تخصیص ۵۰ میلیارد تومان به پروژه حفاظت از یوز در نیمه اول امسال

به گزارش مجله خبری نگار،ا باقر نظامی در نشست خبری که عصر روز گذشته در پاسگاه محیط بانی دلبر برگزار شد، افزود: پروژه حفاظت از یوز آسیایی از شهریور سال ۱۳۸۰ به‌صورت بین‌المللی با همراهی صندوق توسعه ملل متحد آغاز، اما در سال ۹۸ تعطیل شد. از ۲۸ فروردین سال جاری قرار شد که به‌صورت ملی دوباره راه‌اندازی شود.

وی ادامه داد: یک برنامه نجات یوز با کمک کارشناسان نوشتیم که پنج راهبرد اصلی را دارد که شامل حفاظت زیستگاه و افزایش کیفی و کمی، مشارکت، پایش و تحقیقات، تکثیر در اسارت و توانمندسازی نیرو‌ها می‌شود و در همین مدت قدم‌های خوبی برداشته‌ایم.

مدیر پروژه حفاظت از یوز آسیایی با بیان اینکه پایش سیستماتیک یوز نداریم، اظهار کرد: تاکنون ۷ یوز نر، ۵ ماده، ۲ فرد نامشخص در طبیعت و در مرکز تکثیر در اسارت نیز ۶ یوز نگهداری می‌شوند که شامل یک یوز نر و ۵ یوز ماده می‌شود که امکان رهاسازی در طبیعت را نداشته‌اند بنابراین در حال حاضر حداقل ۲۶ یوز شناسایی شده‌اند.

نظامی درباره برنامه نجات یوز گفت: برنامه نجات یوز یک برنامه ۵ ساله است. تلاش کردیم یک طرح ملی با بودجه مستقل باشد، اما بر اساس تصمیم شورای عالی محیط زیست بودجه آن ذیل پروژه تنوع زیستی تعریف شده و قرار است برای ۵ سال یک و نیم همت تخصیص داده شود. طی ۶ ماهه اول امسال ۵۰ میلیارد تومان بودجه تخصیص داده شده است.

مدیر پروژه حفاظت از یوز آسیایی درباره نتایج به دست آمده در ۱۷ سال اجرای پروژه بین‌المللی یوز اظهار کرد: به جرات می‌گویم که اگر این پروژه اجرا نشده بود، یوز تاکنون منقرض شده بود. واقعیت این است که در زیستگاه‌های یوز ذینفعان مختلفی مانند وزارت جهاد کشاورزی، وزارت راه، بخش خصوصی و ... وجود دارند که منافع آنها با محیط زیست در تضاد است. پس از اعمال تحریم‌ها علیه ایران فعالیت‌های معدنی و ... در این نقطه افزایش پیدا کرد.

وی درباره تاثیر تحریم‌ها بر پایش یوز اظهار کرد: این موضوع بر تجهیزات پایش کیفیت آنها مانند دوربین‌های تله‌ای تاثیرگذار بوده هست.

وی درباره بودجه حفاظت از یوز گفت: طی ۱۷ سال در کل ۱.۸ میلیون دلار هزینه شد یکی از دلایل قطع این بودجه‌ها این است که ایران از زمره کشور‌های جهان سوم خارج شد.

نظامی در بخش دیگری از صحبت‌های خود اظهار کرد: از سال ۹۸ تاکنون ۳۴ توله یوز متولد شده‌اند و ۱۰۰ درصد از یوز‌های ماده بارور شده‌اند. طی این مدت ۱۴ توله را از دست داده‌ایم.

نظامی با اشاره به تفاوت یوز‌های نر گفت: یک سری از نر‌ها قلمرو طلب و برخی دیگر سرگردان هستند. برای انتقال یوز نر به سایت تکثیر در اسارت باید بررسی‌های لازم را انجام دهیم.

مدیر پروژه حفاظت از یوز آسیایی ادامه داد: قرار بود یک سوم از بودجه ما در سایت تکثیر در اسارت صرف شود ولی در سال جاری تاکنون ۷ درصد برای سایت تکثیر در اسارت صرف شده است. در شش ماه اول سال جاری ۵۰ میلیارد تومان برای تکثیر در اسارت تخصیص پیدا کرده است.

وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود درباره اقدامات دامپزشکی در سایت توران گفت: بخش دامپزشکی را در سایت توران کمرنگ و بهره‌گیری از تکنولوژی را پررنگ کرده‌ایم و بعید است که دیگر در قبال یوز، تهاجمی عمل کنیم.

مدیر پروژه حفاظت از یوز آسیایی درباره چالش‌های حفاظت از یوز اظهار کرد: در مناطق مختلف این چالش‌ها متفاوت است بنابراین راهکار‌های متفاوتی نیز باید برای آنها در پیش گرفت. به عنوان نمونه در سال‌های گذشته در جاده یزد - کرمان ۱۲ توله یوز تلف شدند. در منطقه دیگر معادن چالش اصلی حفاظت از یوز هستند.

در ادامه این نشست علی شمس - مدیر سایت تکثیر یوز در اسارت توران - با اشاره به وجود شباهت‌هایی میان یوز‌های آسیایی و آفریقایی اظهار کرد: این یوز‌ها در بسیاری از رفتار‌ها شبیه هم هستند، اما یوز‌های ایرانی در فصول خاصی قادر به جفت گیری هستند. نکته دیگر نوع رفتار یوز‌ها است؛ هم یوز‌های نر و هم یوز‌های ماده ترجیحی عمل جفت‌گیری می‌کنند. بزرگترین عامل موثر در رفتار یوز استرس محیط است بنابراین تلاش می‌کنیم در شرایط مناسب تکثیر را پیش ببریم. در آفریقای جنوبی کوشش می‌کنند که تعارضات یوز را کم و گونه‌های رقیب و انسان را کاهش دهند.

شمس در پایان تصریح کرد: در کشورمان از نظر اجرایی بسیاری از موضوعات اثبات شده علمی با چندین فاکتور اجتماعی اقتصادی و غیر وابسته است. به عنوان نمونه حتی اگر ببر کاسپین امروز وجود داشت. به علت از دست دادن زیستگاه‌های آن امکان حیات نداشت.