذای سالم مصرف کنند، برای مثال پروتئین کافی دریافت کنند، گوشت قرمز قیمت بالایی دارد و میتوانند به جای آن بیشتر از گوشت سفید مرغ استفاده کنند یا تخم مرغ و لبنیات که حاوی پروتئین و کلسیم است مصرف کنند، در رژیم غذایی مصرف میوه و سبزیجات را بگنجانند به خصوص میوهها و سبزیجات فصل و رنگی بخورند.
آلودگی هوا، زمینهساز عوارض قلبی و عروقی
مرجان منوچهری، مدیر گروه بهبود تغذیه جامعه معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در گفتگو با خبرنگار ایمنا اظهار کرد: آلودگی هوا به معنای وجود یک یا چند آلاینده اعم از گرد و غبار، گازها، دود، بخارات، خاکسترهای فرار در هوای آزاد با کمیتها، کیفیتها و ماندگاری مختلف است که میتواند برای انسان، گیاه و جانور خطرناک باشد.
وی اضافه کرد: با توجه به اینکه نفس کشیدن لازمه حیات هر انسانی است و آلودگی هوا میتواند این نیازمبرم را به مخاطره اندازد، پرداختن به این مقوله و راههای کاهش اثرات مخرب آن بر سلامتی و طول عمر از اهمیت بسزایی برخوردار است، ریزگردها و آلودگی موجود در هوا میتواند وارد جریان خون شده و زمینهساز عوارض قلبی و عروقی و سرطانهای مختلف و تشدید اینگونه بیماریها در افراد مبتلا، ایجاد واکنشهای حساسیتی و کاهش طول عمر شود.
این کارشناس تغذیه و رژیم درمانی تاکید کرد: با توجه به اینکه آلودگی هوا میتواند باعث به مخاطره انداختن سلامتی افراد شود، رعایت توصیههای تغذیهای در این شرایط برای تمام گروههای سنی به خصوص کودکان، سالمندان، مادران باردار و مبتلایان به بیماریهای قلبی-ریوی ضروری است، سیستم ایمنی بدن به عنوان سپری محکم میتواند بدن را در مقابل عوامل خطر بیرونی مانند آلودگیهای محیطی و درونی و انواع عفونتها حفظ کند، بنابراین تقویت سیستم ایمنی آنتیاکسیدانها ترکیباتی است که جلوی عمل رادیکالهای آزاد (عوامل مخرب سلولها) را گرفته و مانع از تخریب سلولهای حیاتی بدن شده و از جذب فلزات سنگین (سرب، کادمیوم، جیوه) در بدن ممانعت میکنند.
وی افزود: بهتر است میوهها و سبزیجات در شرایط آلودگی هوا به صورت خام مصرف شوند تا ویتامین C موجود در آنها حفظ شود، از مهمترین منابع ویتامین C میتوان به مرکبات (پرتقال، نارنگی، گریپ فروت)، فلفل سبز، فلفل دلمهای، کلم بروکلی، گل کلم، کلم برگ، گوجه فرنگی، سبزیجات برگ سبز، اسفناج، جعفری، کیوی، اشاره کرد.
منوچهری اظهار کرد: شیر به دلیل داشتن فسفر، منیزیم و کلسیم، خنثیکننده سموم است و دفع ادرار و مدفوع و مواد آلاینده را تنظیم میکند بنابراین برای دفع سرب و آلودگی هوا توصیه میشود افراد روزانه حداقل دو لیوان شیر کم چرب مصرف کرده و از مصرف شیر پرچرب اجتناب کنند، زیرا اسیدهای چرب اشباع موجود در مواد غذایی پرچرب باعث تضعیف سیستم ایمنی بدن شده و موجب گسترش بیماریهای ریوی در هوای آلوده شود.