آغاز عصر اندروید ۱۵

به گزارش مجله خبری نگار، باز هم همان روبات سبز و باحالی که یک زمان تصورش را نمی‌کردیم دنیای سیستم‌های عامل را تصاحب کند؛ اما حالا سیستم عامل اندروید ۱۵ گوگل به‌صورت رسمی معرفی و تاریخ تقریبی انتشار نسخه نهایی‌اش هم مشخص شد. آن‌هم در شرایطی که زمان زیادی از انتشار سیستم عامل اندروید ۱۴ نمی‌گذرد، البته به رسم همیشه، این سیستم عامل جدید هم باید چندین مرحله را تا انتشار نسخه نهایی پشت سر بگذارد.

به گفته گوگل، اندروید ۱۵ روی سه حوزه حریم خصوصی، امنیت، حمایت از تولیدکنندگان محتوا و توسعه‌دهندگان و بهینه‌سازی عملکرد برنامه‌ها تمرکز دارد. خبر خوب دیگر این‌که با تغییرات در این نسخه، مصرف شارژ باتری، توسط برنامه‌هایی که در پس‌زمینه در حال اجرا هستند، کاهش پیدا می‌کند. همچنین با آستانه‌های حرارتی تازه‌ای که اندروید ۱۵ به دنبال دارد، پردازنده کمتر مجبور به کاهش سطح عملکرد برای جلوگیری از گرم شدن بیش از حد دستگاه می‌شود. گذشته از این به‌روزرسانی‌های فنی، از جمله ویژگی‌های جدید محسوس‌تر اندروید ۱۵، می‌توان به قابلیت اشتراک‌گذاری قسمتی از صفحه اشاره کرد. به‌لطف این قابلیت، کاربر می‌تواند به‌جای کل صفحه، قسمتی از یک برنامه را ضبط کند.

به بهانه این خبر جالب، در این پرونده ضمن مروری بر سیستم عامل‌های محبوب گذشته مثل سیمبین و بلک‌بری، مروری بر سیر دو سیستم‌عاملی که این روز‌ها بازار را در انحصار دارند، یعنی ios و اندروید خواهیم داشت. با ما باشید.

پالم | پیشرو، اما بازنده در رقابت با مایکروسافت

چه سالی؟ ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۸ میلادی

«پالم» را می‌توان یکی از پیشروترین شرکت‌های تولید رایانه‌های دستی و سیستم عامل اختصاصی آن‌ها نامید. این سیستم عامل برای اولین بار در سال ۱۹۹۶ توسط شرکت «Palm Source» به همراه رایانه‌های دستی «پالم» به بازار معرفی شد و در زمینه کاری خودش یکی از بهترین‌ها بود، اما چند سال بعد با ورود شرکت مایکروسافت به دنیای سیستم عامل‌ها، برتری پالم رنگ باخت. با این که نسخه‌های قدیمی این شرکت به خوبی جواب می‌دادند یک وقفه طولانی و ۳ ساله بین دو نسخه باعث شد این شرکت، بازار را به شرکت‌های فعال‌تر واگذار کند. پالم هیچ وقت فرصت پیدا نکرد در جهان گوشی‌های هوشمند خودش را آن‌طور که باید نشان دهد.

بلک بری | شروع ماجرا از اختراع پیجر

چه سالی؟ ۱۹۹۹ تا ۲۰۱۳ میلادی

میانه دهه ۹۰ میلادی بود که دو مهندس کانادایی به نام‌های مایک لازاریدس و داگ فراین یک پیجر اختراع کردند که می‌توانست ایمیل دریافت کند. همکاری این دو فرد در ادامه باعث شکل‌گیری نخستین جرقه‌های بلک بری بود. در مدت زمان کوتاهی گوشی‌های بلک‌بری به ایمنی بالا مشهور شد و مورد توجه بسیاری از تاجران رده‌بالا و مقامات ارشد سیاسی دنیا قرار گرفت. این روند ادامه داشت تا آیفون در سال ۲۰۰۷ به دنیا معرفی و همه چیز برای بلک بری تیره‌وتار شد و این برند هم مانند بسیاری از برند‌های سرشناس دنیا مانند نوکیا به سمت نابودی رفت. دلیل اصلی کنار رفتن بلک بری از رقابت، علاوه بر نبود خلاقیت در محصولات، مشکلات مدیریتی، مدل تجاری و مقاومت این برند در برابر فناوری‌های جدید بود. بلک بری برخلاف اپل و سامسونگ سیستم‌عامل خود را به‌روز نکرد و قابلیت‌های جذاب چندانی را هم به آن اضافه نکرد که همین باعث شد نسبت به رقبای خود در بازار فناوری عقب بیفتد و فراموش شود.

سیمبین| محبوب، فراگیر و خاطره‌انگیز

چه سالی؟ ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۲ میلادی

سیستم عامل موبایلی به‌عنوان نرم‌افزاری که کنترل دستگاه‌هایی، چون موبایل، تبلت و گجت‌های همراه شخصی را به‌عهده دارد با سیمبین همگانی و جذاب شد. هرچند بلک‌بری هم جرقه مهمی بود تا نوبت به ios و اندروید برسد، اما با این‌حال اولین سیستم‌عامل جذاب، محبوب و فراگیر که به‌نوعی پایه‌گذار سیستم عامل‌های هوشمند به معنای متعارف قدیمی‌اش بود، بدون شک سیمبین بود. سیستم عاملی که ابتدا قرار بود روی رایانه‌های شخصی استفاده شود؛ رابط کاربری آن‌ها را ارتقا دهد و زمینه اتفاقات جذاب باشد، اما سر از دنیای موبایل‌ها درآورد، آن هم در زمانی که سامسونگ و اپل برند‌های برتر و یکه‌تاز نبودند.

در این شرایط چند برند مثل موتورولا، سونی اریکسون و از همه مهم‌تر نوکیا با داشتن سیمبین غوغا کردند. پیش از سیمبین هر بازی مخصوص همان گوشی بود، امکانات ارتباطی مثل بلوتوث در گوشی‌ها متداول و فراگیر نبود. اما سیمبین که تا نسخه ۵ منتشر شد شرایط را به‌شدت تغییر داد طوری‌که تا ۲۰۱۰ محبوب‌ترین سیستم عامل ماند. گوشی‌های جذابی مثل نوکیا ۵۱۰۰ و سری N باز هم از برند نوکیا نماد‌های کارایی این سیستم عامل بودند. بازی‌هایی مثل «پنگوئن دیوانه» با این سیستم عامل روی بورس آمدند و محبوب شدند. گوشی k۸۰۰ از سونی اریکسون هم یکی دیگر از دیوایس‌هایی بود که سیمبین را محبوب‌تر کرد. اما سرعت بالای فناوری، این سیستم عامل را به راحتی حذف کرد تا امروز تنها خاطره‌ای محو از آن در یاد ما باشد.

ویندوز موبایل| تجربه نسخه دسکتاپ ویندوز در گوشی

چه سالی؟ از ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۲ میلادی

ویندوز موبایل همانند سیمبین در سال ۲۰۰۰ میلادی وارد دنیای موبایل شد. در آن زمان PocketPC ۲۰۰، تلفن‌های همراه و رایانه‌های قابل‌حمل از محصولات تحت ویندوز بودند. بد نیست بدانید در آن زمان لغت تلفن‌های هوشمند چندان فراگیر نشده بود و مایکروسافت ساخت رابط کاربری مشابه با نسخه دسکتاپ ویندوز بر روی گوشی‌های همراه یا صفحات لمسی را در سر می‌پروراند. البته مایکروسافت، کمی بعد و با همکاری کمپانی اچ‌تی‌سی و دیگران موفق شد تا رابط کاربری این سیستم عامل را تغییر دهد و ویرایش جدیدی از آن را با نام Windows Mobile ۶.۵ و با قابلیت مالتی‌تاچ در سال ۲۰۰۹ میلادی وارد بازار کند، اما چیزی نگذشت که سیستم عامل جدید ویندوزفون ۷ جایگزین سیستم عامل قبلی شد. گفتنی است آخرین نسخه WM۶ در سال ۲۰۱۰ و بر روی گوشی Sony Ericsson Aspen منتشر شد. به طور کلی این سیستم عامل موفقیت چندانی نداشت و هم اکنون به خاطرات پیوسته است.

دنجر| توقف تولید به دلیل پشتیبانی‌نشدن

چه سالی؟ از ۲۰۰۲ تا ۲۰۱۰ میلادی

در سال ۲۰۰۲ میلادی، دو شرکت شارپ و دنجر، تلفن همراهی با نام هیپ‌تاپ (Hiptop) را همراه با کیبورد کیوورتی برای شرکت T-Mobile عرضه کردند که با توجه به ویژگی‌های خاص پیام‌رسانی این محصول، برای مدتی تا سال ۲۰۱۰ مصادف با ۱۳۸۸ در بازار عرضه می‌شد. سیستم‌عامل روی این گوشی تقریباً با تولد ویندوزفون قدم به عرصه رقابت در بازار پلتفرم‌های موبایلی نهاد. اما در سال ۲۰۱۰ به دلیل از دست دادن جذابیت و محبوبیت خود و پس از آن به دلیل نبود پشتیبانی از دنیای تلفن‌های هوشمند خارج و با توقف عرضه روبه‌رو شد. بد نیست بدانید سیستم‌عامل دنجر برگرفته از رابط کاربری Zune بود که در ادامه رابط کاربری مترو در بسیاری از کشور‌ها بر پایه آن ساخته شد. نکته جالب دیگر این که «اندی رابین» پایه گذار این پلتفرم کمی بعد از فروش آن، در شرکت کوچکی بر روی یک طرح تازه کار به نام اندروید مشغول فعالیت شد.

اندروید|ربات سبز دوست‌داشتنی

چه سالی؟ از ۲۰۰۳ تاکنون

سیستم عامل اندروید آن‌قدر محبوب و فراگیر شده که شاید باورش سخت باشد بدانیم از زمان عرضه اولین گوشی مبتنی بر اندروید فقط حدود ۱۵ سال می‌گذرد (هرچند خود سیستم عامل قدیمی‌تر است). بین کاربران گوشی‌های هوشمند اندروید و آیفون، همیشه جنگی غیررسمی برقرار است که هرکدام سیستم عامل خود را برتر و بهتر می‌دانند. با این حال عاملی که باعث موفقیت بزرگ اندروید شد، تصمیم سرنوشت‌ساز گوگل برای تبدیل آن به پروژه‌ای متن‌باز بود. متن‌باز بودن اندروید که آن را در تقابل مستقیم با رقیب قدر و انحصارطلبش iOS اپل قرار می‌دهد، محبوبیت روزافزون این سیستم‌عامل را بین سازندگان تلفن همراه غیر گوگل به همراه داشت. به‌طوری‌که تنها چند سال پس از عرضه اندروید ۱.۰، گوشی‌های هوشمند مبتنی بر این سیستم عامل را می‌شد در هر کجا پیدا کرد و به محبوب‌ترین سیستم عامل موبایل در دنیا تبدیل شد. اکنون بیش از ۳ میلیارد دستگاه در سراسر جهان مبتنی بر اندروید هستند.

داستان تولد اندی

اندروید از اکتبر ۲۰۰۳ آغاز به کار کرد؛ یعنی بسیار پیشتر از زمان همه‌گیری اصطلاح «گوشی هوشمند» و چندین سال پیش از آن که اپل اولین آیفون و اولین نسخه iOS را معرفی کند. اندی رابین یکی از چهار بنیان گذار شرکت اندروید، تا سال ۲۰۱۳ مدیر تیم توسعه اندروید در گوگل بود. سیستم عامل اندروید ابتدا قرار بود نسخه بهبودیافته سیستم‌عامل دوربین‌های عکاسی دیجیتال باشد، اما حتی همان روز‌ها هم بازار دوربین‌های عکاسی دیجیتال در حال ریزش بود. تنها چند ماه طول کشید تا بنیان‌گذاران شرکت اندروید برنامه‌های اولیه خود را کنار بگذارند و در مسیر استفاده از این سیستم‌عامل در گوشی‌های موبایل گام بردارند.

در سال ۲۰۰۵ فصل بزرگ دیگری در تاریخ اندروید رقم خورد؛ گوگل شرکت اندروید را خرید. تصمیم بر این شد که از لینوکس برای توسعه سیستم عامل اندروید استفاده شود و همین تصمیم سرنوشت‌ساز، اساسی شد برای این که اندروید به‌عنوان پروژه متن‌باز به رایگان در اختیار تمام سازندگان گوشی‌های موبایل قرار گیرد. گوگل به این نتیجه رسید که نه ازطریق انحصاری کردن برند، بلکه با ارائه خدماتی که مبتنی بر این سیستم‌عامل بود، از جمله اپلیکیشن‌ها، می‌توانست به سود قابل‌توجهی دست پیدا کند. لوگوی آشنای اندروید هم شبیه ترکیبی از ربات و حشره‌ای سبز رنگ طراحی شد که الهام گرفته از علامت «مردانه» و «زنانه» در سرویس‌های بهداشتی هم بوده است!

اندروید ۱۵، خوشمزه‌تر از پیش

اندروید برای هر نسخه جدید از سیستم عاملش، اسم جالبی از یک خوراکی انتخاب می‌کند، مانند کاپ‌کیک، دونات، ماست بستنی، نان زنجبیلی، کندوی عسل، آبنبات ژله‌ای، نوقا (که اتفاقا نام شیرینی ایرانی است) و... سرانجام شنبه، گوگل رسما نخستین نسخه پیش‌نمایش توسعه‌دهندگان اندروید ۱۵ با نام «بستنی وانیلی» را منتشر کرد. اندروید ۱۵ تغییرات متنوعی دارد. مثلا در این نسخه می‌توانید به‌جای کل صفحه‌نمایش، تنها بخشی از آن را ضبط کنید. همچنین تمرکز خاصی بر مبحث حریم خصوصی دارد. این نسخه با تدابیر پیشرفته‌تری در برابر نفوذ بدافزار‌ها درون فایل اپلیکیشن‌ها ایستادگی می‌کند. این آپدیت همچنین دارای جدیدترین نسخه Privacy Sandbox است که سعی دارد نمایش تبلیغات هدفمند را ضمن حفظ حریم خصوصی کاربران، ممکن کند. اندروید ۱۵ عملکرد دوربین در اپ‌های شخص ثالث را بهبود می‌دهد و پیش‌نمایش تصاویر کم‌نور هم بهتر خواهد شد. طبق برنامه انتشار گوگل، اولین بتای اندروید ۱۵ در ماه آوریل (فروردین-اردیبهشت) منتشر می‌شود و فاز بتا تا ماه ژوئیه (تیر-مرداد) ادامه خواهد یافت. درنهایت این آپدیت به حالت پایدار درمی‌آید و احتمالا همزمان با عرضه سری پیکسل ۹ عرضه خواهد شد. گفتنی است که نصب نسخه پیش‌نمایش توسعه‌دهندگان به کاربران عادی توصیه نمی‌شود و بهتر است تا انتشار نسخه نهایی منتظر بمانیم.

iOS| سیستم عامل سیب گاززده

چه سالی؟ از ۲۰۰۷ تاکنون

iOS مخفف عبارت iPhone Operating System، سیستم عامل تلفن همراه ساخت شرکت اپل است که در ابتدا برای آیفون و آی‌پاد تاچ به‌کار گرفته شد. سپس برای استفاده در سایر دستگاه‌های شرکت اَپل مانند آی‌پد و اَپل تی‌وی گسترش یافت. شرکت اَپل مجوز استفاده از آی‌اواس را برای نصب روی سخت‌افزار‌های شخص ثالث نمی‌دهد. در سه‌ماهه آخر سال ۲۰۱۰ این سیستم‌عامل ۱۶ درصد از سهم سیستم‌عامل تلفن‌های هوشمند را در اختیار داشت و پایین‌تر از سیستم عامل اندروید گوگل قرار گرفته بود. این سیستم‌عامل در ۲۰۱۰ در ایالات متحده ۵۹ درصد از مصرف داده‌های وب تلفن همراه را به خود اختصاص داده بود.

iOS جدید با قابلیت‌های جالب

آخرین نسخه این سیستم عامل، آی‌اواس ۱۷ است که تغییرات جذابی داشته است. مثلا قسمت کانتکت‌ها با ویژگی‌های جدید به‌روزرسانی شده که Posters نام دارند. این ویژگی جدید اطلاعات مخاطب شما را به شکلی جذاب و با عکسی زیبا به صورت تمام صفحه نمایش می‌دهد. همچنین با ویژگی جدیدی برای ارسال ایمیل‌های صوتی مواجه می‌شوید که باعث می‌شود پیام‌های صوتی را به صورت همزمان گوش کنید. ویژگی AirDrop هم به‌روزرسانی شده و شما می‌توانید اطلاعات مخاطب‌های خودتان را هم با AirDrop ارسال کنید. این ویژگی NameDrop نام دارد. زمانی که دو آیفون در نزدیکی هم قرار داشته باشند، می‌توانید اطلاعات مخاطب مد نظر خودتان را برای کاربران دیگر ارسال کنید. حتی می‌توانید عکس‌ها را هم برای کاربران دیگر ارسال کنید.

ای‌اواس ۱۷ شامل به‌روزرسانی جدید برای کیبورد هم می‌شود. ویژگی AutoCorrect بهبود پیدا کرده و شامل زبان‌های جدیدی می‌شود. این ویژگی با کمک هوش مصنوعی عملکرد بهتری پیدا کرده است. در نسخه جدید، سیری هم با بهبود‌های مختلفی همراه بوده و دیگر قرار نیست بگویید Hey Siri. این دستیار صوتی به سرعت متوجه فرمان‌های شما می‌شود و می‌توانید پشت سر هم با این دستیار صوتی صحبت کنید. همچنین با از نو طراحی شدن صفحه قفل گوشی مواجه می‌شوید. اپل اعلام کرد که نسخه ۱۷ سیستم عاملش برای آیفون ایکس اس به بعد منتشر شده است.

منبع: خراسان