آتش‌سوزی لنج‌ها، جان محیط‌زیست دریایی را می‌گیرد

به گزارش مجله خبری نگار، اکوسیستم‌هایی حساس و در عین حال بسیار مفید برای کره زمین هستند، اما توسعه زندگی صنعتی و شهرنشینی و مهمتر از همه توسعه مردوادات ملی و بین المللی، حیات این پهنه‌های آبی مورد تهدید قرار گرفت، در واقع ۹۰ درصد حمل و نقل کالا‌ها از طریق دریا‌ها و اقیناوس‌ها انجام می‌شود و حجم زیاد از مردم کره زمین از طریق این پهنه‌های آبی امرار معاش می‌کنند.

از سوی دیگر نقش بسزایی در تلطیف هوا و تعدیل دما دارند که بر این اساس، نمی‌توان نقش آن‌ها را در ادامه حیات بر روی کره زمین نادیده گرفت، اما امروزه با عوامل مختلفی دست به گریبان هستند که آتش سوزی شناور‌ها و ورود انواع آلودگی از جمله مخازن سوخت و حتی بار آن‌ها به داخل دریا‌ها یکی از آن‌ها است که علاوه بر اینکه حیات دریا‌ها را تهدید می‌کند بلکه زیستمندان آن هم در امان نیستند.

ایران نیز با دارا بودن دو پهنه آبی بزرگ در شمال و جنوب یکی از کشور‌های دریامحور است از این رو حفاظت از محیط زیست دریایی در ان باید مورد توجه قرار گیرد که در این میان نقش شیلات و عملکرد زیست محیطی بنادر بسیار حایز اهمیت است که مدیرکل دفتر بررسی و مقابله با آلودگی دریایی سازمان حفاظت محیط‌زیست دراین باره گفت: آتش سوزی و یا غرق شدن شناور‌ها بالقوه عامل آلایندگی دریا‌ها است، زیرا هم محتوای بار شناورها، هم مواد تشکیل دهنده بدنه شناور و هم روغن‌های موتور، آب خَن و سوخت شناور از عوامل اصلی ایجاد آلودگی در دریاهاست که با بروز آتش سوزی وارد دریا می‌شوند.

خَن اتاقکی است در ته بدنه یک کشتی یا قایق که در آن آب جمع می‌شود تا بعداً بتوان آن را به بالا پمپ کرد، در بسیاری از کشتی‌ها، آب و روغن در خَن‌ها آمیخته می‌شود و به هنگام تمیز کردن خَن، تخلیه آن در دریا‌ها باعث آلودگی می‌شود. امروزه به کار بردن دستگاه جداساز آب و روغن در موتورخانه کشتی‌ها در سطح بین‌المللی الزامی شده تا آب خَن پیش از ریختن به دریا تمیز شود.

محمود رضایی افزود: در جا‌های مختلف دنیا بار‌ها شاهد نشت مواد سوختی و مواد شیمیایی به دریا و آلودگی نفتی و شیمیایی ایجاد شده در دریا ناشی از آتش سوزی شناور‌ها بوده ایم، یکی دیگر از عواقب سوء ناشی از آتش سوزی شناور‌ها تخلیه اضطراری بار شناور به دریا است که بسته به نوع و جنس بار اثرات زیانباری بر محیط زیست دریایی وارد می‌کند.

وی اظهارداشت: اگر آتش سوزی منجر به غرق شدن شناور شود که بر عواقب آن باید آسیب رساندن به بستر دریا و زیستمندان منطقه از جمله آبسنگ‌های مرجانی را باید اضافه کرد، این موارد علاوه بر افزایش دما و کدورت آب، باعث به خطر افتادن حیات زیستمندان منطقه حریق می‌شود.

رضایی ادامه داد: از دیگر مضرات آتش سوزی شناور‌ها احتمال سرایت آتش به زیستگاه‌های طبیعی از جمله جنگل‌های حراء است که از اکوسیستم‌های ارزشمند ساحلی دریایی کشور محسوب می‌شوند که اگر از بین بروند جبران کردن تلفات آن‌ها بسیار دشوار خواهد بود که در این فاصله حیات پرندگان آبزی و کنار آبزی و موجودات دریایی زیادی به خطر می‌افتد.

وی تصریح کرد:، چون لنج‌ها معمولا از جنس چوب هستند از این رو زمانی که دچار آتش سوزی می‌شوند علاوه بر اینکه محیط زیست دریایی را به خطر می‌اندازند موجب آلودگی هوا نیز می‌شوند، چون حوضچه‌های حضور این لنج‌ها معمولا در نزدیک مناطق مسکونی قرار دارد، همچنین امکان سرایت آتش به سایر لنج‌هایی که در حوضچه هستند، وجود دارد و این خطر را چند برابر می‌کند.

رضایی ادامه داد: در مواردی که لنج‌ها به دور از ساحل و حوضچه‌های آبی دچار آتش سوزی می‌شوند و در نهایت غرق می‌شوند که باقیمانده آن‌ها در ته دریا جای می‌گیرد که ممکن است در مواردی باعث ایجاد مزاحمت در کنترل تردد سایر شناور‌ها شود که این مساله نیز مشکل ساز و خطر آفرین خواهد بود.

وی تاکید کرد: بر اساس اصل پیشگیری بهتر درمان است، دفتر بررسی و مقابله با آلودگی‌های دریایی سازمان حفاظت محیط زیست بررسی عملکرد محیط زیستی بنادر تجاری و شیلاتی را در دستور کار خود قرار داده که در این روند علاوه بر بررسی امکانات و وضعیت اطفای حریق در بنادر کشور نیم نگاهی هم به وضعیت و امکانات اطفای حریق در شناور‌ها و تاکید بر لزوم نظارت مدیریت بنادر به امکانات اطفای حریق در شناور‌ها و نظارت بر رعایت پروتکل‌های ایمنی دارد که حداکثر تلاش برای وقوع آتش سوزی شناور‌ها صورت گیرد و مانع وقوع خسارات جانی، مالی و زیستی در منطقه شود.

مدیرکل دفتر بررسی و مقابله با آلودگی دریایی سازمان حفاظت محیط‌زیست اظهارداشت: در واقع در راستای وظایف حاکمیتی سازمان محیط زیست و پیرو برنامه ریزی‌های انجام شده برای بازرسی عملکرد محیط زیستی بنادر شیلاتی کشور با هماهنگی سازمان شیلات کشور، از بنادر شیلاتی استان‌های شمالی کشور، بنادر شیلاتی استان‌های سیستان و بلوچستان و خوزستان مورد بازرسی قرار گرفتند.

وی افزود: در مرداد ماه امسال نیز کارشناسان دفتر بررسی و مقابله با آلودگی‌های دریایی از بنادر شیلاتی استان بوشهر بازرسی محیط زیستی انجام دادند و ضمن بررسی وضعیت محیط زیستی این بنادر نقاط قوت و ضعف عملکرد محیط زیستی بنادر شیلاتی استان بوشهر احصا شد.

رضایی گفت: از نقاط ضعف برخی از بنادر شیلاتی کمبود تجهیزات اطفای حریق و مقابله با آتش سوزی در بنادر و شناور‌های صیادی بود که متاسفانه در چند روز اخیر آتش سوزی چند لنج باری در بنادر کشور موید این مهم است که ضرورت اهتمام، همکاری و مساعدت دستگاه‌های ذیربط و مالکان شناور‌ها را دو چندان می‌کند، لذا با تامین تجهیزات و تامین اعتبار لازم برای تهیه و به روز کردن تجهیزات مناسب در بنادر و شناور‌ها برخی از این حوادث قابل پیش گیری است که با اجرای آن از آلودگی دریا ناشی از این حوادث جلوگیری می‌شود.

مدیرکل دفتر بررسی و مقابله با آلودگی دریایی سازمان حفاظت محیط‌زیست تاکید کرد: این دفتر کماکان به همکاری با سازمان شیلات و سایر دستگاه‌های ذیربط ادامه می‌دهد و آماده هرگونه همکاری و مساعدت در جهت نیل به اهداف سازمانی و حفظ محیط زیست دریایی است.