کاهش فارغ التحصیلان بیکار در سال اول دولت سیزدهم

به گزارش مجله خبری نگار/ایران: آنچه در شاخص‌‎های نرخ اشتغال کشور مشهود است، بهبود وضعیت شاخص اشتغال در جوانان بخصوص در بین فارغ‌التحصیلان دانشگاهی است، به‌طوری‌که در اولین سال دولت سیزدهم میزان اشتغال تحصیلکرده‌های دانشگاهی افزایش یافت و بیانگر آن است که دانش‌آموختگان دانشگاهی بر خلاف روند فصول گذشته، شانس بالایی نسبت به سایرین برای به دست آوردن فرصت‌های شغلی دارند.

بررسی داده‌های آماری مرکز آمار از روند اشتغال کشور در یک سال اخیر منتهی به شهریورماه سال ۱۴۰۱ نشان می‌دهد از مجموع ۲۳ میلیون و ۷۷۸ هزار و ۷۱۴ شاغل در کشور، ۶ میلیون و ۴۲۰ هزار و ۵۲۳ نفر را دانشگاه رفته تشکیل می‌دهند.

با توجه به اینکه در اشتغال کشور ریزش‌ها و رویش‌ها وجود دارد، این میزان اشتغال ایجاد شده در فارغ‌التحصیلان نشان می‌دهد سهم آن‌ها از اشتغال کشور روند رو به رشدی داشته؛ یعنی سهم فرصت‌های شغلی جدید از آن فارغ‌التحصیلان است.

به نظر می‌رسد رویکرد دولت سیزدهم به مقوله فعالیت‌های دانش‌بنیان و استارتاپ‌ها به این ظرفیت اشتغالزایی دانش‌آموختگان افزوده است. از طرفی ایجاد سامانه ملی رصد اشتغال نیز به این موضوع کمک کرده است تا استعداد‌های مغفول، شناسایی شده و باعث رشد سهم شاغلان دانشگاهی از مجموع کل شاغلان در کشور شود.

بررسی‌ها نشان می‌دهد تعداد بیکاران دانش‌آموخته دانشگاهی نیز در یک سال گذشته منتهی به شهریورماه سال ۱۴۰۱ به زیر یک میلیون نفر رسیده است. تعداد بیکاران تحصیلکرده دانشگاهی در تابستان سال ۱۴۰۰ یک میلیون و ۱۲ هزار و ۲۲۷ نفر بود که در پایان شهریورماه با کاهش تعداد ۵۶ هزار و ۸۲۹ نفر به ۹۵۵ هزار و ۳۹۸ نفر رسیده است.

نرخ بیکاری فارغ‌التحصیل آموزش عالی در تابستان امسال ۱۳.۲ درصد برآورد شده است. به بیان ساده‌تر بالغ بر ۱۳ درصد کسانی که مدرک دانشگاهی دارند و متقاضی کار هستند، نتوانسته‌اند برای خود شغلی دست و پا کنند. این در حالی است که نرخ بیکاری دانشگاه‌رفته در تابستان سال گذشته ۱۴.۴ درصد به ثبت رسیده بود که گویای کاهش ۱.۲ درصدی بیکاری در تابستان سال‌جاری است.

نتایج داده‌های آماری مرکز آمار نشان می‌دهد نرخ بیکاری مردان دانشگاه رفته ۰.۹ درصد با کاهش مواجه شده و از ۹.۷ درصد به ۸.۸ درصد رسیده است. به بیان دیگر تعداد مردان بیکار تحصیلکرده ۳۲ هزار و ۶۲۷ نفر کاهش یافته و به ۴۴۱ هزار و ۵۰۳ نفر رسیده است.

در پایان تابستان امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته، نرخ بیکاری زنان تحصیلکرده نیز با کاهش ۱.۸ درصدی به ۲۳.۲ درصد رسیده است. به عبارتی تعداد زنان بیکار دانشگاه رفته در این مدت به ۵۱۳ هزار و ۸۹۵ نفر کاهش یافته است. یعنی ۲۴ هزار و ۹۷ نفر از آن‌ها در این مدت از چرخه بیکاری خارج شده‌اند.

سهم بیکاران فارغ‌التحصیل دانشگاهی از کل بیکاران کشور در پایان شهریورماه امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۰.۳ درصد کاهش نشان می‌دهد که این سهم در بین مردان ۰.۷ درصد و در بین زنان نیز ۲.۹ درصد است.

سهم اشتغال فارغ‌التحصیلان نیز از مجموع شاغلان کشور در همین مدت ۰.۹ درصد افزایش نشان می‌دهد که در زنان این نسبت یک درصد و در مردان ۰.۷ درصد رشد داشته است.

بررسی‌ها از داده‌های آماری نشان می‌دهد در بازه زمانی یک سال اخیر از تابستان سال ۱۴۰۰ تا تابستان سال ۱۴۰۱ بر میزان اشتغال زنان فارغ‌التحصیل دانشگاهی افزوده شده و سهم زنان بیکار فارغ‌التحصیل با کاهش روبه‌رو بوده است.

در همین مدت، زنان فارغ‌التحصیل دانشگاهی به میزان یک درصد با رشد مواجه شدند. در همین حال سهم زنان فارغ‌التحصیل بیکار از مجموع کل بیکاران کشور، در تابستان سال ۱۴۰۱ نسبت به تابستان سال ۱۴۰۰، حدود ۳ درصد کاهش نشان می‌دهد. در این بازه زمانی اشاره‌شده، سهم زنان فارغ‌التحصیل بیکار از ۷۱,۶ درصد در پایان تابستان سال ۱۴۰۰ به ۶۸,۷ درصد در انتهای سه ماهه دوم سال ۱۴۰۱ رسیده است. به عبارتی ۲,۹ درصد از بیکاران فارغ‌التحصیل زن در این بازه یک‌ساله کاهش یافته‌اند.

نرخ بیکاری در ایران از ۹.۶ درصد در تابستان سال گذشته به ۸.۹ درصد در تابستان سال‌جاری رسیده است که نشان از کاهش نرخ بیکاری در کشور دارد. بر این اساس کل جمعیت بیکار کشور در تابستان امسال ۲ میلیون و ۳۳۳ هزار نفر بوده است، اما آنچه مشخص است روند بهبود وضعیت اشتغال در بین جوانان بخصوص جوانان تحصیلکرده دانشگاهی است. در سال‌های گذشته این روند معکوس بود؛ چراکه نرخ بیکاری در بین دانشگاه رفته‌ها به دلیل نبود بستر مناسب و زیرساخت لازم روند افزایشی داشت، اما طی یک سال اخیر این روند با اجرای طرح‌های مهارتی نظیر نخلستان، کهاد و مشوق‌های بیمه‌ای برای کارفرمایان و احداث مراکز مهارت‌آموزی در جوار کارگاه‌ها، منجر به استقبال دانشگاه رفته‌ها از این موضوع شده که در افزایش میزان اشتغال و کاهش نرخ بیکاری تأثیر‌گذار بوده است.

براساس آمار‌ها بیش از ۵۰ درصد ورودی‌های حوزه مهارت آموزی و مراجعه‌کنندگان به واحد‌های آموزش فنی و حرفه‌ای را فارغ التحصیلان دانشگاهی تشکیل می‌دهند که نشان می‌دهد قابلیت‌های حرفه‌ای برای حضور در بازار کار در افراد ایجاد نمی‌شود از این رو آموزش‌های فنی و حرفه‌ای نقش تأثیرگذاری در اشتغالزایی جویندگان کار و دانش آموختگان دانشگاهی دارد و طرح نخلستان از این جهت می‌تواند ضعف مهارتی فارغ التحصیلان برای ورود به بازار کار را برطرف کند.

در این زمینه غلامحسین حسینی‌نیا، معاون وزیر کار و رئیس سازمان آموزش فنی وحرفه‌ای، درگفت وگو با ایسنا با تشریح جزییات طرح نخلستان، می‌گوید: این طرح ویژه دانش آموختگانی است که متناسب با رشته‌های تحصیلی آن‌ها بازار کاری وجود ندارد و در قالب این طرح به آن‌ها طی ۶ ماه مهارت‌های فناوری اطلاعات (IT) آموزش داده می‌شود.