لزوم روایت‌سازی تازه از نماز برای نسل امروز

به گزارش مجله خبری نگار به نقل از سایت اطلاع‌رسانی معاونت رسانه‌ای و تبلیغات وزارت ارشاد، نشست هم‌اندیشی رابطان اقامه نماز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به میزبانی معاونت امور رسانه‌ای و تبلیغات و با حضور معاون رسانه‌ای وزیر و رئیس مرکز عالی قرآن و عترت برگزار شد.

در این نشست، محمدرضا نوروزپور- معاون رسانه‌ای و تبلیغات وزیر با تأکید بر ضرورت بازخوانی معنا، تجربه و کارکرد‌های نماز در زندگی انسان امروز گفت: «امروز بیش از هر زمان دیگری باید برای نسل جدید روشن کنیم که نماز چه نیازی از آنها را پاسخ می‌دهد و چه دستاوردی دارد. نسل جوان در معرض سیلی از اطلاعات، تصویرها، صدا‌ها و انواع سرگرمی‌هاست. در چنین فضایی کمتر فرصتی برای مکث و تأمل در پرسش‌های بنیادین باقی می‌ماند؛ ازاین‌رو باید با زبانی مؤثر و غیرمستقیم، آرامش، معنا و زیبایی نهفته در نماز را به آنان نشان دهیم».

وی افزود: «گمشده امروز انسان، معنویت و آرامش است. اگر بتوانیم این حقیقت را به زبان نسل جدید بیان کنیم، پیام ما شنیده خواهد شد. باید جا بیندازیم که نماز نه یک تکلیف سنگین، بلکه یکی از نیاز‌های اساسی زندگی امروز است؛ تجربه‌ای برای اتصال به منبع معنویت و آرامش و در نازل‌ترین شکل، نظم ذهن، آرام‌سازی روان و یافتن معنایی فراتر از روزمرگی».

معاون امور رسانه‌ای و تبلیغات با اشاره به اینکه زبان نسل جدید در شبکه‌هایی، چون اینستاگرام، تلگرام، یوتیوب و پلتفرم‌های تعاملی شکل می‌گیرد، گفت: «اگر نتوانیم در همان فضاها، با قالب‌های خلاقانه و جذاب به سراغ جوانان برویم، پیام ما به مقصد نمی‌رسد. امروز رسانه یک‌طرفه نیست؛ هر فرد یک رسانه است. این واقعیت هم تهدید است و هم فرصت. ما باید از همین ظرفیت برای ترویج فرهنگ نماز بهره ببریم».

پیام نماز باید در همان فضا‌هایی عرضه شود که نسل جوان زندگی می‌کند

نوروزپور با بیان این که باید مشخص کنیم مخاطب ما کیست و کجاست گفت: «مخاطب اصلی ما امروز نسلی است که کمتر به مسجد می‌آید و ارتباطش با نماز ضعیف‌تر از نسل‌های پیشین است؛ نسلی که زندگی، تجربه و هویت روزانه‌اش در شبکه‌هایی مانند اینستاگرام، تلگرام، یوتیوب و پلتفرم‌های دیجیتال شکل می‌گیرد. اگر می‌خواهیم این گروه را به نماز و معنویت نزدیک کنیم، باید در همان فضا‌هایی حضور یابیم که آنها حضور دارند؛ باید پیام نماز را با زبان، قالب و زیبایی‌شناسی رسانه‌ای متناسب با سلیقه و شیوه زندگی آنان عرضه کنیم. ترویج نماز امروز تنها در مسجد و منبر اتفاق نمی‌افتد؛ در فضای مجازی، در روایت‌های انسانی، در تجربه‌های واقعی و در محتوا‌های کوتاه و خلاقانه است که نسل جدید با معنا و آرامش نماز آشنا می‌شود.»

او تأکید کرد: «پیام‌های مربوط به نماز باید با زبانی غیرمستقیم و از طریق گروه‌های مرجع، چهره‌های محبوب، روایت‌های واقعی و تجربه‌های زیسته منتقل شود. نسل جدید نسبت به لحن دستوری حساس است؛ اما روایت‌های انسانی و صادقانه درباره نماز برای او جذابیت دارد.»

نوروزپور در ادامه تصریح کرد: «ضروری است در کنار آموزش رسمی، روایت‌سازی، محتوا‌های کوتاه، موشن‌گرافیک، پادکست‌های آرام‌بخش، ویدئو‌های مینیمال، بازی‌های رایانه‌ای و… تولید شود؛ یعنی همان چیز‌هایی که نسل Z و نسل آلفا در طول روز مصرف می‌کنند. ترویج نماز باید با زبان رسانه امروز انجام شود، نه زبان گذشته.»

استفاده از ظرفیت‌های فرهنگی و رسانه‌ای برای ترویج نماز

در ادامه نشست «حجت‌الاسلام حمیدرضا ارباب‌سلیمانی»، معاون قرآنی و رئیس مرکز عالی قرآن و عترت با گرامیداشت هفته کتاب و یاد علامه طباطبایی و علامه جعفری، اظهار کرد: «برای تأثیرگذاری بر هر مخاطب، باید جایگاه فکری او را شناخت و متناسب با نیازش از شیوه‌های مؤثر بهره برد. گاهی لازم است پیام‌ها را ساده، روان و قابل دریافت ارائه کنیم.»

وی با اشاره به سه ابزار مهم وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای ترویج دین و نماز گفت: «این سه ابزار شامل ظرفیت‌های فرهنگی، دینی و رسانه‌ای است. ارتقای فرهنگ عمومی مهم‌ترین مأموریت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است و، چون فرهنگ عمومی ما سرشار از مباحث دینی است، باید از آن برای تقویت فرهنگ نماز بهره برد».

دبیر شورای اقامه نماز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: «در موضوع ترویج نماز، گاهی یک جمله می‌تواند مسیر تاریخ را تغییر دهد. همه ما موظفیم در هر جایگاهی که هستیم، فریضه امر به معروف را فراموش نکنیم. رسانه می‌تواند در این مسیر نقش تعیین‌کننده داشته باشد و ما نیز برای تقویت این نقش، تسهیلات و حمایت‌های لازم را فراهم خواهیم کرد».

وی همچنین با قدردانی از معاونت امور رسانه‌ای و تبلیغات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، از تفاهم‌نامه‌های منعقد شده با معاونت‌ها و نهاد‌های مختلف خبر داد و گفت: «در فراخوان‌های ستاد اقامه نماز، ما مورد ارزیابی قرار می‌گیریم و به همین دلیل با معاونت‌های فرهنگی، سینمایی، هنری و دیگر بخش‌های وزارتخانه در ارتباط هستیم و اقدامات آنان را در حوزه ترویج نماز پیگیری می‌کنیم».

حجت‌الاسلام ارباب‌سلیمانی در ادامه بر ضرورت حمایت هدفمند از فعالان رسانه‌ای در حوزه نماز تاکید کرد.

دبیر شورای اقامه نماز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی همچنین نقش حکمرانان و رهبران را در الگوسازی و نمونه‌آفرینی بسیار مهم دانست و خاطرنشان کرد: «باید از ظرفیت‌های موجود برای پاسداری از پرچم اسلام و اهل‌بیت (ع) بهره گرفت و از هرگونه کوتاهی در این مسیر پرهیز کرد».

وی در بخش دیگری از سخنان خود، بر ضرورت استفاده صحیح از فرصت‌های فرهنگی و دینی تأکید کرد و نقش نهاد‌های مختلف، به‌ویژه نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور را در تقویت فرهنگ عمومی و گسترش معارف دینی مؤثر دانست.

در بخش پایانی نشست، رابطان اقامه نماز نهاد‌های مختلف تابعه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، گزارشی از برنامه‌ها و فعالیت‌های ترویجی خود در حوزه نماز ارائه کردند.