تحقیقات آمریکایی، افسانه پیری زودرس شناختی را رد می‌کند

به گزارش مجله خبری نگار، نتایج یک مطالعه جدید، این باور رایج را که توانایی‌های شناختی فرد از اوایل دهه ۳۰ زندگی شروع به کاهش می‌کند، به چالش می‌کشد. مطالعه‌ای که در مجله Science Advances منتشر شده است نشان می‌دهد که مهارت‌های سوادآموزی و ریاضی در واقع تا حداقل ۴۰ سالگی به بهبود خود ادامه می‌دهند، و پس از آن یا ثابت می‌مانند یا به تدریج شروع به کاهش می‌کنند.

یک تیم بین‌المللی از دانشمندان کشف کرده‌اند که زوال شناختی پس از ۴۰ سالگی یک فرآیند اجتناب‌ناپذیر نیست. افرادی که مرتباً مهارت‌های فکری خود را در فعالیت‌های حرفه‌ای و زندگی روزمره به کار می‌گیرند، نه تنها قادر به حفظ، بلکه بهبود عملکرد‌های شناختی خود حتی در سنین بالاتر نیز هستند.

محققان به رهبری اریک‌ای. هانوشک از دانشگاه استنفورد خاطرنشان کردند که کار‌های قبلی در این زمینه محدودیت‌های روش‌شناختی قابل توجهی داشته است. بیشتر مطالعات قبلی بر مقایسه‌های مقطعی افراد در گروه‌های سنی مختلف متکی بودند که به دلیل تفاوت در پیشرفت تحصیلی و شرایط زندگی در نسل‌های مختلف، منجر به نتایج جانبدارانه می‌شد.

نویسنده‌ی اصلی این مطالعه توضیح داد: «مهارت‌های شناختی تأثیر قابل‌توجهی بر درآمد فردی و رشد اقتصادی کل کشور‌ها دارند. افزایش سن جمعیت در کشور‌های توسعه‌یافته نگرانی‌هایی را در مورد کاهش این مهارت‌ها با افزایش سن ایجاد کرده است. با این حال، مطالعات قبلی محدود بوده‌اند، زیرا آنها به جای پیگیری تغییرات در گروه‌های مشابه در طول زمان، افراد در سنین مختلف را با هم مقایسه کرده‌اند.»

برخلاف مطالعات قبلی، این مطالعه بر اساس مطالب برنامه PIAAC-L (برنامه ارزیابی بین‌المللی شایستگی‌های بزرگسالان) انجام شد. دانشمندان مهارت‌های سوادآموزی و حساب را در یک گروه بزرگ از بزرگسالان دو بار، با فاصله ۳.۵ سال، آزمایش کردند و به آنها اجازه دادند تغییرات واقعی در توانایی‌های همان افراد را پیگیری کنند.

روش تحقیق شامل پرسشنامه‌ای بود که در آن شرکت‌کنندگان فراوانی انجام وظایف مربوط به خواندن و محاسبات ریاضی را چه در فعالیت‌های حرفه‌ای و چه در زندگی روزمره نشان دادند. شرکت‌کنندگان به سؤالاتی در مورد فراوانی خواندن دستورالعمل‌ها، نامه‌ها، مقالات و کتاب‌ها، انجام محاسبات، استفاده از درصد و کسر و تفسیر اطلاعات گرافیکی پاسخ دادند.

نتایج به دست آمده حتی برای خود محققان غیرمنتظره بود. به طور متوسط، مهارت‌های سوادآموزی و ریاضی تا سن ۴۰ سالگی به طور قابل توجهی بهبود یافت. پس از این نقطه عطف، مهارت‌های سوادآموزی تنها کاهش جزئی نشان دادند، در حالی که مهارت‌های ریاضی تا حدودی سریع‌تر کاهش یافتند. به ویژه لازم به ذکر است که در بین افرادی که به طور فعال از این مهارت‌ها در فعالیت‌های حرفه‌ای و روزمره خود استفاده می‌کنند، هیچ نشانه‌ای از زوال شناختی حتی پس از ۵۰ سالگی مشاهده نشده است.

هانوشک تأکید کرد: «عوامل رفتاری تأثیر قابل توجهی بر تغییرات مرتبط با سن در مهارت‌های شناختی دارند. کسانی که مرتباً مهارت‌های خواندن و ریاضی را در خانه یا محل کار تمرین می‌کنند، می‌توانند از روند پیری شناختی جلوگیری کنند یا آن را به میزان قابل توجهی کند کنند.»

محققان همچنین تفاوت‌هایی را بر اساس شغل و سطح تحصیلات یافتند. افراد دارای تحصیلات عالی و شاغل در حوزه‌های فکری، حتی پس از ۴۰ سال، پیشرفت مداومی در مهارت‌های خود نشان دادند، مشروط بر اینکه به طور فعال از آنها استفاده می‌کردند. در عین حال، نمایندگان همان گروه‌هایی که کمتر از مهارت‌های شناختی خود استفاده می‌کردند، چنین پیشرفتی را نشان ندادند.

جالب اینجاست که این مطالعه تفاوت‌های جنسیتی را نیز نشان داد: زنان، به طور متوسط، با افزایش سن، کاهش بیشتری در مهارت‌ها، به ویژه در ریاضی، نشان دادند. این تفاوت به طور کامل با سطح استفاده از مهارت توضیح داده نمی‌شود، که نشان دهنده نیاز به تحقیقات بیشتر در این زمینه است.