به گزارش مجله خبری نگار،استرس، اضطراب و سرخوردگی عواملی هستند که عصبانیت ما را به روشهای غیر منتظرهای تحریک میکنند پس لزوماً لازم نیست شخص کم طاقتی باشد تا عصبانیت شما فوران کند. از طرفی اگرچه هر چند وقت یکبار عصبانی شدن بخشی از احساسات بشر است، اما عصبانیتهای مکرر و بی دلیل چندان سالم و مطمئن نیستند و باید رفع شوند پس شناخت دلیل این تغییر حالت بسیار کمک کننده خواهد بود.
اگر اخیرا با مشکلات یا استرسهای زیادی کنار آمده اید، ممکن است بیش از حد معمول عصبانی شده یا از چیزهای نامربوط عصبانی شوید. گر چه کنترل احساسات هنگام مقابله با استرس و اضطراب طولانی مدت، دشوار است، اما بهتر است در این شرایط توجه داشته باشید که چنین احساساتی کاملا طبیعی ست و برای همه اتفاق میافتد.
افرادی که رویدادهای آسیب زا یا ترسناک را تجربه کرده اند (مانند خشونت، سوءاستفاده یا ..) ممکن است دچار اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) شوند و میتوانند مستعد طغیان عصبانی باشند و گاه و بیگاه با پرخاشگری اطرافیان خود را آزار دهند یعنی اگر فرد در تجربیات تلخ و منفی مثل تجاوز، دعواهای خانوادگی و… به هر دلیلی نتواند خشم خود را نشان دهد، خشم پنهان شده ناشی از آن اتفاقات در او انباشته شده و در موقعیتهای اشتباه یا کم اهمیت، به شدت بروز پیدا میکند. تجربیات آسیب زا یا دردناک گذشته ممکن است اثرات ماندگاری در روح و روان فرد داشته باشند و باعث اضطراب، ناامیدی و حتی طغیانهای عصبانی شوند.
وقتی مرز و محدودیت خاصی با دیگران ندارید، آنها از شما انتظار دارند که در همه شرایط به آنها بله بگویید. در نتیجه، شما به نوعی احساس میکنید مجبور به انجام کاری هستید که باعث میشود احساس عذاب و ناراحتی کنید. با ادامه دار شدن این وضعیت حتی احساس خواهید کرد که مردم در نهایت از شما سوء استفاده میکنند، زیرا شما نمیتوانید نه بگویید و همین خود دلیل مهمی است برای عصبانیتهای پی در پی این روزهای شما.
تحقیقات روان شناسی نشان میدهد افرادی که فکر میکنند که دیگران آنها را نادیده میگیرند یا مهم نیستند و آن ارزش لازم به کارهایشان داده نمیشود، دچار عصبانیت و خشم میشوند. در مقابل این افراد برخی دیگر به خود از دریچه نگاه دیگران نگاه نمیکنند و وابسته به این نیستند که دیگران به آنها محبتی بکنند یا روی خوشی نشان دهند بلکه شخصیتی مستقل دارند و اعتماد به نفسی بالا دارند و با این دید به قضیه نگاه میکنند که اگر دیگران به آنها محبت نکنند یا توجه نکنند، این خود آنها هستند که از محبت او محروم میشوند.
بسیاری از ما دوست داریم که چیزهایی که در اطراف مان وجود دارد را تحت کنترل خودمان بگیریم. اگر ما انتظاراتی از اطرافیان خود داشته باشیم و این انتظارات برآورده نشوند، دچار عصبانیت و ناراحتی میشویم مثلا اگر انتظار داریم همسرمان بیشتر در کارهای منزل کمک کند، اما او این کار را انجام ندهد یا انتظار داریم دوستانمان از ما حمایت کنند، اما آنها این کار را نکنند، دچار خشم و عصبانیت خواهیم شد.
یکی دیگر از دلایل عمده خشم غم و اندوه ناشی از مرگ دوستان، عزیزان، شریک زندگی، اعضای خانواده و… میباشد. غم و اندوه میتواند احساسی طاقت فرسا و همراه با سختی، درد و عذاب باشد. وقتی گرفتار غم و اندوه میشوید، غالباً از ظلم و بی عدالتی جهان ناامید شده واز اینکه دیگران نمیتوانند شما را درک کنند، عصبانیت به سرعت به سراغ تان میآید. در هنگام مواجهه با غم و ناراحتی، پرداختن به احساسات منفی و عصبانیت شدید، میتواند مضر باشد.
یکی دیگر از دلایل عصبانیت نگرانی برای خود و عزیزان و حتی ترس است. افرادی که دائما استرس و نگرانی از به وقوع پیوستن حوادثی برای عزیزان یا خود دارند، دچار عصبانیت و خشم بیشتری خواهند شد.
افرادی که در کودکی نحوه کنترل و مدیریت خشم را نیاموخته باشند و ندانند در چه شرایطی میتوان خشم را بروز داد و در چه شرایطی لازم است خود را بیشتر کنترل نمود، در بزرگسالی زود عصبی شده و نمیتوانند عصبانیت را کنترل و مدیریت کنند و به روش ناسالم و اشتباه در هر شرایطی خشم را بروز میدهند.
ماده شیمیایی GABA اصلیترین فرستنده عصبی برای فرو نشاندن سیگنالهای عصبی است که از رسیدن پیامهای مربوط به اضطراب به مغز جلوگیری میکنند. تنظیم مواد شیمیایی و تحرکات عصبی و برقراری آرامش به عهده ماده شیمیایی گابا است. کمبود این ماده شیمیایی در مغز سبب عصبانیت و تندخویی و بروز اضطراب، بی خوابی میشود.
در بخشهای قبلی بهداشت و سلامت روان در این مورد کامل توضیح دادیم و حالا نگاهی مختصر به آن میاندازیم.
پرکاری تیروئید hyperthyroidism مشکلی است که سبب میشود غده پروانهای شکل در گلو بیش از حد هورمون تیروئید تولید کند، این هورمون میتواند باعث افزایش بیقراری، عصبانیت، بد خلقی و بروز مشکل در تمرکز شما شود.
عدم تعادل در سطح قند خون نیز موجب بروز عدم تعادل مواد شیمیایی مغز مانند سروتونین شده و منجر به خشم، عصبانیت میشود
برخی داروها، از جمله ضد دردهای مخدر یا اپیوئید نیز دارای عوارض جانبی مانند تحریک پذیری هستند
درد یا ناراحتی فیزیکی و قرار گرفتن در شرایط سخت نیز میتواند منجر به تحریک پذیری و کج خلقی شود
در سندروم پیش از قاعدگی به دلیل عدم تعادل هورمونهایی مانند استروژن و پروژسترون خانمها تحریک پذیرتر شده و عصبانیت آنها افزایش پیدا میکند.
مشکل روانی یا عاطفی مانند اضطراب، افسردگی، اختلال دو قطبی یا اختلال اضطراب پس از سانحه نیز منجر به بد اخلاق شدن میشود.
کمبود ویتامین D نه تنها در بروز بسیاری از بیماریهای مزمن مانند افسردگی دخیل استبلکه سبب بیدار ماندن تا اواخر شب شده و ریتم شبانه روزی شما را مختل میکند و باعث میشود اکثر اوقات افراد عصبی باشند.
منبع:اینفو