خودروهای گازسوز در آمریکا مشتریان خاص خود را دارند. تصمیم فورد برای تولید پیکاپ F-150 با موتور هشت سیلندر میتواند تا حدودی خیال کسانی که در ایران عقیده دارند خودروهای سدان داخلی مثل سمند و پراید نمیتوانند با سوخت گاز طبیعی خوب کار کنند را راحت کند. از نظر اقتصادی هم خودروهای بنزینی در یک سال حدود دو، سه میلیون تومان هزینه سوخت دارند اما هزینه خودروهای دو گانهسوز در سال کمتر از ۱.۵ میلیون تومان برآورد میشود.
به گزارش مجله خبری نگار، بیشترشان رانندههای قدیمی و باتجربه تاکسی هستند. سوییچ مخصوص را فشار میدهند تا جای بنزین، گاز مایع در سیستم سوخترسانی خودرو جریان پیدا کند. بعد با دلخوری غرغر میکنند که ماشین توان قبلی را ندارد و به زود سربالاییها کوچک را طی میکند. بعضی مکانیکها هم میگویند گاز مایع به موتور ماشین آسیب میزند با این حال در خارج ایران و در نقطهای مثل آمریکا شرکت آمریکایی فورد توجه ویژهای به ساخت خودروهای گازسوز دارد، چون قیمت گاز طبیعی در مقایسه با بنزین به میزان قابل توجهی در آمریکا پایین بوده و از سوی دیگر این نوع سوخت آلایندگی کمتری تولید میکند.
متوسط قیمت حجم معادل یک گالن بنزین ۳.۷ لیتری، گاز طبیعی در آمریکا حدود دو دلار بوده است. حتی در برخی مناطق این کشور قیمت این حجم گاز معادل یک دلار است که از قیمت پایین گاز طبیعی در مقایسه با دیگر حاملهای انرژی خبر میدهد. به همین خاطر خانوارهای آمریکایی تصمیم گرفتهاند به میزان قابل توجهی در هزینههای سوخت خودرو خود صرفهجویی کنند. تقاضا برای خودروهای گازسوز در آمریکا روندی افزایشی دارد. تصمیم فورد برای تولید پیکاپ F-150 با موتور هشت سیلندر میتواند تا حدودی خیال کسانی که در ایران عقیده دارند خودروهای سدان داخلی مثل سمند و پراید نمیتوانند با سوخت گاز طبیعی خوب کار کنند را راحت کند.
سرعت مصرف گاز CNG برای مدت ۱۰ سال رشد خیلی سریعی در ایران داشت. ایران پس از پاکستان بیشترین تعداد جایگاه CNG در دنیا را دارد. خودروهای بنزینی در یک سال حدود دو، سه میلیون تومان هزینه سوخت دارند، این در حالی است که هزینه خودروهای دو گانهسوز در سال کمتر از ۱.۵ میلیون تومان برآورد میشود. اگر یک خانواده خودرو بنزینی به طور متوسط ۱۵ هزار کیلومتر در یک سال با خودرو خود پیمایش داشته باشد، با احتساب قیمت جدید بنزین (هزار و ۵۰۰ تومان برای بنزین سهمیهبندی و سه هزار تومان برای بنزین سه هزار تومانی) باید ماهیانه ۲۷۰ هزار تومان برای بنزین بپردازد.
این در حالی است که فعلا قیمت هر مترمکعب گاز CNG را از مبلغ ۴۸۰ تومان است. بهاین ترتیب صاحبان خودروهای دو گانهسوز با پرکردن هرباک گاز میتوانند در ماه مبلغ قابل توجهی در هزینههای خود صرفهجویی کنند.
خودروهای پایه گازسوز به خودروهایی گویند که سوخت اول آنها گاز وسوخت دوم، بنزین است. موتورهای گازسوز کارخانهای اصطلاحا به موتورهایی گفته میشود که بهصورت اولیه و پایه گازسوز در کارخانه تولید وتمامی قطعات موتور جهت این نوع سوخت طراحی شده است، به این معنی که تغییراتی مانند تغییر نسبت تراکم، مقاومسازی بلوک سیلندر، سرسیلندر، تغییر در ساختار سیستم سوخترسانی، سیستم جرقه، میل بادامک، سیستم خنککاری، روغنکاری، جانمایی موتور، مخازن، کیت گازسوز و ... به صورت اولیه و اصلی در هنگام تولید درکارخانه طراحی شده است. در این نوع موتورها به دلیل تولید اولیه به صورت گازسوز مشکلاتی از قبیل افت توان، گشتاور، آلایندگی بالا و مشکل خنککاری موتور برطرف شده است.
دارندگان این دسته خودروها بر اساس تجربیات خود بر این عقیدهاند که هزینه سوخت آنها در هفته نسبت به خودروهایی با موتور بنزینی بسیار کم است. دارندگان خودرو سمند پایه گازسوز یا همان سمند EF۷ میگویند با پرکردن یک باک گاز میتوانند ۲۵۰ کیلومتر پیمایش داشته باشند. هزینه یک سفر درون شهری با سمند پایهگازسوز در مقایسه با سمند بنزینی بهشکل چشمگیری پایین است.
سوخت CNG نسبت به سایر سوختهای هیدروکربنی دارای پائینترین نسبت کربن به هیدروژن است. در خودروهای گازسوز بهعلت کاهش قابل ملاحظه کربن در منطقه احتراق، ورودی سوپاپها، سرپیستونها و شیارهای رینگها، امکان گریپاژ کردن قطعات بهمراتب کاهش پیدا میکند. با این حال هنوز افرادی هستند که باز هم مهر خشک کار کردن را بر پیشانی موتورهای گاز سوز میزنند. زمانی که موتور اتومبیل شما سرد است، بنزین روی دیواره سیلندرها تقطیر میشود و به سمت کارتل روغن سرازیر میشود. این مقدار اگر چه بسیار نا چیز و غیر قابل اندازه گیری است، ولی در درازمدت باعث خراب شدن روغن و از بین رفتن خاصیت روانکاری آن میشود در حالی که گاز طبیعی حتی در دمای ۱۰ درجه زیر صفر هم تقطیر نمیشود و حتی قرار گرفتن در مجاورت روغن باعث خراب شدن آن نمیشود. این موضوع دلیل دیگری است که نشان میدهد کارکرد خشک موتورهای گاز سوز بیشتر یک ذهنیت اشتباه است.
رانندههای قدیمی، از آنهایی که عمری را صرف سروکله زدن با ترمز و گاز و دنده کردهاند، باورهایی دارند که کاملا مخصوص خودشان است. آنها میگویند یک خودروی گازسوز نقاط ضعفی دارد. مثلا از خطر آتشسوزی حرف میزنند؛ در حالی که خطر آتشسوزی در شرایط عادی کارکرد موتورهای CNG بسیار کم است، چون گاز CNG از هوا سبکتر است و در فضا پراکنده میشود.
کاهش توان موتور یکی دیگر از اتهامات وارد شده به خودروهای گازسوز است اما محاسبات انجام شده از نظر علمی ثابت کردهاند وسائل نقلیه دوگانهسوز، تنها حدود ۱۰ تا ۱۲ درصد قدرت خود را بهعلت استفاده از گاز طبیعی به جای اکسیژن در محفظه احتراق موتور از دست میدهند. بعضیها میگویند هنگام استفاده از سوخت گاز طبیعی اگزوز داغ میشود. این حرف تا حدودی درست است، اما باید توجه داشت که موتورهای گازسوز که از عملکرد بنزینی تبدیل به گازسوز شدهاند دارای اگزوزهائی با درجه حرارت بیشتر هستند. در موتورهای بنزینی، تاخیر بنزین تاثیر خنک کنندهای در سیستم مکش سوخت و سیلندرها دارد. این امر در مورد گاز اتفاق نمیافتد. از طرفی یک مخلوط گازی تمایل به احتراق آهستهتری نسبت به بنزین دارد و ممکن است هنگام عبور و خروج از سوپاپها باز هم در حال سوختن باشد.
منبع: فرارو