نگاهی کوتاه به تاریخ قلعه امیرمفخم دزک در فرخشهر

به گزارش مجله خبری نگار، عباسقلی مهری گفت: قلعه دزک در سال ۱۳۲۵ هجری قمری به دستور لطفعلی‌خان امیر مفخم پسر امامقلی‌خان از طایفه هفت‌لنگ بختیاری و در اواخر سلطنت احمد‌رضاشاه قاجار در ۲ طبقه ساخته شد.

مدیر قلعه دزک افزود: قلعه دزک در ۲ طبقه همکف و اول بنا شد که از دو کوبه زنانه و مردانه تشکیل شده است.

وی با بیان اینکه اولین اتاق این قلعه، اتاق هشتی یا انتظار نامگذاری شده است، اظهار کرد: افرادی که قصد ورود به قلعه را داشتند، اذن دخول می‌گرفتند و اگر فرد مرد بوده از سمت راهروی راست و اگر زن بود از راهروی سمت چپ وارد قلعه می‌شدند.

مهری تصریح کرد: از درب ورودی قعله ۲ ایوان مشاهده می‌شود که در طبقه همکف هشت اتاق وجود دارد که مخصوص نوکر‌ها و خدمه آنها بوده و همچنین ۲ انبار غذا و ١۴ اتاق در طبقه اول که از هفت تالار تشکیل شده که در هر تالار ۲ اتاق وجود دارد.

مدیر قلعه دزک بیان کرد: گرمایش این مجموعه از زمان گذشته به وسیله شومینه انجام می‌شد و هیزم‌ها از بیرون برایشان فراهم و به گفته اهالی محلی، سنگ سوکاماتو استفاده می‌کردند.

وی در ادامه گفت: قلعه دزک میزبان میهمانانی هم‌چون دهخدا، ملک‌الشعرای بهار، مصدق، وحید دستگردی و ردوف نویسنده فرانسوی بوده است که ردوف نویسندگی مجموعه خود را در این مجموعه انجام داده است، همچنین دهخدا اولین لغتنامه امثال الحکمت خود را در اتاق گوشواره آغاز کرد.

مهری گفت: چند عدد از ستون‌های قلعه امیر مفخم از ساروج (تخم‌مرغ، آهک و خاکستر) تشکیل شده است، چهار عدد از ساروج‌ها در پشت خانه و ۲ عدد دیگر در سر در اصلی قلعه قرار دارند.

مدیر قلعه دزک افرود: ٢٨ تا از ستون‌های قلعه سنگی هستند که کل سنگ‌تراشی‌های مجموعه قلعه دزک به دست حسین پهلوان هفشجانی انجام شده است.

وی با بیان اینکه مجموعه قلعه دزک از دو حیاط بیرونی و اندرونی تشکیل شده است، گفت: حیاط اندرونی از چهار باغ تشکیل شده که به سبک دوران قاجار به چهار باغچه معروف بوده‌اند که مهم‌ترین خصیصه قلعه‌های دوران قاجار سبک قرینه‌سازی بوده یعنی هر قسمت از قلعه قرینه طرف دیگر است و چوب‌های کل مجموعه چوب‌های که در سقف‌ها و در‌ها وجود دارد از چوب گردو ساخته شده است.

مهری تصریح کرد: مهم‌ترین اتاق‌های این مجموعه طبقه بالا و اتاق آیینه کوبی هست که اتاق حاکم و اتاق پذیرایی بوده، گچ‌بری‌های اتاق پذیرایی دست‌نخورده باقیمانده و از آن زمان هست، نماد‌های از جمله، سَر شیر نماد قدرت، فرشته مظهر زیبایی و پاکی بوده است، پله پایین‌تر جایگاه قاب عکس‌ها و پله پایین‌تر که اوج آن از پایین به بالا بوده است.

مدیر قلعه دزک خاطر نشان کرد: معماری قلعه دزک تلفیقی از معماری ایرانی و اروپایی است که در آن زمان سعی داشتند، مصالحی که به کار می‌برند در اینجا پیاده کنند، به‌عنوان مثال، مهم‌ترین اتاق، اتاق آیینه قلعه است که برگرفته از کار‌های ایتالیایی هستند، در‌های که منور به سیم‌کوبی‌ها هستند که با یک اهرم درب باز و با اهرم دیگر بسته می‌شد، کاغذ دیواری‌های که در سال ۱۳۳۹ به دستور تیمور بختیار از فرانسه آورده شده برگرفته از شاهنامه و نظامی گنجوی‌اند که نشان از جنگاوری و دلاوری‌های آن زمان است.