به گزارش مجله خبری نگار/خراسان: آمارهای مالک یک فیلترشکن مشهور درباره میزان مراجعه ایرانیها به این فیلترشکن، اگرچه رقم بسیار زیادی است، اما به نظر چندان هم نباید آن را عجیب و غریب تلقی کنیم. آمارهایی که درباره میزان استفاده ایرانیها از فیلترشکن در یک سال گذشته در رسانهها مطرح شده است، باعث شده از عدد مراجعه ۳۵ میلیون نفر ایرانی به صورت هفتگی به یک فیلترشکن آن طور که باید از تعجب چشم هایمان گرد نشود.
مایک هال، بنیانگذار و رئیس شرکت فیلترشکن سایفون در گفت وگویی با بیبیسی گفته است: «روزانه حدود ۵ میلیون نفر به شبکه ما وصل میشوند و در شرایط اوج هم روزانه تا ۱۱.۵ میلیون کاربر را که به سایفون وصل شده اند، تجربه کرده ایم. به طور متوسط هر هفته حدود ۳۵ میلیون نفر یعنی اکثریت بزرگ سالان در ایران یک زمانی را از سایفون برای دور زدن فیلترینگ استفاده میکنند.» او البته این ادعا را هم دارد، آماری که میدهد، کاملا مستند و شفاف و روی سامانه هایشان قابل رصد است.
در کنار آمار سایفون، باید به این هم اشاره کنیم که این رقم مراجعه، فقط وضعیت آماری یک فیلترشکن را نشان میدهد که طبیعتا امروز در فضای مجازی با انبوهی از فیلترشکنهای رایگان و پولی مواجه ایم و این خود یعنی میزان استفاده از فیلترشکن در کشور، عددهایی بیشتر تا ۹۶ درصد کاربران را دارد. کمیسیون صنایع مجلس شهریور ماه گذشته، در جریان قرائت گزارش این کمیسیون در بررسی کیفیت اینترنت و چالشهای ایجاد شده برای شهروندان و کسب و کارهای اینترنتی، گفته است: «طبق بررسیها ۶۴ درصد از کاربران از فیلترشکن استفاده میکنند و سهم پهنای باند ناشناس به ۲۵ درصد رسیده است.» ضمن این که این گزارش، معتقد است علت کیفیت پایین اینترنت نیز افزایش استفاده کاربران از فیلترشکن است: «دلیل اختلال در اینترنت میتواند ناشی از محدودیتهای اعمال شده روی پهنای باند و هم ناشی از افزایش استفاده از فیلترشکن باشد که در هردو صورت منجر به کاهش سرعت اتصال و افزایش هزینه کاربران میگردد.» (منبع: خانه ملت)
در همین حال که کمیسیون صنایع مجلس از آمار ۹۶ درصدی میزان استفاده کنندگان از فیلترشکن میگوید، آمارهای دیگری نیز این موضوع را بررسی و گزارش کرده اند. برای نمونه، بر اساس گزارش مرکز آمار، ۶۰ میلیون نفر از ایرانیها از شبکههای اجتماعی فیلتر شده استفاده میکنند. دنیای اقتصاد نیز ۲۱ آبان نوشت: «برآورد مرکز پژوهشهای مجلس نیز حاکی از آن است که حدود ۹۰ درصد ایرانیانی که از اینترنت استفاده میکنند، فیلترشکن پولی یا رایگان دارند.» همچنین انجمن تجارت الکترونیک تهران هم تیرماه گذشته در گزارشی که از وضعیت اینترنت منتشر شده، اعلام کرد که ۹۶ درصد مردم از فیلترشکن استفاده میکنند.
بی شک وقتی در خصوص میزان استفاده کاربران از فیلترشکن سخن به میان میآید، اولین پرسش این است که گردش مالی و بازار خرید و فروش وی پی انها چقدر است و به جیب چه کسانی میرود؟
رقم ۴۰ تا ۵۰ هزار میلیارد تومان عددی است که چند نماینده مجلس بارها درباره میزان گردش مالی سالانه فیلترشکنها به زبان آورده اند. البته که نوری قزلجه از نمایندگان مجلس میگوید: «جزئیاتی در خصوص ارتباط کانونهای فروش فیلترشکن با برخی طرفداران طرح صیانت وجود داشت که به دست نمایندگان رسیده است، اما هرگز اطلاعات شفافی داده نشد. من خودم این موضوع را پشت تریبون مجلس از وزیر اطلاعات پرسیدم. از ایشان خواستم که به طور شفاف گردش مالی فروش فیلترشکن را اعلام کنند که توجهی نشده است.» نوری قزلجه نیز اعتقادی همچون جواد نیک بین دیگر نماینده مجلس دارد که دو هفته قبل گفته بود، «کسی که نقشه فیلترینگ را مینویسد یا خودش مستقیما فیلترشکن میفروشد یا با دو سه واسطه وی پی ان میفروشد.»
در شرایطی که ابهامهای بزرگی از سوی برخی نمایندگان درباره پشت پرده بازار فروش فیلترشکنها مطرح است، یک نماینده مجلس دو روز قبل به وزارت ارتباطات پیشنهاد داده است که خود به عرصه فروش فیلترشکنها ورود کند که این سود سرشار، به جیب مافیا و غریبهها نرود. ا... وردی دهقانی عضو کمیسیون صنایع مجلس گفته است: «وزارت ارتباطات راه را برای فروش فیلترشکن فروشان و دلالان باز کرده و گرنه جابه جایی پول چطور از درگاه پرداختهای ایران انجام میشود.» او در ادامه این انتقاد، پیشنهاد عجیبی داده است: «وزارت ارتباطات خودش بدون واسطه به مردم فیلترشکن بفروشد نه با واسطه!»
هیچ گاه نمیتوان اصل کنترل محتوای نامناسب و نظارت بر فضای مجازی را منکر شد، اما آیا فیلترینگ و محدودسازی فضای مجازی به گونهای که تاکنون نتیجه چندانی در بر نداشته و بر اساس آمارها از ۶۵ تا بیش از ۹۰ درصدکاربران را درگیر فیلترشکنها کرده، درست و منطقی است؟
یادآوری ۳ نکته به مسئولان مرتبط با موضوع فیلترینگ لازم است:
۱- امروز کودک و نوجوانی نیست که با انواع فیلترشکنها آشنا نباشد. چه کسی پاسخگوی ورود فرزندان ما به واسطه فیلترشکنها به دنیای بی قید و بند فضای مجازی است؟
۲-آیا فیلترشکنها امنیت سایبری کشور را به مخاطره نینداخته است؟ چرا ما به دست خودمان زمینه ساز نفوذ بدافزارها به شبکهها و سامانههای سایبری کشور شده ایم؟
۳-گردش مالی هولناک سوء استفاده گران و دستهای احتمالی در پشت پرده آن از بازار فیلترشکنها هم که خود ماجرایی است با انبوهی از سوالات و ابهام ها.